Paulina Buchwald-Pelcowa, urodzona 4 kwietnia 1934 roku w Poznaniu, znana była jako wybitna polska historyk literatury oraz bibliolog. W swoim dorobku naukowym skupiała się na literaturze staropolskiej oraz książce dawnej, co czyniło ją jedną z czołowych postaci w tej dziedzinie. Jej prace wywarły znaczący wpływ na rozwój badań nad polską literaturą i kulturą.
Przez wiele lat Paulina Buchwald-Pelcowa była nazwiskiem rozpoznawalnym w środowisku akademickim, gdzie pełniła zaszczytną funkcję profesora zwyczajnego. Zmarła 6 lipca 2021 roku, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii polskiej literatury.
Życiorys
Paulina Buchwald-Pelcowa ukończyła studia filologii polskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, co otworzyło przed nią drogę do kariery w polskich bibliotekach i rozwoju naukowego. W 1956 roku rozpoczęła pracę jako bibliotekarka w Bibliotece PAN w Kórniku, a już cztery lata później objęła stanowisko kierownika Działu Starych Druków.
W 1964 roku zdecydowała się na dalsze kroki zawodowe, podejmując współpracę z Biblioteką Narodową w Warszawie. Od 1974 roku kierowała tam Zakładem Starych Druków, co umożliwiło jej poszerzenie wiedzy i doświadczenia w zarządzaniu zbiorami cennych druków.
Jej kariera nabrała nowego wymiaru w 1987 roku, gdy uzyskała tytuł profesora zwyczajnego i objęła kierownictwo nad Zakładem Teorii, Historii i Metodyki Bibliografii w Instytucie Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej na Uniwersytecie Warszawskim. Była aktywnym członkiem Polskiej Akademii Umiejętności i Warszawskiego Towarzystwa Naukowego, a także Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego, co dowodzi jej zaangażowania w działalność naukową.
Paulina Buchwald-Pelcowa, jako redaktor naczelny wydawnictwa Polonia Typographica Saeculi Sedecimi, miała znaczący wpływ na rozwój polskiej bibliografii historycznej. Jej życie prywatne było równie ciekawe, była żoną Janusza Pelca, znanego historyka literatury polskiej. Po jej śmierci, która zakończyła ową pełną sukcesów życiową drogę, została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie jej pamięć jest wciąż pielęgnowana przez bliskich i współpracowników.
Dorobek naukowy
Paulina Buchwald-Pelcowa jest uznawana za autorytet w dziedzinie literatury staropolskiej, szczególnie z okresu XVI oraz XVII wieku. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się również na kulturze książki dawnej, co czyni jej prace niezastąpionymi w badaniach nad historią literatury.
Jako autorka licznych artykułów naukowych, oraz monografii, zwróciła szczególną uwagę na dzieła wielu znaczących postaci literatury polskiej. Wśród jej badań można znaleźć edycje utworów takich autorów jak Mikołaj Sęp-Szarzyński, Jan Kochanowski, czy Szymon Szymonowic.
Ważnym elementem jej dorobku są także wydawnictwa drukowane, które ukazały się zarówno w kraju, jak i za granicą. Publikacje te ukazały się w różnych językach, w tym po polsku, angielsku, włosku i rosyjsku, co świadczy o jej międzynarodowym zasięgu i wpływie na rozwój badań nad literaturą staropolską.
Publikacje (wybór)
Oto wyróżnione publikacje Pauliny Buchwald-Pelcowej, które są świadectwem jej znaczącego wkładu w badania nad literaturą polską i historią książki:
- Sesja naukowa poświęcona twórczości Piotra Kochanowskiego (1967),
- Satyra czasów saskich (1969),
- Jeszcze jedno nieznane XVI-wieczne wydanie „Psałterza” Jana Kochanowskiego (1979),
- Hieronim Morsztyn-pierwszy z rodu poetów (1980),
- Emblematy w drukach polskich i Polski dotyczących XVI-XVIII wieku (1981),
- Jan Kochanowski 1584-1984: epoka – twórczość – recepcja (1990),
- Dawne wydania dzieł Jana Kochanowskiego (1993),
- Cenzura w dawnej Polsce: między prasą drukarską a stosem (1997),
- Drukowi winniśmy oświecenie naszego wieku. Rola książki w drodze ku Oświeceniu (2003),
- Historia literatury i historia książki. Studia nad książką i literaturą od średniowiecza po wiek XVIII (2005),
- Rola cenzury potrydenckiej w Polsce (2016).
Przypisy
- Zmarła Profesor Paulina Buchwald-Pelcowa. polonistyka.uj.edu.pl. [dostęp 11.07.2021 r.]
- nekrolog, Gazeta Wyborcza 21.07.2021 r.
- Buchwald-Pelcowa Paulina, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 08.07.2021 r.]
- a b c d e f g Test [online], bazhum.muzhp.pl [dostęp 08.07.2021 r.]
- PaulinaP. Buchwald-Pelcowa PaulinaP., Rola cenzury potrydenckiej w Polsce, „Formowanie kultury katolickiej w dobie potrydenckiej. Powszechność i narodowość katolicyzmu polskiego. Tom VI”, s. 497–548 [dostęp 08.07.2021 r.] (pol.).
- M.M. Zychowiczowa M.M., Bibliografia prac Profesor Pauliny Buchwald-Pelcowej, „Rocznik Biblioteki Narodowej”, R. 37-38, s. 15-32, 2006.
- A.K.A.K. Guzek A.K.A.K., Paulina Buchwald-Pelcowa, historyk literatury – bibliotekoznawca – profesor, „Rocznik Biblioteki Narodowej”, 2006, R. 37-38, s. 11-14.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Kornel Michałowski | Hanna Liberska | Czesław Grenda | Olgierd Kiec | Grzegorz Łysiak | Michał Kurzyński | Michał Hanćkowiak | Zbigniew Stein | Danuta Gościcka | Zofia Hilczer-Kurnatowska | Zbigniew Prusinkiewicz | Piotr Kirszensztejn | Andrzej Wiśniewski (filozof) | Maria Paradowska | Leo Koenigsberger | Andrzej Marciniak (matematyk) | Jacek Guliński | Łucja Pawlicka-Nowak | Włodzimierz Sobkowiak | Adam ElbanowskiOceń: Paulina Buchwald-Pelcowa