Kościół Świętego Krzyża w Poznaniu (metodystyczny)

---

Historia

Kościół Świętego Krzyża, który został zbudowany w latach 1885–1886, powstał według projektu Bernarda Belowa na potrzeby zboru ewangelicko-luterańskiego, nazywanego potocznie staroluterskim. W okresie II Rzeczypospolitej, budowla ta stała się częścią parafii Kościoła Ewangelicko-Luterskiego w Polsce Zachodniej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w latach 1920–1939 kościół ten zaspokajał również potrzeby polskiej parafii ewangelicko-augsburskiej, a także służył ewangelickiemu duszpasterstwu wojskowemu.

W ciągu tego czasu duszpasterzami polskiego zboru byli różni kapelani, w tym ks. Józef Mamica, który niestety został zamordowany przez hitlerowców podczas II wojny światowej. Po nim funkcję tę pełnił ks. Karol Kotula, późniejszy biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, a także ks. senior Gustaw Manitius. Ważną postacią był również ks. bp Juliusz Bursche, który często odwiedzał tę wspólnotę.

Świątynia została znacznie zniszczona w trakcie bitwy o Poznań w 1945 roku. W wyniku zniszczeń całkowicie zrujnowana została m.in. ściana prezbiterium, w której mieściło się wcześniej duże ostrołukowe okno. Kiedy parafia ewangelicko-augsburska nie była w stanie zrealizować odbudowy, władze miejskie w 1946 roku przyznały jej kaplicę cmentarną, mieszczącą się przy ul. Grunwaldzkiej. Ruiny kościoła przy Ogrodowej natomiast przekazano Kościołowi Metodystycznemu, który przyjął nazwę Kościół Ewangelicko-Metodystyczny.

Parafia metodystyczna, założona w 1922 roku, do tego momentu nie miała stałej siedziby, a nabożeństwa przed wojną odbywały się w wynajmowanych lokalach oraz na barce cumującej na Warcie. Kościół został odbudowany w 1947 roku na podstawie projektu K. Nowakowskiego i poświęcony w czerwcu tego samego roku. Z biegiem lat obiekt zyskał swoją obecną nazwę, chociaż pierwotne wyposażenie nie przetrwało do dzisiejszych czasów.

Obecnie jest to jedyny kościół protestancki w centrum Poznania oraz jeden z trzech w mieście, obok kościoła luterańskiego i kaplicy baptystów na Wildzie, które nadal pełnią swoje pierwotne funkcje, mimo że w mieście istniało wiele kościołów i kaplic budowanych przed 1918 rokiem. W świątyni odbywają się różnorodne nabożeństwa ekumeniczne, w tym okazjonalne wydarzenia takie jak Światowy Dzień Modlitwy Kobiet oraz Ekumeniczna Noc Kościoła, obchodzona w Święto Reformacji oraz w wigilię uroczystości Wszystkich Świętych.

Architektura

Ceglana świątynia metodystyczna zachwyca swoją architekturą, a jej plan prostokąta nadaje całości harmonijny kształt. To jednonawowe wnętrze z prostokątnym prezbiterium, które orientowane jest na południe, stanowi wyjątkowy element krajobrazu. Nad wejściem od strony ulicy wznosi się charakterystyczna wieża, która dodaje obiektowi majestatyczności.

Po jego bokach znajdują się dwie niskie schodowe przybudówki, które prowadzą do trójkondygnacyjnej wieży, zwieńczonej ostrosłupowym hełmem. Wnętrze nawy pokryte jest stropem namiotowym, co przyczynia się do wrażenia przestronności. Z kolei kruchta, zlokalizowana pod wieżą, charakteryzuje się sklepieniem kolebkowym, co nadaje jej elegancji.

Prezbiterium, usytuowane na wyższym poziomie w porównaniu do nawy, łączy się z nią poprzez subtelną arkadę. Wnętrze prezbiterium zdobi stół komunijny oraz kazalnica, a jego ścianę zdobi przedstawienie Ostatniej Wieczerzy, co stanowi istotny element duchowy świątyni.

Jednym z ciekawszych aspektów tego miejsca jest drewniana empora organowa, znajdująca się w nawie nad wejściem. Ciekawie zaprojektowane witraże, które przedstawiają Przypowieść o siewcy, są dziełem Zygmunta Kośmickiego i powstały w latach 1970–1984, dodając kolorytu wnętrzu.

Tuż obok kościoła można zobaczyć Nie-pomnik, autorstwa Norberta Sarneckiego, który został zrealizowany w 2010 roku, co czyni to miejsce jeszcze bardziej interesującym.

---

Oceń: Kościół Świętego Krzyża w Poznaniu (metodystyczny)

---