Andrzej Grzymała


Andrzej Grzymała był wybitnym przedstawicielem polskiego średniowiecza, pochodzącym z Poznania, gdzie przyszedł na świat około 1425 roku. Jego życie zakończyło się we wrześniu lub 26 października 1466 roku w Krakowie. W ciągu swojej kariery naukowej, Grzymała zdobył renomę jako uczony, pełniąc ważne funkcje akademickie, w tym rektora Akademii Krakowskiej.

Jego wkład w rozwój myśli akademickiej w Polsce stanowi istotny element późnego średniowiecza, a jego osiągnięcia naukowe mają znaczenie do dzisiaj.

Życiorys

Pochodził z rodziny mieszczańskiej, był synem Jana. W 1442 roku podjął studia na uniwersytecie w Krakowie, a w 1443 uzyskał tytuł bakałarza, natomiast cztery lata później – w 1447 roku – zdobył magisterium. Przez długi czas związany był z wykładowstwem poetyki i retoryki, pełniąc tę funkcję w latach 1443–1460. W szczególności w latach 1453/1454 oraz 1458 objął stanowisko dziekana Wydziału Sztuk.

Między 1460 a 1462 rokiem przebywał we Włoszech, głównie w Rzymie, ale istnieją przesłanki sugerujące, że mógł też odwiedzić Perugię. W 1461 roku prawdopodobnie uzyskał tam doktorat z medycyny. W latach 1464/1465 pełnił funkcję dziekana Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w 1465 roku legitymował się tytułem licencjata dekretów oraz także uzyskał stopień bakałarza teologii. W latach 1465 oraz 1466 był dwukrotnie wybierany na rektora tej akademii. Niestety, zmarł prawdopodobnie we wrześniu 1466 roku, w okresie epidemii.

Andrzej Grzymała interesował się również astronomią, w efekcie czego stworzył dzieło dotyczące wykorzystania tablic astronomicznych, zatytułowane Canones Tabularum Resolutarum, które jest jedynym jego dziełem zachowanym do współczesnych czasów. Z jego osobistego księgozbioru zachowały się między innymi dzieła takie jak Laborintus autorstwa Eberharda z Bremy czy Poetria Nova Godfryda de Vinsauf. Miał także kontakt z komedią Poliscena Leonarda Bruni, prawdopodobnie wzbogaconą o komentarz Grzymały. Na podstawie refleksji Grzymały dotyczących komedii oraz innych form dramatycznych, Dobrogost z Sierakowa opracował komentarz, który do dziś można znaleźć w Bibliotece Czartoryskich.

Przypisy

  1. "Profesorowie Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego 1364-1780" tom 1 wyd. 2015 s.9-10
  2. Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400-1508. Biblioteka Jagiellońska rkp. 258, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, vol. 1: Tekst, vol. 2: Indeksy, 2004
  3. Aleksander Birkenmajer, Grzymała Andrzej (ok. 1425-1466) Polski Słownik Biograficzny tom IX wyd. 1960 s. 114-116

Oceń: Andrzej Grzymała

Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:13