Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka”

---

Historia

Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka” powstała jako odpowiedź na narastające problemy społeczne w okresie transformacji. Inicjatywa Barbara Sadowska i jej męża Tomasza Sadowskiego miała na celu stworzenie przestrzeni i struktury społeczne, w których zapomniani oraz niechciani członkowie polskiego społeczeństwa mogliby rozwijać swoją osobowość oraz umiejętności społeczne. Ta misja „Barki” przyniosła owoce w postaci alternatywnego systemu wsparcia, który łączył ludzi z grup społecznie zaniedbanych, umożliwiając im odbudowę własnej tożsamości oraz zdobywanie nowych kompetencji.

W 1989 roku, para psychologów otworzyła pierwszy dom Barki w opuszczonym budynku szkoły we Władysławowie, położonym w powiecie nowotomyskim. Na początku razem z nimi zamieszkiwało 25 osób określanych jako „rozbitki życiowe”. Ta pierwsza Wspólnota stała się nie tylko miejscem schronienia, ale również otworzyła drogę do rozwoju ruchu pomocy wzajemnej. Ruch ten obejmował nie tylko osoby potrzebujące wsparcia, ale także nieformalne grupy obywatelskie oraz organizacje pozarządowe, zarówno krajowe, jak i zagraniczne.

W lutym 2015 roku fundacja otrzymała Europejską Nagrodę Obywatelską za swoją pomoc osobom, które ucierpiały w procesie transformacji ustrojowej w Polsce, jak również za aktywne promowanie ekonomii społecznej.

Kalendarium

Historia Fundacji Pomocy Wzajemnej „Barka” jest bogata i pełna ważnych wydarzeń, które miały istotny wpływ na organizację i jej działania. Poniżej przedstawiamy chronologiczne zestawienie najważniejszych dat:

• 1989 – powstanie pierwszej wspólnoty we Władysławowie (gmina Lwówek),
• 1990 – rejestracja Fundacji Pomocy Wzajemnej Barka z funduszy uzyskanych ze sprzedaży samochodu przez Marię Garwolińską,
• 1993 – nawiązanie współpracy z bezdomnymi z Brunszwiku oraz niemiecką organizacją Wohnen und Beraten; Tomasz Sadowski zdobył tytuł Wielkopolanina Roku,
• 1994 – otwarcie stowarzyszenia w Holandii, które animowali Teresa i Jeroen van de Loo,
• 1995 – powstanie wspólnoty w Marszewie oraz stowarzyszenia we Francji, utworzone przez Martine Wendzinski oraz Marija Vaniola; zakupiono dwa bloki w stanie surowym w Chudobczycach i wydzierżawiono tam 400 hektarów ziemi z zabudowaniami gospodarczymi, które później przekształcono w ekologiczną farmę,
• 1996 – uruchomienie programów socjalno-edukacyjnych w Poznaniu na Zawadach (teren przekazała Spółdzielnia Pracy Elektromet),
• 1997 – powstanie wspólnoty w Posadówku; przejęcie terenów na poznańskim Darzyborze, gdzie zrealizowano hostel dla osób bezdomnych oraz różnego rodzaju przedsiębiorstwa socjalne,
• 1998 – założenie wspólnoty w Doryszowie przez ks. Józefa Krawca; otrzymanie nagrody Henry Ford Conservation Award za projekt „Wykluczeni ratują zagrożone gatunki zwierząt i drzew owocowych” w Chudobczycach,
• 1999 – utworzenie wspólnoty w Cieszynie (dawna cukrownia); przyznanie nagrody Pro Publico Bono przez premiera Jerzego Buzka,
• 2000 – spotkanie z papieżem Janem Pawłem II w Watykanie,
• 2002 – powstanie wspólnoty w Drezdenku; rozpoczęcie realizacji projektu mieszkaniowego Osiedle Darzybór,
• 2002-2004 – wdrożenie strategii usamodzielniania się programów prowadzonych przez organizację (w miejsce wspólnot powstają niezależne stowarzyszenia),
• 2003 – Barbara i Tomasz Sadowscy uzyskują tytuły European Hero przyznawane przez tygodnik Time,
• 2003-2004 – prowadzenie Ogólnopolskiego Funduszu Spółdzielczości Socjalnej, który przyczynił się do powstania pierwszych polskich spółdzielni socjalnych,
• 2004 – powołanie Związku Organizacji Sieć Współpracy Barka; wydanie w Poznaniu pierwszego numeru Gazety Ulicznej (czasopisma gospodarki solidarnej),
• 2005 – utworzenie spółki non-profit Obywatelski Instytut Monitoringu i Rekomendacji oraz spółki non-profit Przedsiębiorstwo Społeczne Barki, które prowadzi ośrodek wypoczynkowy w pobliżu Ustki,
• 2005-2008 – realizacja projektu Equal z usamodzielnionymi stowarzyszeniami, który doprowadził do powstania pierwszych w Polsce partnerstw lokalnych (Poznań, Kwilcz, Drezdenko),
• 2007 – powstanie stowarzyszenia w Wielkiej Brytanii wspierającego powroty Polaków do kraju oraz ich integrację z brytyjskim rynkiem pracy; zdobycie nagrody Pro Publico Bono,
• 2009 – uzyskanie nagrody Grand Prix 20-Lecia Niepodległej Ojczyzny oraz nagrody Habitat for Humanity za Osiedle Darzybór w Waszyngtonie; ustanowienie nagrody Drabina Jakubowa dla liderów Barki, którzy budują solidarne i włączające środowisko (działki budowlane przyznano piętnastu liderom, którzy zbudowali domy na Osiedlu Liderów w Chudobczycach); powstanie Diakoniji Spółki Zatrudnienia,
• 2010 – stowarzyszenie w Holandii objęło działalnością wszystkich migrantów z Europy Środkowo-Wschodniej; w Poznaniu powołano Wielkopolskie Centrum Ekonomii Solidarnej,
• 2011 – utworzenie stowarzyszenia w Irlandii wzorowanego na brytyjskim,
• 2011-2014 – nawiązanie współpracy ze wspólnotami afrykańskimi w Europie oraz Afryce, otwarcie pierwszego centrum integracji społecznej w Kenii,
• 2012 – powołanie programu współpracy z niemiecką Misją Dworcową w Hamburgu; ustanowienie przez Barkę w Brukseli International Network of Innovative Social Entrepreneurship na rzecz rozwijania przedsiębiorczości społecznej w Afryce; Barbara i Tomasz Sadowscy otrzymali Krzyże Kawalerskie Orderu Odrodzenia Polski (wręczone przez prezydenta Bronisława Komorowskiego),
• 2013 – powstanie Wielkopolskiego Centrum – Instytutu Gospodarki Społecznej w Poznaniu (ul. św. Wincentego na Zawadach, obok dawnego przytuliska dla bezdomnych) – otwarcie z udziałem pierwszej damy Anny Komorowskiej; stowarzyszenie w Kanadzie również zostało utworzone.

Programy

Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka” prowadzi szereg programów, które mają na celu wsparcie osób w trudnej sytuacji życiowej. Do najważniejszych z nich należą:

• wspólnoty,
• program socjalno-edukacyjny,
• inicjatywy w zakresie pozyskiwania oraz tworzenia nowych miejsc pracy dla osób długotrwale bezrobotnych,
• projekty taniego budownictwa socjalnego.

---

Oceń: Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka”

---