Karol Rzepecki

---

Życiorys

Karol Rzepecki, wybitny działacz społeczny i polityczny, swoją edukację rozpoczął w gimnazjum Pallotyńskim w Lublinie, gdzie w 1885 roku uzyskał maturę. Zaraz po tym, jego dalsze kroki prowadziły do Szczecina, gdzie podjął pracę w firmie handlowej i jednocześnie był ministrantem. Następnie, w Berlinie, zatrudnił się w banku, jednak po śmierci ojca w 1894 roku osiedlił się w Poznaniu. W tym mieście rozpoczął współpracę z „Gońcem Wielkopolskim” oraz drukarnią W. Simona.

W 1908 roku, Rzepecki stał się wspólnikiem Zdzisława Rzepeckiego w księgarni i wydawnictwie. Przez długie lata, od 1913 do 1929 roku, prowadził własną Wielkopolską Księgarnię Nakładową. W 1929 roku, jego księgarnia przekształciła się w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, co było konieczne z powodu trudności finansowych, a on sam pełnił funkcję kierownika.

Rzepecki był także aktywny w sferze politycznej. W czasach zaborów zajmował się wydawaniem dzieł polskich, w tym książek historycznych, poematów oraz śpiewników narodowych. Regularnie publikował artykuły w takich gazetach jak „Goniec Wielkopolski” (1895–1896), „Sokół” (1902–1907) czy „Praca” (1905–1907). Ponadto, jego działalność polityczna obejmowała członkostwo i prezesowanie w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”, a także angażowanie się w Towarzystwo Czytelni Ludowych oraz Związek Towarzystw Przemysłowych i Rzemieślniczych, a także Związek Towarzystw Kupieckich. Często musiał stawiać czoła sądom niemieckim z powodu swojej narodowej działalności.

W latach 1909–1919 zasiadał w Radzie Głównej i Zarządzie Głównego Polskiego Towarzystwa Demokratycznego (późniejsze Towarzystwo Demokratyczno-Narodowe). Był również prezesem komitetu wyborczego miasta Poznania w latach 1898–1918. Działał w ramach Tajnej Organizacji Niepodległościowej, a w grudniu 1918 roku zasiadł w Radzie Ludowej w Poznaniu, gdzie również pełnił funkcję sekretarza. Rzepecki współtworzył 14. kompanię Straży Ludowej, która miała kluczowe znaczenie w czasie wyzwalania Poznania.

Jako pierwszy polski prezydent policji Poznania, zrezygnował z tych obowiązków wiosną 1920 roku, obciążony odpowiedzialnością za krwawe stłumienie manifestacji kolejarzy. Jako naczelnik Wydziału Spraw Wewnętrznych wydał rozkaz otwarcia ognia do protestujących robotników, co doprowadziło do tragicznych skutków – 7 robotników straciło życie, a 32 zostało rannych. Dwie osoby zmarły później w wyniku odniesionych ran w szpitalu, co miało miejsce pod Zamkiem.

Po tych wydarzeniach, Rzepecki skoncentrował się na swojej karierze urzędniczej w Urzędzie Wojewódzkim w Poznaniu, a od 1921 roku skupił się na pracy wydawniczej, a w latach 1922–1927 pełnił mandat poselski z okręgu szamotulskiego. Był również aktywnym członkiem stowarzyszeń weteranów oraz Stronnictwa Narodowego, w którym ubiegał się o stanowisko wiceprezesa zarządu miejskiego w Poznaniu.

Po zakończeniu życia, Karol Rzepecki znalazł spoczynek na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu.

Życie prywatne

Karol Rzepecki był synem księgarza Ludwika Władysława Rzepeckiego oraz Romaine Gex, której korzenie sięgają Szwajcarii. Od najmłodszych lat, jako ministrant, związał się z parafią w Lublinie. Jego rodzina miała także historyczne znaczenie, ponieważ dziadek Karola, Kajetan Władysław Rzepecki, walczył jako powstaniec listopadowy.

W rodzinie Rzepeckich były również jego siostry: Helena, która zasłynęła jako nauczycielka i działaczka społeczna, oraz Zofia. Karol miał również brata Kazimierza, który był publicystą i w którego rodzinie żoną była Izabela Moszczeńska-Rzepecka, znana działaczka społeczna i feministka.

W 1899 roku Karol poślubił Marię z Nowickich. Para ta doczekała się dwojga dzieci: syna Zbigniewa i córki Bożeny, kontynuując tym samym rodzinną tradycję zaangażowania społecznego.

Publikacje

Karol Rzepecki był autorem wielu znaczących dzieł, które miały istotny wpływ na historię i literaturę polską. Wśród jego prac znajdują się:

• Pobudka wyborcza (1907),
• Naprzód czy wstecz? (1912),
• Historia ustawy wyborczej pruskiej… (1913),
• Pułk czwarty 1830–1831 (1916),
• Wodogłowie 1831-1832 (1917),
• Powstanie grudniowe w Wielkopolsce (1919),
• Oswobodzenie Poznania (1923).

---

Oceń: Karol Rzepecki

---