Olga Chajdas

---

Życiorys

Olga Chajdas przyszła na świat w Poznaniu, jednak w wieku zaledwie ośmiu lat jej życie nabrało nowego wymiaru, gdy razem z rodziną przeniosła się do Warszawy. Ukończyła Łódzką Szkołę Filmową na kierunku organizacji produkcji filmowej i telewizyjnej oraz reżyserię w warszawskiej Akademii Filmu i Telewizji, gdzie miała okazję studiować wraz z Tomaszem Wasilewskim. Już w trakcie studiów rozpoczęła swoją przygodę z filmem, podejmując różne role — od asystenta kierownika produkcji, aż po drugiego reżysera. Współpracowała z popularnymi serialami, takimi jak Ukryta prawda i Barwy szczęścia.

W swoich wypowiedziach podkreśla, że:

„Nie wstydzę się tego. To była dobra szkoła. Tam wymóg formatu był taki, żeby każdą scenę zainscenizować w jednym ujęciu. Materiał miał wyglądać jak dokument, bardzo wiarygodnie (…). Do dziś czuję, że takie sceny to moja silna strona.”

W trakcie pracy w telewizji poznała Macieja Kowalewskiego, aktora oraz reżysera teatralnego, co otworzyło przed nią nowe horyzonty. Została jego asystentką w Teatrze na Woli, co przyczyniło się do zdobycia cennego doświadczenia w obszarze teatru. Wśród jej projektów znalazł się spektakl Bomba, a debiut reżyserski zaliczyła dzięki przedstawieniu Ostatni Żyd w Europie, które podejmowało tak istotne tematy, jak antysemityzm i ksenofobia w kontekście 40. rocznicy wydarzeń Marca 1968.

Olga Chajdas rozwijała swoją karierę teatralną, współpracując z wieloma instytucjami, takimi jak Studio i Och-Teatr. W swoim zawodowym życiu miała również zaszczyt pracować z niezapomnianą reżyserką, Magdaleną Łazarkiewicz, która zaprosiła ją dołączania do produkcji serialu Ekipa, reżyserowanego przez Agnieszkę Holland. Chajdas szybko zyskała reputację, zostając drugim reżyserem w filmie Holland, W ciemności.

Nie zapominając o ambicjach osobistych, w 2009 roku zdecydowała się na uczestnictwo w kursie fabularnym w Szkole Wajdy, co zaowocowało pracami nad jej późniejszym filmem Nina, który początkowo był tylko etiudą. Przez kolejne lata rozwijała ten projekt i w 2011 roku miała już gotowy scenariusz pełnometrażowy, jednak ostatecznie zdecydowała się na realizację krótkometrażowych form, takich jak film 3 x Miłość, którego producentem był Jacek Szatański, z którym Chajdas związała się na planie Barw… Ten krótkometrażowy film przyczynił się do jej rosnącej popularności oraz zdobycia wielu nagród filmowych.

W 2016 roku Olga osiągnęła istotny kamień milowy w swojej karierze, zakładając firmę produkcyjną Wild Mouse Production, która wyprodukowała pełnometrażowy film Nina z Julią Kijowską oraz Elizą Rycembel w rolach głównych. Premiera filmu odbyła się na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rotterdamie w 2018 roku, gdzie zdobył nagrodę VPRO Big Screen Award, uznawaną za prestiżową dla twórców wnoszących nową jakość w sztuce filmowej. W kraju film ten również zyskał liczne uznania oraz nominacje, w tym do Orłów i na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, a także do Paszportów Polityki. Joanna Kos-Krauze, reżyserka i przewodnicząca Gildii Reżyserów Polskich, skomentowała ten film w następujących słowach:

„Ten film przechodzi do historii polskiego kina, jako jeden z najodważniejszych obrazów. Bezlitosny, ale delikatny. Wręcz ekshibicjonistyczny, ale intymny obraz naszych lęków, samotności, złudzeń, ale też pełen czułości i empatii.”

Rok 2018 przyniósł kolejne sukcesy Olgi, kiedy to zrealizowała serial 1983, który w 2019 roku otrzymał nominację do nagrody Orzeł za „najlepszy filmowy serial fabularny”. Natomiast w 2020 roku zdobyła tę nagrodę za serial Wataha, którego trzeci sezon również znalazł się w jej reżyserskim portfolio. W 2021 roku miała premierę Erotica 2022, reklamowanego jako „pierwszy polski film fabularny Netflixa”, gdzie wyreżyserowała segment Nocna zmiana, bazując na scenariuszu autorstwa Gai Grzegorzewskiej. Ten projekt stanowił nowatorskie podejście poprzez współpracę pięciu reżyserek i pięciu pisarek, z pominięciem tradycyjnych scenarzystów.

Życie prywatne

Olga Chajdas jest osobą, która w swoim życiu osobistym dzieli czas z reżyserką Kasia Adamik. Poznały się podczas wspólnej pracy nad serialem „Ekipa” i od tamtej pory ich ścieżki zawodowe często się splatają. Tajemnica ich twórczej synergii tkwi w licznych projektach, które realizowały wspólnie.

Wśród ich współprac można wymienić takie produkcje jak „Nina”, „1989”, „Wataha” oraz „Erotica 2022”. Oprócz tego, wzięły udział w inscenizacji sztuki Edwarda Albee’ego „Koza, albo kim jest Sylwia?”, która miała miejsce w Och-teatrze. Warto podkreślić, że był to dla Kasi Adamik debiut na deskach teatralnych, co dodatkowo wzmacnia ich zawodowe połączenie.

Twórczość

Filmy reżyserki Olgi Chajdas są przykładem wartościowego połączenia różnych gatunków filmowych. W dziele Nina możemy zauważyć fuzję elementów dramatu rodzinnego oraz lesbijskiego melodramatu. Bohaterki tych opowieści znajdują się zazwyczaj w krytycznych momentach swojego życia, w tzw. „momencie przejścia”. Jednakże, osobiste historie postaci nie są ujawniane poprzez kluczowe zwroty akcji, ponieważ kulminacyjne momenty rozgrywają się poza kadrem. Chajdas stawia na przedstawienie tego, co dzieje się przed lub po tym przełomowym punkcie, co pozwala jej na głębsze ukazanie psychologii postaci i ich zagubionych dążeń, na przykład w filmie Kobieta budzi się rano.

W rezultacie, filmy Chajdas stają się emocjonalnymi narracjami o poszukiwaniu tożsamości; w Ninie główna bohaterka odkrywa swoje tłumione pragnienia związane z orientacją seksualną. Pomimo że film ten został przyjęty jako odważne dzieło LGBT, sama reżyserka, która od lat jest otwartą lesbijką, nie do końca zgadza się z tą interpretacją:

„Nigdy to nie miał być film „na barykady”. Nie wychodziłam z założenia, żeby wywołać jakiś skandal. Chciałam opowiedzieć prostą historię (…) Absolutnie to nie jest film o odkrywaniu swojej orientacji seksualnej. Cały czas powtarzam, że jest to film o miłości i o uwikłaniu w pewien trójkąt emocjonalny. (…) nie chodziło mi o to, żeby to był pierwszy polski film z wątkiem lesbijskim. Ale tak jest. Nie wiem, czy chodzi o to, że to temat tabu. „Nina” zawsze miała uciekać od społecznych wyzwań, bo wydaje mi się, że to film dezaktualizuje. (…) Zawsze się okazywało, że film traci na przesunięciu ciężaru tematycznego na politykę – to gubiło bohaterów. Przekaz filmu jest zgodny z naszymi przekonaniami: miłość jest najważniejsza i nie ma granic.”

Na unikalny charakter filmów Chajdas wpływa także jej personalne podejście do tworzenia scenariuszy. Reżyserka niejednokrotnie łączy funkcje reżyserki oraz scenarzystki, uczestnicząc aktywnie w kreacji scenariusza. Inspirując się doświadczeniem teatralnym, często angażuje w ten proces aktorów. Ostateczna forma scenariusza do Niny powstała dzięki współpracy Chajdas z Martą Konarzewską oraz Julią Kijowską, odtwórczynią głównej roli. W swoim rozważaniu na temat tej pracy reżyserka mówi:

„Mam świadomość tego, że reżyser i scenarzysta to dwa różne zawody, ale lubię uczestniczyć w procesie pisania. Chcę żeby te historie były moje − chcę je znać od podszewki, wiedzieć w jakim kierunku idą. Gdzie historia powinna się rozwijać.”

Czerpanie z doświadczeń teatralnych jest również widoczne w podejściu Chajdas do scenografii. Przywiązuje ona ogromną wagę do przestrzeni w swoich filmach. Przestrzeń nie tylko wzbogaca przedstawiony świat, ale również odgrywa istotną rolę w budowaniu relacji między postaciami oraz w napędzaniu fabuły do przodu.

Filmografia

Filmy pełnometrażowe

• 2006: Południe-Północ, asystent reżysera,
• 2008: Boisko bezdomnych, asystent reżysera,
• 2009: Popiełuszko. Wolność jest w nas, asystent reżysera,
• 2011: W ciemności, reżyser II,
• 2009: Janosik. Prawdziwa historia, reżyser II,
• 2018: Nina, reżyseria, scenariusz,
• 2021: Erotica 2022, reżyseria, producent wykonawczy.

Filmy krótkometrażowe

• 2016: 3 × Miłość, reżyseria,
• 2017: Kobieta budzi się rano, reżyseria, scenariusz, producent.

Filmy dokumentalne

• 2008: O rzeczy tajemniczej, reżyseria, scenariusz.

Seriale

• 2007: Ekipa, obsada aktorska,
• 2008–2009: BrzydUla, reżyser II,
• 2009: Janosik. Prawdziwa historia, reżyser II,
• 2011–2013: Głęboka woda, reżyseria,
• 2012–2015: Barwy szczęścia, reżyseria,
• 2012: Ukryta prawda, reżyseria,
• 2015: Uwikłani, reżyseria,
• 2017: Za marzenia, reżyseria,
• 2018: 1983, reżyseria,
• 2019: Wataha, reżyseria sezonu trzeciego,
• 2022: Krakowskie potwory, reżyseria,
• 2022: Mój agent, reżyseria.

Teatr

Olga Chajdas to utalentowana reżyserka, której prace w teatrze są cenione zarówno przez krytyków, jak i widzów. Jej kariera artystyczna obfituje w znaczące osiągnięcia, które pokazują jej rozwój oraz innowacyjne podejście do sztuki teatralnej.

Wśród kluczowych etapów jej pracy można wyróżnić:

• 2006: Bomba, asystent reżysera,
• 2007: Wyścig spermy, II reżyser,
• 2008: Ostatni Żyd w Europie, reżyseria,
• 2010: Koza, albo kim jest Sylwia?, reżyseria,
• 2012: Zrób sobie raj, reżyseria,
• 2016: Letni dzień, reżyseria.

Wszystkie te projekty stanowią doskonały przykład jej pasji i kreatywności w każdym aspekcie reżyserii.

Odznaczenia i nagrody

Olga Chajdas to talentowana reżyserka, która zdobyła wiele prestiżowych nagród i odznaczeń za swoją twórczość. Oto niektóre z nich:

• Short Film Festival „Oddalenia” w Dublinie: Grand Prix za film 3 x Miłość,
• California Women’s Film Festival w Encino 2016: nagroda dla najlepszego filmu zagranicznego za 3 x Miłość,
• Los Angeles Independent Film Festival 2016: Best Ensemble Cast, Best Female Filmmaker za 3 x Miłość,
• Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Rotterdamie 2018: VPRO Big Screen Award za film Nina,
• Złote Lwy 2018: Nagroda Onetu: Odkrycie Festiwalu, Nagroda od marki dr Ireny Eris za najodważniejsze spojrzenie za film, Złoty Pazur – Konkurs Inne Spojrzenie za film Nina,
• Słoń 2019: wyróżnienie za film Nina,
• Orły 2020: Najlepszy filmowy serial fabularny za serial Wataha.

---

Oceń: Olga Chajdas

---