Nowe Zoo w Poznaniu to drugi co do wielkości ogród zoologiczny w Polsce, którego otwarcie miało miejsce w 1974 roku na Białej Górze. Mieści się on w wschodnim klinie zieleni Poznania, w jednostce obszarowej SIM Malta. Zajmując obszar o powierzchni 120,68 ha, Zoo znajduje się na pagórkowatym terenie, co czyni je jeszcze bardziej malowniczym. Na jego terenie znajduje się sześć rozległych stawów, których łączna powierzchnia wynosi ponad 13 ha, tworząc w ten sposób naturalne siedlisko dla krajowej fauny.
Nowe Zoo cieszy się szczególnym uznaniem dzięki swojej bogatej kolekcji ptaków drapieżnych oraz sów, która należy do jednych z najbogatszych w Europie. Ogród zoologiczny został otwarty w setną rocznicę powstania Starego Zoo, znajdującego się przy ul. Zwierzynieckiej, z którym tworzy integralną całość jako Ogród Zoologiczny w Poznaniu.
Od 15 lipca 2024 roku dyrektorem Nowego Zoo jest Piotr Przyłucki, który wnosi nowe pomysły i inicjatywy w celu dalszego rozwoju tego wyjątkowego miejsca w sercu Poznania.
Historia
Początki Zoo
Przed wybuchem I wojny światowej, w Poznaniu dostrzeżono, że dotychczasowa lokalizacja Starego Zoo nie sprzyja jego dalszemu rozwojowi. Wiele prób przeniesienia ogrodu zoologicznego na bardziej odpowiednie, obszerne tereny zakończyło się niepowodzeniem przez długie lata. Dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku zaczęto poważniej myśleć o budowie nowej placówki z zachowaniem lepszych warunków dla zwierząt. W 1967 roku powołano Społeczny Komitet Budowy Nowego Zoo, który zajął się zbieraniem funduszy potrzebnych do realizacji tego projektu. Prace budowlane rozpoczęły się w 1970 roku, a już 16 września 1974 roku otwarto dla zwiedzających pierwszą część nowego terenu. Zwiedzający mogli podziwiać takie zwierzęta jak jelenie europejskie, daniele, wielbłądy, lamy oraz gwanako andyjskie. W 1978 roku na terenie ogrodu powstał pawilon insektarium, w którym prezentowano owady, pajęczaki oraz mięczaki. W 1995 roku powstał pierwszy w Polsce Pawilon Zwierząt Nocnych, w tym samym anie sprowadzono także nosorożca, co było dużym sukcesem dla ogrodu.
Słoniarnia
Pawilon słoniarni rozpoczął swoją działalność w 2008 roku. Słonie afrykańskie mają do dyspozycji wybieg wewnętrzny, który jest wyposażony w osobną stajnię dla samca i indywidualne boks dla samic, a dodatkowo rozległy wybieg zewnętrzny o powierzchni 2,5 ha. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć w artykule: Słoniarnia w Poznaniu.
Słonie
Pierwsze dwa samce słoni, Ninio oraz Yzik, dotarły do Poznania 10 marca 2009 roku z ogrodu zoologicznego w Sosto, Węgry. W tym samym roku, do stada dołączyły trzy samice: Linda sprowadzona z Beekse Bergen Safari Park w Holandii oraz Kinga i Kizi, które przybyły ze Śląskiego Ogrodu Zoologicznego. Niestety, w marcu 2016 roku, 12-letni słoń Yzik został przewieziony do Parku Safari w Fasano we Włoszech. W lutym 2021 roku zmarła niespodziewanie, 35-letnia słonica Linda, urodzona w Zimbabwe. Obecnie w Nowym Zoo przebywają:
- Ninio (ur. 1999 w Ramat Gan w Izraelu),
- Kinga (ur. 1987 w Namibii),
- Kizi (ur. 1987 w Namibii).
Nowe obiekty
Wybieg rysi
Ekspozycja rysi europejskich została otwarta 2 kwietnia 2013 roku i stanowi znakomity przykład przestrzeni, która naśladuje naturalne środowisko leśne. Nowoczesne rozwiązania mają na celu jak najlepsze odwzorowanie warunków życia tych pięknych zwierząt.
Azyl dla niedźwiedzi
W ramach projektu modernizacji terenu Nowego Zoo powstał azyl o powierzchni 3 ha, który został zrealizowany przy współpracy z fundacją Vier Pfoten (pol. Cztery Łapy). W październiku 2013 roku do Poznania sprowadzono pierwsze trzy niedźwiedzie brunatne: Wanię, Miszę oraz Borysa, pochodzące ze schroniska w Korabiewicach. W 2016 roku do azylu dołączyły kolejne cztery niedźwiedzie, a w kwietniu przybyły dwie niedźwiedzice, Ewka oraz Gienia, które przyjechały z Ogrodu Zoologicznego w Braniewie. Do azylu trafiła również dwumiesięczna niedźwiedzica Cisna, uratowana z Bieszczad. W lipcu 2016 roku przybył okaleczony, czteroletni niedźwiedź Baloo, odebrany z cyrku. Aktualnie w azylu przebywa pięć niedźwiedzi, które cieszą się nowymi warunkami do życia.
Dalsze lata
W 2021 roku zrealizowano budowę nowoczesnego dwukondygnacyjnego pawilonu dla żyraf i nosorożców, które mają w nim zapewnione najlepsze warunki do życia. Na początku marca 2022 roku do ogrodu przybyło dziewięć lwów, sześć tygrysów, dwa karakale oraz likaon, które udało się uratować z obszarów dotkniętych wojną w pobliżu Kijowa i Odessy. To znaczący krok w rozwoju Nowego Zoo oraz jego misji ochrony dzikich zwierząt oraz ich habitatów.
Zwierzęta
Nowe Zoo w Poznaniu jest domem dla wielu unikalnych i zagrożonych wyginięciem gatunków. Wśród zwierząt można spotkać drapieżnego torbacza kowari, lwiatkę złotogłową oraz kazuara hełmiastego. Szczególnie niepokojący jest stan populacji jeleń baweański, który występuje jedynie na wyspie Bawean, oraz świnia wisajska, pochodząca z wyspy Negros. Do listy zagrożonych gatunków należy również jeleń Alfreda, jeleń milu, zebra Grevy’ego oraz żyrafa Rothschilda.
W ogrodzie zoologicznym można także zobaczyć tygrysa syberyjskiego, słonia afrykańskiego, suseła moręgowanego oraz żubra. Szczególnie godna uwagi jest norka europejska, która jest uznawana za najbardziej zagrożony wyginięciem ssak drapieżny w Europie. Warto zaznaczyć, że zoo koordynuje hodowlę małpiatki lori małej w ramach Europejskiego Programu Ochrony Zwierząt Zagrożonych Wyginięciem.
Wśród nowości, 16 grudnia 2014 roku do zoo przywieziono dwa podgatunki takinów: tybetańskiego i złocistego. Dodatkowo, od grudnia 2015 roku, po kilku latach nieobecności, w ogrodzie znów prezentowana jest wydra europejska.
Zoo od 2003 roku z powodzeniem prowadzi hodowlę narażonych na wyginięcie jeleni Alfreda, które naturalnie występują na Filipinach. W początku 2016 roku urodził się tam czterdziesty kolejny przedstawiciel tego gatunku.
Oprócz wcześniej wspomnianych gatunków, sprowadzono również rzadkie nowe ssaki, takie jak:
- panda mała,
- koziorożec nubijski,
- gereza białobroda,
- binturong orientalny.
Odtwarzanie populacji zwierząt w naturze
Nowe Zoo w Poznaniu angażuje się w działania na rzecz ochrony przyrody, prowadząc program, który ma na celu restytucję populacji dzikich zwierząt w ich naturalnym środowisku.
W szczególności, w marcu 2016 roku, w ramach tych inicjatyw, na terenie Podlasia odbyło się wypuszczenie na wolność orła przedniego. Ptaki te zostały wyklute i wychowane z pełnym zaangażowaniem w Nowym Zoo, co podkreśla zaangażowanie ogrodu w ochronę rzadkich gatunków.
Wyróżnienia
W poznańskim ogrodzie zoologicznym, znanym jako Nowe Zoo, uzyskano znaczące wyróżnienia na przestrzeni lat. W 1992 roku ogród ten zdołał zdobyć członkostwo w Europejskim Stowarzyszeniu Ogrodów Zoologicznych (EAZA), co było dużym osiągnięciem. Jednakże w 2020 roku, ogród utracił to prestiżowe członkostwo, co oznaczało degradację do statusu członka tymczasowego.
Warto zaznaczyć, że w 1999 roku poznański ogród sekarczodzał do szeregów Światowego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (WAZA), co wzmacniało jego prestiż na arenie międzynarodowej. Niestety, w 2021 roku również stracił to członkostwo, co stanowi wyzwanie dla jego przyszłości i rozwoju.
Twierdza Poznań – Fort III
W obrębie Nowego Zoo, usytuowanego przy ulicy Krańcowej, znajduje się niezwykle interesujący zabytek – Fort III. Zbudowany w latach 1877–1881 przez armię pruską, stanowi on kluczowy element zewnętrznego pierścienia fortyfikacji Twierdzy Poznań. Fort III jest jednocześnie jednym z niewielu obiektów w Poznaniu, w którym zimują nietoperze, a jego teren wchodzi w skład chronionego obszaru Natura 2000.
Trasa turystyczna
Fort III został udostępniony dla turystów w 2011 roku, a jego trasa turystyczna obejmuje fascynującą część zarówno naziemną, jak i podziemną. Zwiedzanie odbywa się z doświadczonym przewodnikiem w okresie od maja do września. Operatorami tej trasy są członkowie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Fortyfikacji, co zapewnia bogatą wiedzę oraz bezpieczeństwo rewelacyjnego odkrywania historii tego miejsca.
Dojazd do Zoo
Do Nowego Zoo w Poznaniu można wygodnie dotrzeć korzystając z autobusu linii 184, obsługiwanego przez MPK Poznań Sp. z o.o. Zatrzymuje się on na różnych przystankach, w tym na Rondzie Rataje, Rondzie Śródka, a także w pobliżu Term Maltańskich.
W trakcie letniego sezonu, dla przyjemności zwiedzających, uruchamiane są dodatkowe przejazdy Kolejką Parkową Maltanka. Trasa tej kolejki prowadzi malowniczo wzdłuż jeziora Maltańskiego, aż do stacji Zwierzyniec, która jest dogodnie usytuowana przy samym wejściu do Zoo.
Kolejka parkowa po Zoo
Odwiedzający Nowe Zoo w Poznaniu mają możliwość wyboru spośród dwóch opcjach zwiedzania: mogą wędrować pieszo lub korzystać z kolejki parkowo-ogrodowej, która przewozi turystów po rozległym terenie ogrodu. W zoo dostępne są trzy składy kolejki, co pozwala na elastyczne planowanie wizyty. Pasażerowie mają możliwość swobodnego wsiadania i wysiadania, dzięki czemu mogą dokładnie zwiedzać interesujące ich miejsca.
Przypisy
- Nowy dyrektor zoo [online], www.poznan.pl, 26.06.2024 r. [dostęp 26.06.2024 r.]
- MartaM. Danielewicz: Nie żyje słonica Linda z zoo w Poznaniu. W próbach jej ratowania brało udział m.in. 22 strażaków. Głos Wielkopolski, 03.02.2021 r. [dostęp 03.02.2021 r.]
- Poznań: żyrafy i nosorożce mają nowy dom. Całoroczny wybieg otwarty [online], www.onet.pl, 17.02.2021 r.
- JustynaJ. Piasecka: Zwierzęta z azylu pod Kijowem już w Poznaniu: lwy, tygrysy, karakale i likaon. Polska Times, 03.03.2022 r. [dostęp 08.03.2022 r.]
- Dwa lwy z Odessy i jeden z Kijowa dotarły do zoo w Poznaniu. TVN24, 08.03.2022 r. [dostęp 08.03.2022 r.]
- Zoo Poznań: Okaleczony niedźwiedź i zdeformowane gady trafiły do azylu [online], 06.07.2016 r. [dostęp 06.07.2016 r.]
- Poznańskie zoo azylem dla niedźwiedzi [online], TVN24.pl [dostęp 05.02.2016 r.]
- Zoo Poznań: Urodził się jeleń Alfreda [ZDJĘCIA] [online], poznan.naszemiasto.pl, 16.02.2016 r. [dostęp 18.02.2016 r.]
- Zoo Poznań. Słoń Yzik rusza w świat! Wielkie pożegnanie w słoniarni już w weekend, „Nasze Miasto”, 02.03.2016 r. [dostęp 20.03.2016 r.]
- Mapa jednostek obszarowych Systemu Informacji Miejskiej Poznania. [dostęp 22.09.2017 r.]
- Zoo Poznań: Mała niedźwiedzica Cisna ma nowy dom. "Już zaczyna nas straszyć" [WIDEO] [online], Gloswielkopolski.pl [dostęp 25.04.2016 r.]
- Grom już na wolności. Ultrarzadki orzeł przedni pomoże odbudować populację [online], www.tvp.info, 31.03.2016 r.
- Poznań: Nowe Zoo obchodzi urodziny - zobacz jak się rozwijało. gloswielkopolski.pl. [dostęp 17.01.2015 r.]
- Alicja Wejner: informacje. zoo.poznan.pl. [dostęp 07.03.2016 r.]
- ZOO Poznań - View Page. www.zoo.poznan.pl. [dostęp 06.10.2015 r.]
- WAZA Members - WAZA [online], www.waza.org [dostęp 07.09.2021 r.]
- Interactive EAZA member map. eaza.net. [dostęp 04.11.2020 r.]
- Fortyfikacje w Poznaniu. natura2000.biz. [dostęp 17.01.2015 r.]
- a b O forcie 3. fort3.pl. [dostęp 17.01.2015 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Rezerwaty przyrody i parki narodowe":
Rezerwat przyrody Meteoryt Morasko | Aleja kasztanowców Piotrowo – Koninko | Dąb Krzysztof w Poznaniu | Grupa drzew przy ul. Golęcińskiej w Poznaniu | Ogród farmakognostyczny w Poznaniu | Użytek ekologiczny „Traszki Ratajskie” | Lasek Golęciński | Aleja dębowo-jesionowa przy ul. Jastrowskiej w Poznaniu | Lasek Marceliński | Platany w Ogrodzie Dendrologicznym w Poznaniu | Aleja kasztanowców na Podolanach w Poznaniu | Aleja drzew mieszanych przy ul. Biskupińskiej w Poznaniu | Użytek ekologiczny „Strzeszyn” | Użytek ekologiczny „Wilczy Młyn” | Użytek ekologiczny „Darzybór” | Użytek ekologiczny „Bogdanka II” | Użytek ekologiczny „Bogdanka I” | Rezerwat przyrody ŻurawiniecOceń: Nowe Zoo w Poznaniu