Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu

---

Historia

Budowa kościoła miała miejsce w latach 1892–1894, zrealizowana zgodnie z projektem autorstwa Ottona Hirta. Pierwsza nazwa świątyni to wezwanie św. Łukasza Ewangelisty, a budowla ta początkowo służyła gminie ewangelicko-augsburskiej z jeżyckiej wspólnoty. W roku 1905 dokonano istotnej rozbudowy, dobudowując wieżę, która wzbogaciła architekturę tego miejsca.

W wyniku wydarzeń po 1945 roku, kościół przeszedł w ręce katolików, którzy przekształcili go w kościół garnizonowy, co wskazuje na jego nowe przeznaczenie. Z biegiem lat, w 1982 roku, świątynia uzyskała status kościoła parafialnego, a jednocześnie nadal pełniła rolę ważnej instytucji religijnej dla wojska. Obiekt podlegał zarówno Ordynariatowi Polowemu Wojska Polskiego, włączając w to Dekanat Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej, jak i archidiecezji poznańskiej, co podkreśla jego duże znaczenie w strukturze kościelnej regionu.

Opis

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu to niezwykle interesująca świątynia o architekturze jednonawowej, która wyróżnia się halowym układem. Jego prezbiterium ma prostokątny kształt i jest przykryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym, oddzielonym od nawy za pomocą charakterystycznego łuku tęczowego.

Wewnątrz kościoła można podziwiać drewnianą więźbę dachową w układzie wieszarowym oraz drewniane empory, które nadają wnętrzu unikalny charakter. W prezbiterium znajduje się ostrołukowa nisza, w której umieszczono krucyfiks oraz rzeźbę Matki Bożej. Ołtarz boczny po lewej stronie zawiera kopię ikony Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, wspieraną przez rzeźby aniołów, a ponad nią umieszczono tryptyk przedstawiający Matkę Boską Ostrobramską z wizerunkami aniołów w skrzydłach – ten element przeszedł renowację w 2011 roku.

W prawym ołtarzu znajdują się trzy rzeźby, w tym centralnie usytuowany Jezus Chrystus, a po jego bokach święty Józef z dzieciątkiem Jezus oraz święty Tadeusz Juda. Na ścianach świątyni można zobaczyć drogę krzyżową, która powstała w 1954 roku i została wykonana przez Józefa Żmijewskiego. Przeszklone okna zdobią witraże stworzone w latach 1962–1964 według projektu Wacława Tarnowskiego, zrealizowane przez warsztat Zygmunta Kośmickiego. Cztery największe witraże przedstawiają postacie ewangelistów.

Przy filarach wspierających empory znajdują się figury Serca Jezusowego oraz świętego Antoniego Padewskiego. Pod emporą, na tylnej ścianie kościoła, umieszczono dwie tablice: jedna z 1958 roku, upamiętniająca księży-żołnierzy poległych i zmarłych w latach 1939–1945, a druga z 1972 roku, poświęcona poległym oraz pomordowanym w obozach i zmarłym żołnierzom 57. Pułku Piechoty Wielkopolskiej.

W kruchcie świątyni znajduje się alabastrowa kropielnica, nad którą wisi figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Obok niej znajdują się trzy tablice; dwie z nich pochodzą z 1999 roku – pierwsza upamiętnia członków Związku Inwalidów Wojennych RP, a druga żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej oraz cywilów pomordowanych w latach 1939–1945 przez OUN i UPA. Trzecia tablica, poświęcona poległym w walce lotnikom 1. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego „Warszawa”, została wprowadzona w 2007 roku. Mała rozeta w kruchcie zawiera witraż przedstawiający Zbawiciela Świata.

Przed kościołem można znaleźć głaz z tablicą, która została wmurowana w 1995 roku, upamiętniającą żołnierzy-górników, którzy zmarli w latach 1949–1959. Wyeksponowano również pomnik Augustyna Szamarzewskiego autorstwa Władysława Saletisa z 2001 roku oraz drewniany krzyż misyjny, który dopełnia tę historyczną przestrzeń.

---

Oceń: Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu

---