Zygmunt Szpingier był wyjątkową postacią w polskiej sztuce i architekturze, urodzony 20 sierpnia 1901 roku w Poznaniu, a zmarły 25 września 1960 roku w Śremie.
Jako malarz, architekt i urbanista, Szpingier pozostawił po sobie istotny wkład w rozwój kultury wizualnej w Polsce.
Swoje umiejętności artystyczne rozwijał w ramach Grupy Artystycznej Plastyka, co świadczy o jego bliskim związku z wieloma innymi twórcami w tym okresie.
Życiorys
Urodził się jako syn Bronisława Brunona oraz Stanisławy z Bieczyńskich. Był także bratem znanego śpiewaka operowego Witolda Szpingiera. Swoje artystyczne przygotowanie rozpoczął w 1918 roku, kiedy to zapisał się do Szkoły Sztuk Zdobniczych w Poznaniu, gdzie to pod okiem Wiktora Gosienieckiego i Marcina Rożka rozwijał swoje talenty. Podczas tych lat tworzył prace ukazujące życie paryskiej cyganerii, portrety oraz malował pejzaże. Interesował się również życiem teatralnym i kabaretowym Poznania, co zaowocowało licznymi karykaturami.
W ciągu swojej kariery zaprojektował scenografie do ponad trzystu utworów dramatycznych oraz dziewięćdziesięciu oper i operetek, zarówno w Poznaniu, jak i w Warszawie. Od 1925 roku osiedlił się w Paryżu, gdzie jego dzieła były wystawiane w renomowanej Galerie Bernheim. Kilka z tych obrazów znalazło swoje miejsce w kolekcjach takich instytucji jak The Art Institute of Chicago oraz w zbiorach André Chéron. Mimo osiągniętych sukcesów, w 1931 roku postanowił wrócić do Poznania.
W 1937 roku otrzymał złoty medal podczas Wystawy Sztuki i Rzemiosła w Paryżu za swoje projekty kostiumów oraz dekoracji teatralnych. Po wojnie zajął się projektowaniem pawilonów wystawowych, w trakcie których zrealizował 14 projektów, w tym w takich miastach jak Paryż, Sztokholm, Bruksela, Utrecht, Bari, Praga, Zagrzeb, Płowdiw oraz Wiedeń. Niestety od 1950 roku zmagał się z poważnymi problemami zdrowotnymi.
Wielkim przedsięwzięciem Szpingiera było konceptualizowanie Nowego Centrum Poznania – nowoczesnej wizji kulturalnego centrum miasta, które rozplanowano pomiędzy ulicami Ogrodową, Półwiejską, Alejami Niepodległości, Mostem Dworcowym i Królowej Jadwigi. Ten projekt, którego wizualizacje zachowały się w postaci 14 plansz, wyróżniał się ogromnym rozmachem – planowano wybudowanie kilku wieżowców (w tym hotelu opierającego się na wzorach statku transatlantyckiego), wielkiego budynku teatralnego mogącego pomieścić 3000 osób, operetki oraz kompleksu rozrywkowego przy ul. Niezłomnych.
W ramach tej koncepcji planowano także wyburzenie części istniejącej infrastruktury urbanistycznej oraz zabudowę fragmentu Parku Marcinkowskiego. Innym znaczącym projektem, którym się zajmował, była budowa szpitalnej dzielnicy na Cytadeli, z lokum dla medyków i pielęgniarek oraz hotelem przeznaczonym dla odwiedzających. Plany przebudowywały również obszar Malty oraz projektowały stworzenie ośrodka rekreacyjnego nad jeziorem Kierskim. Po jego śmierci, niestety, większość z tych ambitnych zamierzeń została zapomniana.
W 1957 roku odbyła się wystawa jego obrazów w Klubie Międzynarodowej Prasy i Książki w Poznaniu, a dwa lata później zorganizowano wystawę jego projektów architektonicznych z ramienia Prezydium Rady Narodowej, również w Poznaniu.
Życie prywatne
Zygmunt Szpingier był osobą, która w 1937 roku wstąpiła w związek małżeński z Janiną Janicką. W ich związku przyszła na świat córka, Małgorzata, urodzona w 1943 roku. Małgorzata, podobnie jak jej ojciec, zajęła się sztuką i została plastyczką.
Przypisy
- a b c d e f Katarzyna Gieszczyńska-Nowacka, Zapomniane projekty architektoniczno-urbanistyczne Zygmunta Szpingiera, [w:] Kronika Miasta Poznania, nr 3–4/1993, s.153–161, ISSN 0137-3552.
- Hilary Majkowski, O sztuce plastycznej w Poznaniu w czasach poprzedzających wojnę światową, [w:] Kronika Miasta Poznania, (Antologia), Poznań, 1991, s. 345, ISSN 0137-3552.
- a b c d e f g h pr. zbior., Wielkopolski Słownik Biograficzny, PWN, Warszawa-Poznań, 1981, s. 741, ISBN 83-01-02722-3.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Małgorzata Kopczyńska | Mary Komasa | Jan Zegalski | Olga Chajdas | Lech Stawski | Władysław Wojdałowicz | Wojciech Drabowicz | Maja Barełkowska | Tomasz Bajer (aktor) | Elżbieta Wtorkowska | Maciej Muraszko | Henryk Kot | Witold Szulc (aktor) | Robert Dudzik | Jarosław Błotny | Maciej Głuchowski | Damian Kostka | Ryszard Sarbak | Leszek Szurkowski | Bolesław DembińskiOceń: Zygmunt Szpingier