Dom handlowy Deierling-Morgenstern w Poznaniu


Dom handlowy Deierling-Morgenstern to niezwykły przykład secesyjnej architektury, usytuowany w uroczym Starym Mieście w Poznaniu, konkretnie pod adresem ul. Szkolnej 5. Obiekt ten, który stał się symbolem handlu w regionie, został wzniesiony w latach 1904–1905 i był pierwszym w Poznaniu budynkiem wykorzystującym nowoczesną technologię żelbetowego szkieletu nośnego.

Przyciągający wzrok róg ulic Szkolnej i Gołębiej stał się domem dla Jana Deierlinga, wybitnego kupca żelaznego i syna rolnika Józefa Deierlinga, znanego z pochodzenia z rodziny bamberskiej. Partnerką Deierlinga, która wspierała go w interesach, była wdowa po kupcu Paul Morgensternie. W ciekawostce warto zaznaczyć, że projekt budynku nie ma jednoznacznie przypisanego autora — spekuluje się o Czesławie Leitgeberze lub Fritz Pfannschmidcie jako możliwych twórcach.

Dom handlowy zajmował dwie dolne kondygnacje przeznaczone na działalność handlową, zajmując całe 1100 m², podczas gdy górne piętra zagospodarowane były eleganckimi apartamentami. W swoim czasie był to największy sklep w Poznaniu w okresie międzywojennym, przyciągającym rzesze kupujących. Elewacje, charakteryzujące się silnymi akcentami wertykalnymi, zdobione były bujnym ornamentem roślinnym oraz różnorodnymi maskami i maszkaronami.

Warto dodać, że budynek był wyposażony w windy towarowe, co znacznie ułatwiało działalność handlową. W obiekcie działał także sklep żelazny samego Jana Deierlinga, który przetrwał jeszcze wiele lat po zakończeniu II wojny światowej. Mieszkańcy Poznania, zwłaszcza starsze pokolenia, długo po zakończeniu działalności domu handlowego nazywają miejsca związane z tą kamienicą jako „sklepy u Deierlinga”.

Jan Deierling był również właścicielem największej w Polsce hurtowni artykułów metalowych, zlokalizowanej na ul. Składowej 4/7. Hurtownia ta miała pięć magazynów oraz własną bocznicę kolejową, co znacznie usprawniało logistykę. W roku 1938 firma zanotowała obroty w wysokości 3,5 miliona złotych, zyskując przy tym 300.000 złotych.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
  2. a b ZbigniewZ. Kopeć ZbigniewZ., Poznań między wojnami. Opowieść o życiu miasta 1918-1939, Łódź: Księży Młyn, 2013 r., s. 77.

Oceń: Dom handlowy Deierling-Morgenstern w Poznaniu

Średnia ocena:5 Liczba ocen:24