Cezary Leżeński

Kultura i sztuka

Cezary Leżeński to postać o bogatym dorobku literackim oraz dziennikarskim. Urodził się 6 stycznia 1930 roku w Poznaniu, a życie zakończył w Warszawie 5 grudnia 2006 roku.

W trakcie swojej kariery był nie tylko pisarzem, ale także dziennikarzem oraz doktorem nauk humanistycznych. Jego działalność obejmowała pisanie książek, z których ponad 30 tytułów dedykowanych było dzieciom i młodzieży, co świadczy o jego talentach pisarskich i umiejętności dotarcia do młodszej publiczności.

Leżeński był również podpułkownikiem Wojska Polskiego, co dodatkowo podkreśla jego związek z historią i kulturą Polski. Warto dodać, że był byłym kanclerzem Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu, co świadczy o jego zaangażowaniu w promowanie wartości związanych z uśmiechem i radością w życiu dzieci.

Życiorys

Cezary Leżeński urodził się w rodzinie szlacheckiej Leżeńskich, która nosiła herb Nałęcz. W czasie II wojny światowej sformował swoją tożsamość jako członek Szarych Szeregów. W wieku nastoletnim stał się uczestnikiem powstania warszawskiego, gdzie pełnił rolę łącznika w plutonie szturmowym Armii Krajowej. Za swoje bohaterstwo w tym trudnym czasie odznaczony został Krzyżem Walecznych.

Studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w zakresie filologii polskiej oraz dziennikarstwa ukończył w roku 1952. Przez wiele lat, od 1969 do 1981, pełnił funkcję redaktora naczelnego „Kuriera Polskiego”, w którym to czasopiśmie związał swoje życie zawodowe. Mieszkał w Warszawie. Był aktywnym członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, co podkreśla jego zaangażowanie w życie literackie Polski.

Jego działalność publiczna była równie znacząca; w latach 1976-1981 sprawował urząd przewodniczącego Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu, a od 1992 do 2006 roku był kanclerzem tej organizacji. Po jego wystąpieniu na zgromadzeniu plenarnym ONZ w Nowym Jorku, miano to odznaczenie przyjęto jako międzynarodowe, czyniąc je unikalnym wyróżnieniem dla dzieci.

Cezary Leżeński miał również wpływ na rozwój życia politycznego w Polsce. Wchodził w skład władz Stronnictwa Demokratycznego, a ponadto zasiadał w Prezydium Centralnego Komitetu w latach 1990-1991. Po tym okresie był aktywny w Kongresie Liberalno-Demokratycznym. Działał także jako prezes Towarzystwa Kontroli Rekordów Niecodziennych oraz wiceprezydent Fundacji Młodej Polonii.

W latach 1998–2006 pełnił funkcję prezydenta Polskiej Federacji Międzynarodowego Mieszanego Zakonu Wolnomularskiego Le Droit Humain. Cezary Leżeński zmarł 12 grudnia 2006 roku, a jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, gdzie został pochowany w Panteonie Żołnierzy Polski Walczącej (kwatera D22-12-1).

Odznaczenia i wyróżnienia

Cezary Leżeński, wybitny działacz społeczny oraz twórca literacki, może poszczycić się licznymi odznaczeniami oraz wyróżnieniami, które przyznano mu za jego zasługi. Jego osiągnięcia zarówno w sferze artystycznej, jak i podczas działań na rzecz kraju, zaowocowały uznaniem w kraju i za granicą.

  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (15.07.1997 nr 138-97-1),
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1980),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1972),
  • Krzyż Walecznych (1944, zaśw. MON DK-7143/w ogłoszone w Dzienniku Personalnym MON – Londyn 04.11.1949),
  • Krzyż Partyzancki (12.10.1966, nr K-22807),
  • Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (Rozkaz D-cy AK 512/BP z dn.2 X 44 r. – Londyn 30.12.1949 nr 32728),
  • Krzyż Armii Krajowej (Londyn, 30.08.1967 nr 1633),
  • Warszawski Krzyż Powstańczy (18.01.1982 nr 2-82-67 K.),
  • Medal Wojska (Londyn 10.06.1970, nr 16493),
  • Złoty Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju” (Decyzja nr 49 / Kadr MON z dn. 05.04.2005 nr 49-2005-29),
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej (25.10.1977, nr 1979),
  • Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” (22.05.1986 nr 581) oraz rozeta – Miecze do Krzyża za Zasługi dla ZHP (za Szare Szeregi),
  • Order Uśmiechu (21.03.1979, nr 204),
  • Odznaka Zasłużonego Działacza Kultury (27.11.1995, nr 855-11/95),
  • Za Zasługi dla Miasta Stołecznego Warszawy (21.04.2002, nr 158),
  • Odznaka Weterana walk o niepodległość (06.10.1995, nr 248202/32),
  • Dziecięca Nagroda „Serca”,
  • Odznaka „Przyjaciel Dzieci Ulicy” (2002),
  • Nagroda Polonii Australijskiej „Polcul”,
  • Nagroda Literacka im. Gustawa Morcinka,
  • „Hit Książkowy” za powieść Jarek i Marek bronią Warszawy,
  • Tytuły honorowego obywatela: Nowy Orlean, Izrael, Nowy Dwór Mazowiecki,
  • Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (2001).

Otrzymane odznaczenia są wyrazem uznania zarówno za jego twórczość literacką, jak i za aktywne uczestnictwo w wydarzeniach mających na celu promowanie wartości patriotycznych oraz kulturowych.

Twórczość

Twórczość Cezarego Leżeńskiego obejmuje wiele znakomitych publikacji, które odzwierciedlają jego wszechstronność jako pisarza. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego najważniejszych dzieł:

  • Powrót (Wydawnictwo Śląsk, 1963),
  • Kolorowy świat mistrza Teofila (opowieść o T. Ociepce, 1963, Wyd. Śląsk),
  • Pozdrowienia dla zdrajcy (Wyd. Śląsk, 1968),
  • Barwy i rytmy Śląska (Wyd. Arkady, 1969),
  • Żołnierskie drogi (Wydawnictwo Lubelskie, 1971),
  • Ostatnia szarża (Wyd. Śląsk, 1972),
  • Konspiracyjna fabryka broni (Wyd. Lubelskie, 1971),
  • Partyzancka ofensywa nad Wisłą (Wyd. Lubelskie, 1973),
  • My chłopcy też wojsko (Wyd. MON, 1975),
  • Zostały tylko ślady podków (Książka i Wiedza, 1978, 1984),
  • Jarek i Marek na tropie szpiega (Wyd. Lubelskie, 1980, 1986),
  • Klechdy ciechanowskie (z A. Borkowskim, Wyd. Epoka, 1980),
  • Synami pułku ich nazwano (z J. Czerwińskim, Wyd. MON, 1980),
  • Strachy z pałacowej wieży (Wydawnictwo Śląsk, 1983),
  • Jarek i Marek bronią Warszawy (Wyd. Lubelskie, 1983),
  • Dajcie im imię (Wyd. PAX, 1985),
  • Jarek i Marek wyruszają na Zachód (Wyd. Lubelskie, 1985),
  • Marek na wyspie nadziei (Wyd. Lubelskie, 1986),
  • Bez buławy (opowieść o gen. Roweckim, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1988),
  • Bartek, Tatarzy i motorynka (Wydawnictwo Pojezierze, 1988),
  • Przez trzy granice (z Ilią Marinkovićem, KAW, 1986),
  • Kwatera 139. Opowieść o marszałku Rydzu-Śmigłym (Wyd. Lubelskie, 1989),
  • O kawalerii polskiej XX wieku (z L. Kukawskim, Wyd. Ossolineum, 1991),
  • Czy Bóg był po stronie Niemców (Wyd. Epoka, 1990),
  • Kształt smoka (powieść o Kazimierzu Wielkim, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1990),
  • Troje oczu sowy (Wyd. Horyzonty, 1995),
  • Zetrzyj z włosów pył bitewny (Wyd. Audiator, 1996),
  • Za jeden uśmiech – szkice o Orderze Uśmiechu (Wyd. Horyzonty, 1996),
  • Bartek, Zuzanna, Kopernik (Wyd. Graffiti BC, 1999),
  • Miłość i zbrodnia w Soplicowie (powieść na kanwie „Pana Tadeusza”, KAW, 1999),
  • Analfabeci istnienia (Wyd. WPE, 2004),
  • Nie ciągnij za brodę świętego Mikołaja (Wyd. Graffiti BC, 2005),
  • Masoni bez maski (Wyd. Graffiti BC, 2006),
  • Życie pełne puent (z Wiesławą Piątek, Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu, 2009).

Każde z tych dzieł ukazuje różnorodność tematów oraz stylów, z jakimi pisał Leżeński, łącząc literacką pasję z doskonałą znajomością historii.

Przypisy

  1. WWW – Cezary Leżeński (pol.) [dostęp 01.08.2011 r.]
  2. Odznaczenia państwowe dla pracowników Wydawnictwa „Epoka”, „Tygodnik Demokratyczny”, nr 41 z 12.10.1980 r., s. 2.
  3. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.

Oceń: Cezary Leżeński

★★★★★
Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:16