Franz Jakubowski to postać wyjątkowa w historii marksizmu, a jego życie stanowi fascynującą opowieść o myśli politycznej. Urodził się 10 czerwca 1912 roku w Poznaniu, co już samo w sobie czyni go przedstawicielem bogatej tradycji intelektualnej tego regionu.
Jakubowski zmarł w 1970 roku w Stanach Zjednoczonych, jednak jego wpływ na teorię marksistowską pozostaje istotny. Jego prace przyczyniły się do zrozumienia wielu złożonych mechanizmów społecznych analizowanych przez marksizm, a jego tezy są często przywoływane w dyskusjach na temat teorii społecznych i ekonomicznych.
Życiorys
Franz Jakubowski przyszedł na świat 10 czerwca 1912 roku w Poznaniu. Swoje dzieciństwo spędził w Wolnym Mieście Gdańsku, a dokładnie w Sopocie, w rodzinie, w której jego ojciec był lekarzem. W latach 1930-1933 studiował prawo na kilku renomowanych uniwersytetach, między innymi w Heidelbergu, Berlinie, Monachium oraz Wrocławiu. Ostatecznie uzyskał tytuł doktora w kwietniu 1935 roku na Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu Bazylejskiego, gdzie obronił swoją pracę doktorską.
Na etapie swoich studiów Jakubowski aktywnie uczestniczył w działalności niemieckiej Socjalistycznej Partii Robotniczej (SAP), gdzie przyjął trockistowskie poglądy. W 1933 roku, będąc już na stałe w Bazylei, współpracował z Fritzem Belleville, uczniem znanego później reformisty Richarda Loewenthala, kierując się w stronę rewolucyjnego socjalizmu. Po zakończeniu nauki powrócił do Gdańska, gdzie założył grupę polityczną o nazwie „Nowy Związek Spartakusa – Komuniści-Internacjonaliści Niemiec, grupa Gdańsk”, której założenia oparte były na ideologii trockizmu.
Niestety, grupa została ujawniona przez nazistowskie władze w Gdańsku, co doprowadziło do procesu Jakubowskiego oraz jego towarzyszy w grudniu 1936 roku. O tych wydarzeniach napisał artykuł słynny Lew Trocki. Po tym incydencie Jakubowski został uratowany przez swoją rodzinę, co umożliwiło mu opuszczenie Europy. Udał się następnie do Stanów Zjednoczonych, przemierzając Danię i Kubę. W USA zmienił swoje nazwisko na Frank Fisher oraz stał się aktywnym uczestnikiem życia politycznego i intelektualnego.
W Stanach Zjednoczonych Jakubowski przyczynił się do założenia Fundacji im. Aleksandra Hercena, gdzie pełnił rolę wydawcy literatury radzieckiej, podlegającej cenzurze w ZSRR. Ponadto, w 1936 roku opublikował pracę, która bazowała na jego doktoracie, zatytułowaną „Nadbudowa ideologiczna w materialistycznym pojmowaniu dziejów” (niem. Der ideologische Überbau in der materialistischen Geschichtsauffassung). Praca ta, inspirowana myślą Karla Korscha oraz heglowską dialektyką w teorii Marksa, zawierała krytyczne uwagi w stosunku do pewnych nurtów wewnątrz marksizmu, szczególnie tych związanych z Karlem Kautsky’m oraz Maxem Adlerem.
Przypisy
- Franz Jakubowski: Les superstructures idéologiques dans la conception matérialiste de l'histoire. Paris 1976, s. 214.
- Patrz: Lew Trocki, Gdański proces trockistów.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Ziemowit Włodarski | Roman Murawski | Tadeusz Raczkowski | Jerzy Topolski | Anna Zeidler-Janiszewska | Bazyli Czyżewski | Jacek Tittenbrun | Antoni Rutkowski (naukowiec) | Michał Żurawski (hydrolog) | Ryszard Jajte | Tomasz Twardowski | Czesław Mielcarski | Mirosława Maciejewska | Katarzyna Polak | Irena Łaś-Ronisz | Andrzej Pawlak (fizyk) | Andrzej Kempiński | Agnieszka Jankowiak-Maik | Bogumiła Kaniewska | Jan ChajdaOceń: Franz Jakubowski