Rezerwat przyrody Meteoryt Morasko

---

Przyroda

Rezerwat przyrody Meteoryt Morasko jest miejscem o wyjątkowej bioróżnorodności, w którym dominują cenne ekosystemy leśne. W sercu rezerwatu znajduje się grąd, którego atrakcją są rzadkie gatunki roślin, takie jak:

• lilia złotogłów,
• kopytnik pospolity,
• rogatek krótkoszyjkowy.

W tym miejscu spotyka się także unikalne ptaki, w tym:

• lelek kozodój,
• dzięcioł czarny.

Wokół jeziorek, które powstały w kraterach, widać kępy pędów rogatka krótkoszyjkowego. Przy brzegach tych zbiorników rosną pałka oraz turzyca prosowa. W okresie letnim, akweny pokryte są gęstym kożuchem rzęsy wodnej, co wpływa na właściwości tlenowe wody, przez co ryby nie mogą w nich przetrwać. W obrębie kraterów i ich otoczenia można dostrzec również następujące gatunki płazów: kumaka nizinnego, grzebiuszkę ziemną, a także różne żaby, takie jak żaba jeziorkowa, wodna oraz moczarowa.

W dolnym obszarze łęgu wiązowo-jesionowego, który charakteryzuje się wilgotnym i żyznym podłożem, stwierdzono obecność takich ptaków jak wilga oraz dzięcioł duży. W podszycie rosną czeremcha zwyczajna oraz leszczyna, zaś w runie można spotkać między innymi: łuskiewnik różowy, zawilec żółty oraz ziarnopłon wiosenny.

Rezerwat oferuje ścieżkę dydaktyczną, która umożliwia bliższe poznanie tych wspaniałych ekosystemów. Szlak turystyczny przebiega przez cały teren rezerwatu, a istotne punkty i atrakcje zostały opisane na tablicach informacyjnych. Od 1994 roku, duży wkład w edukację ekologiczną o tym miejscu wnosi Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra” z Poznania.

Kratery i meteoryty

Na obszarze rezerwatu przyrody można znaleźć sześć kraterów, z których największy osiąga średnicę około 90 metrów oraz głębokość wynoszącą 11,5 metra. Powszechnie uznaje się, że krater ten jest pozostałością po upadku meteorytu sprzed około pięciu tysięcy lat. Od momentu odkrycia pierwszego meteorytu w 1914 roku, dokonano wielu kolejnych znalezisk, w tym imponującego meteorytu o masie 78 kg, odnalezionego w 1956 roku.

W wyniku poszukiwań, prowadzonych w 2006 roku przez Krzysztofa Sochę, pasjonata meteorytów, na zlecenie naukowców z Instytutu Geologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, odkryto mega meteoryt o wadze 164 kg. To znalezisko, będące największym znalezionym meteorytem w Polsce do tamtego momentu, ujawniło skład zawierający domieszki krzemianów, które są niezwykłe dla Ziemi. Również w październiku 2012 roku poszukiwacze z Opola dokonali odkrycia meteorytu ważącego 261 kg, który przeszedł do historii jako największy meteoryt w Polsce, obecnie znajdujący się w Instytucie GeologiiUAM.

Rezerwat wzbudza zainteresowanie również ze względu na głaz narzutowy o wadze około 70 ton, który został odkryty przez rolnika, gdy jego pług zahaczył o obiekt w miejscowości Łęki Wielkie. Po jego wydobyciu istnieje wiele spekulacji na temat pochodzenia tego głazu.

Wymiary kraterów

Na terenie rezerwatu można odnaleźć sześć kraterów, które oznaczono literami od A do F. Każdy z nich charakteryzuje się innymi wymiarami i właściwościami:

• A. średnica – 90 m, powierzchnia – 4657 m², głębokość – 11,5 m, osady organiczne do 4 m, w podłożu iły neogeniczne, woda do 2,5 m,
• B. średnica – 50 m, powierzchnia – 1195 m², głębokość – 9 m, osady organiczne do 3,5 m, w podłożu piaski na glinie, woda do 1,5 m,
• C. średnica – 30 m, powierzchnia – 661 m², głębokość – 4,3 m, osady organiczne do 2 m, w podłożu glina na iłach, woda do 0,9 m, okresowo pozbawiony wody,
• D. średnica – 20–35 m, powierzchnia – 616 m², głębokość – 2,1 m, osady organiczne do 0,3 m, w podłożu glina morenowa, brak wody, sezonowo do 0,3 m wody,
• E. średnica – 25 m, powierzchnia – 415 m², głębokość – 2,2 m, osady organiczne do 0,2 m, w podłożu glina morenowa, brak wody, sezonowo do 0,3 m wody,
• F. średnica – 20 m, powierzchnia – 284 m², głębokość – 3 m, w podłożu piaski i gliny piaszczyste, suchy.

Teorie pochodzenia kraterów

Wielu naukowców popiera hipotezę, że kraterów pochodzenie związane jest z upadkiem meteorytów. Argumentem na to są odnalezione w ich okolicy fragmenty meteorytów oraz obecność pyłu, który może pochodzić z kosmosu. Po odkryciu kraterów pojawiły się również teorie związane z ich pochodzeniem lodowcowym, wskazujące na niezgodności w lokalizacji meteorytów. Teoria ta sugeruje, że meteoryty mogły spadać na obszarach pokrytych lodem, a ich transport na obecne lokalizacje mógłby powodować lodowiec, chociaż obecnie jest to pogląd mniejszościowy. Kwestia ta wciąż wymaga dalszych badań, a mineralogia meteorytów pozostaje przedmiotem wnikliwej analizy.

Dojazd

Aby dotrzeć do rezerwatu przyrody Meteoryt Morasko, można skorzystać z kilku opcji komunikacyjnych. Najłatwiejszym sposobem jest podróż autobusem linii 902, który odjeżdża z dworca Jana III Sobieskiego. Alternatywną metodą dojazdu jest podążanie żółtym szlakiem nr 3585, który prowadzi bezpośrednio do rezerwatu.

Bez względu na wybraną opcję, warto wcześniej sprawdzić rozkład jazdy autobusów oraz przygotować się na pieszą wędrówkę, aby w pełni cieszyć się urokami tego unikalnego miejsca.

---

Oceń: Rezerwat przyrody Meteoryt Morasko

---