Wybór odpowiedniej platformy jest kluczowy przy budowie komputera. Ten artykuł szczegółowo porównuje platformy AMD AM4 i AM5, analizując ich kompatybilność z procesorami Ryzen, oferowaną wydajność oraz wpływ na koszty. Poznaj również przyszłe wsparcie i kluczowe aspekty modernizacji, w tym możliwość wykorzystania dotychczasowego chłodzenia procesora, aby podjąć najlepszą decyzję.
Spis treści
Jakie procesory obsługują płyty główne AM4 i AM5?
Platforma AM4 nadal oferuje wsparcie dla imponującej gamy układów, w tym popularnej serii Ryzen 5000 opartej na architekturze Zen 3. Pełną kompatybilność zapewniają płyty główne z chipsetami X570 i B550, choć starsze warianty, takie jak B450, również działają bez problemu.
Platforma AM5 została stworzona z myślą o architekturze Zen 4 i kolejnych generacjach. Obsługuje ona obecną serię Ryzen 7000 oraz nadchodzące układy Ryzen 9000. Wymaga to nowych płyt głównych, a wybór chipsetów obejmuje:
- flagowy X670,
- flagowy X670E (Extreme),
- opcję ze średniej półki B650,
- opcję ze średniej półki B650E,
- budżetowy A620.
Chociaż procesory te (obejmujące warianty od Ryzen 5 do Ryzen 9) są kompatybilne, pełne wsparcie często wymaga uprzedniej aktualizacji oprogramowania układowego BIOS/UEFI.
Jaką wydajność oferuje platforma AM5 w porównaniu do AM4?
Platforma AM5 zapewnia znaczący skok wydajnościowy w porównaniu do AM4, głównie dzięki obsłudze wyższego limitu TDP (ponad 170 W). Ten potencjał energetyczny wymusza stosowanie rozbudowanych sekcji zasilania (VRM). Płyty główne AM5 są wyposażone w solidne radiatory, co bezpośrednio zwiększa możliwości podkręcania zarówno procesora, jak i pamięci operacyjnej. Co kluczowe, AM5 oferuje zwiększoną przepustowość magistrali, skutecznie eliminując wąskie gardła przy współpracy z najnowszymi kartami graficznymi. W rezultacie, użytkownicy mogą cieszyć się lepszymi osiągami nie tylko w grach, ale także znaczną poprawą wydajności w wymagających aplikacjach profesjonalnych.
Ile kosztuje złożenie komputera na platformie AM4 a ile na AM5?
Płyty główne AM4 pozostają obecnie niezwykle opłacalną propozycją, idealną dla osób z ograniczonym budżetem. Jej niska cena wynika z dojrzałości rynku: płyty główne są tanie, a pamięć DDR4 jest szeroko dostępna. Z kolei platforma AM5 wymaga znacznie wyższych nakładów początkowych, wymuszając zakup droższych modułów DDR5 i nowszych płyt głównych. Sytuacja ta poprawiła się jednak nieco dzięki wprowadzeniu bardziej budżetowego chipsetu A620. Na całkowity koszt zestawu wpływa również format samej płyty. Standardowym i najczęściej wybieranym rozmiarem jest ATX. Dostępne są też mniejsze i często tańsze warianty, takie jak micro-ATX (mATX) oraz najbardziej kompaktowe mini-ITX. Największe i zazwyczaj najdroższe płyty, E-ATX, są rezerwowane dla prawdziwych entuzjastów i specjalistycznych zastosowań.
Jak wygląda przyszłość i wsparcie dla platform AM4 i AM5?
Choć platforma AM4 wciąż oferuje solidną wydajność, jej cykl życia dobiega końca. Oznacza to brak wsparcia dla kolejnych generacji procesorów, co drastycznie ogranicza potencjał przyszłych modernizacji. Przejście na AM5 to realna, długoterminowa inwestycja. AMD zobowiązało się do wspierania tego gniazda co najmniej do 2027 roku. Ta kluczowa deklaracja pozwala na nieskomplikowane odświeżanie zestawu: wystarczy w przyszłości wymienić sam procesor. Użytkownicy unikają dzięki temu konieczności zakupu nowej płyty głównej czy pamięci RAM przy każdej większej zmianie, co zapewnia wymierne korzyści i spokój na lata.
Czy chłodzenie procesora z AM4 pasuje do płyt głównych AM5?
Chłodzenia procesorów AM4 są zasadniczo kompatybilne z nowymi płytami głównymi AM5. Kluczem do tej kompatybilności jest zachowanie przez AMD identycznego rozstawu otworów montażowych, pomimo przejścia na gniazdo LGA. Należy jednak pamiętać o istotnej różnicy instalacyjnej: wspornik montażowy (backplate) jest teraz zintegrowany z gniazdem AM5. Dlatego pomyślna instalacja wymaga użycia dedykowanych elementów montażowych (np. specjalnych dystansów lub śrub). Co najważniejsze, akcesoria te muszą być dostarczone bezpośrednio przez producenta Twojego konkretnego systemu chłodzenia.