Adam Ludomir Kotula to postać o istotnym znaczeniu w polskim świecie nauki. Urodził się 17 listopada 1919 roku w Poznaniu, a swoje życie zakończył 2 lipca 1982 roku w Krakowie. Był nie tylko wybitnym romanistą, ale również ogromnie cenionym historykiem sztuki.
W swojej karierze pełnił funkcję kustosza Biblioteki Jagiellońskiej w latach 1960–1980. Jego praca w tej instytucji miała znaczący wpływ na rozwój badań w dziedzinie literatury i sztuki.
Życiorys
Adam Kotula, absolwent I Państwowego Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, zakończył swoją edukację w 1938 roku. W trakcie swojego pobytu w szkole, aktywnie uczestniczył w życiu zboru szkolnego. W roku 1939 opuścił Łódź, a podczas II wojny światowej zgłosił się jako ochotnik do wojsk obrony Warszawy, wchodząc w skład grupy rezerwowej. W okresie okupacji niemieckiej, wspólnie z matką, przebywał we wsi Władysławów, gdzie pracował dla gminy Lipsko nad Wisłą. Na tym terenie brał również udział w działalności ruchu oporu, w szczególności w szeregach Batalionów Chłopskich.
Po zakończeniu okupacji podjął studia na kierunku polonistyka na Uniwersytecie Łódzkim. W czasie drugiego roku nauki rozpoczął pracę jako asystent w katedrze romanistyki. W latach 1945–1947 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Związku Polskiej Młodzieży Ewangelickiej w Łodzi oraz był autorem statutu organizacji w powojennej rzeczywistości. Działał także w chórze kościelnym. W trakcie studiów uzyskał stypendium, które umożliwiło mu wyjazd do Paryża, gdzie badał twórczość Romain Rollanda. Niestety, w wyniku wypadku podczas akcji ratunkowej w Alpach francuskich, Adam Kotula spędził kilka miesięcy w szpitalu.
Po powrocie do rodzimej Polski, ukończył filologię romańską na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednocześnie rozwijając swoje zainteresowania związane z historią sztuki oraz nowożytną literaturą francuską oraz polskim malarstwem XIX i XX wieku. W ramach swojej działalności krytycznej, pracował w Grupie Krakowskiej, organizując wystawy międzynarodowe. W latach 1960–1980 pełnił funkcję kustosza w Bibliotece Jagiellońskiej, a jego ostatnie stanowisko to kustosz Działu Rękopisów.
Życie prywatne
Adam Kotula był synem ks. Karola Kotuli oraz Anny z domu Kubisz, córki nauczyciela i poety Jana Kubisza. Jego bratem był znany profesor, Tadeusz Kotula. W życiu osobistym, jego żoną była Ewa Siedlecka-Kotula, uzdolniona graficzka oraz córka profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, Michała Siedleckiego. Jako luteranin, Adam Kotula znalazł swój spokój wieczny na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (Sektor: AL12 / Rząd: 1 / Numer: 17).
Publikacje
Adam Kotula był autorem około pięćdziesięciu artykułów dotyczących historii literatury zarówno polskiej, jak i europejskiej. Jego dorobek obejmował również opracowania, wstępy oraz przypisy do licznych tłumaczeń literatury francuskiej, w tym do dzieła zatytułowanego Dusza zaczarowana autorstwa R. Rollanda. Wspólnie z Piotrem Krakowskim stworzył siedem opracowań koncentrujących się na rzeźbie, malarstwie oraz architekturze, które zostały nagrodzone trzema wyróżnieniami Ministerstwa Kultury i Sztuki.
Wśród jego znaczących publikacji wymienić można:
- Architektura współczesna. Zarys rozwoju, Kraków 1967 [współautor: Piotr Krakowski],
- Ilustracje, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972,
- Kronika nowej sztuki 1855-1960, Kraków 1966 [współautor: Adam Kotula],
- Malarstwo, rzeźba, architektura: wybrane zagadnienia plastyki współczesnej, Warszawa 1972 [współautor: Piotr Krakowski],
- O nowej rzeźbie, Kraków 1961 [współautor: Piotr Krakowski],
- Romain Rolland, Wiedza Powszechna, 1953,
- Rzeźba XIX wieku, Kraków 1980 [współautor: Piotr Krakowski],
- Rzeźba współczesna, Kraków 1980 [współautor: Piotr Krakowski],
- Sztuka abstrakcyjna, Warszawa 1973 [współautor: Piotr Krakowski],
- Wojciech Krakowski: wystawa obrazów: kwiecień 1960, Stowarzyszenie Artystów „Grupa Krakowska”, 1960,
- Wystawa: „Mikołaj Kopernik: życie i twórczość”, 1974.
Przekłady
- André Maurois, Lelia, czyli życie George Sand, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1960.
Przypisy
- a b c d Adam Kotula, [w:] Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie, wawamlynarska.grobonet.com [dostęp 06.12.2023 r.]
- a b c d e f g h i BronislawaB. Kopczynska-Jaworska BronislawaB., Lodzcy luteranie: spolecznosc i jej organizacja, Polskie Tow. Ludoznawcze, 2002 [dostęp 06.12.2023 r.]
- a b c d e f g h EugeniuszE. Szulc EugeniuszE., Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie: zmarli i ich rodziny, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, ISBN 978-83-06-01606-2 [dostęp 06.12.2023 r.]
- EugeniuszE. Szulc EugeniuszE., Cmentarze ewangelickie w Warszawie: Cmentarz Ewangelicko-Augsburski, Cmentarz Ewangelicko-Reformowany, Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989, ISBN 978-83-03-02835-8 [dostęp 06.12.2023 r.]
- Nasz wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906–2006. Zarys historyczny. Wspomnienia, Henryk Władysław Skorek (red.), Łódź: I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Łodzi i Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, 2006, s. 491, ISBN 83-908655-0-5.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jan Stankowski | Alicja Kledzik | Adam Huczyński | Grzegorz Pieńkowski | Jarogniew Broniarz | Wojciech Szafrański | Jacek Krenz | Ewa Przybylska | Ryszard Krzyminiewski | Wojciech Golik | Roman Słowiński | Maciej Zenkteler | Ryszard Jajte | Michał Żurawski (hydrolog) | Antoni Rutkowski (naukowiec) | Jacek Tittenbrun | Bazyli Czyżewski | Anna Zeidler-Janiszewska | Jerzy Topolski | Tadeusz RaczkowskiOceń: Adam Kotula