Stanisław Sierakowski, który przyszedł na świat 9 marca 1881 roku w Poznaniu, był wybitnym polskim działaczem narodowym działającym w trudnym okresie historii, jakim była Republika Weimarska i III Rzesza.
W trakcie swojej kariery politycznej pełnił wiele znaczących funkcji. Był pierwszym prezesem Związku Polaków w Niemczech (ZPwN), a także Związku Mniejszości Narodowych. Jego działalność miała na celu wsparcie i promowanie interesów polskiej ludności w Niemczech, co było niezwykle istotne w kontekście ówczesnych realiów politycznych.
Dodatkowo, Sierakowski zasiadał w Sejmie Pruskim, co dostarczało mu kolejnych możliwości wpływania na decyzje legislacyjne dotyczące mniejszości narodowych. Zmarł 26 października 1939 roku w Rypinie, pozostawiając po sobie istotny ślad w historii polskiej polityki narodowej.
Życiorys
Stanisław Sierakowski, urodzony w zamożnej rodzinie właścicieli ziemskich, miał swoje korzenie w Waplewie oraz Osieku, znajdujących się odpowiednio na Powiślu i w ziemi dobrzyńskiej. Jego ojcem był Adam Sierakowski, a pierwsze kroki edukacyjne stawiał w gimnazjum w Chełmnie. Jego młodzieńcze zaangażowanie w kółku Filomatów Pomorskich doprowadziło do krótkiego aresztowania w pruskim więzieniu.
Po ukończeniu gimnazjum, podjął studia na renomowanych uniwersytetach w Berlinie i Brukseli. W 1910 roku ożenił się z Heleną z książąt Lubomirskich, z którą doczekał się siedmiorga dzieci: Teresy (1911–1939), Adama (1912–1964), Andrzeja (1914–1995), Róży (1915–1949), Marii (1917–1989), Wandy (1920–1989) oraz Jadwigi (ur. 1924).
W końcowym okresie I wojny światowej, Sierakowski wstąpił w szeregi Podkomisariatu Naczelnej Rady Ludowej, który zajmował się terenami Prus Królewskich, Warmii oraz Pomorza. W 1919 roku odbył się plebiscyt narodowościowy na Warmii, w ramach którego pełnił rolę kierownika akcji przygotowawczej, niestety plebiscyt zakończył się niepowodzeniem. Pozostał na stałe w Waplewie, które wówczas stało się częścią Prus. Po śmierci swojego brata Jana w 1920 roku, Sierakowski odziedziczył majątek w Osieku.
Od 1919 roku aktywnie współpracował w tworzeniu Związku Polaków w Prusach Wschodnich, a w 1922 roku był jednym z założycieli Związku Polaków w Niemczech. Pełnił funkcje zarówno pierwszego prezesa, jak i konsula generalnego w Kwidzynie w latach 1920–1921. Dodatkowo, był posłem do sejmu pruskiego w latach 1921–1928, gdzie reprezentował krajową listę mniejszości narodowych. Jako właściciel i wydawca miesięcznika Kulturwehr, zmagał się z problemami finansowymi, a liczne podróże i działalność polityczna obciążały jego budżet. Niestety, zaciągnięte kredyty stały się źródłem kłopotów, gdyż kryzys gospodarczy na przełomie lat 20. i 30. doprowadził do praktycznej utraty większości majątku waplewskiego.
Po objęciu władzy przez NSDAP, niemieckie władze zmusiły Sierakowskiego do opuszczenia Niemiec. Ostatecznie osiedlił się w Polsce, wracając do majątku w Osieku. Jego tragedia osiągnęła apogeum 20 października 1939 roku, kiedy to został aresztowany przez Volksdeutscher Selbstschutz i uwięziony w rypińskim więzieniu, gdzie po kilku dniach brutalnych tortur zginął wraz z żoną Heleną, córką Teresą oraz zięciem Tadeuszem Gniazdowskim.
Wspomnienie o Sierakowskich trwa nadal, bowiem imię Heleny i Stanisława nadano Zespołowi Szkół Rolniczych w Kisielicach oraz Zespołowi Szkolno-Przedszkolnemu w Waplewie Wielkim.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Michał Bernard Wojtczak | Zbigniew Kledecki | Gabriela Cwojdzińska | Jerzy Chmielewski | Klemens Górzyński | Wacław Derlicki | Jerzy Sychut | Lech Neyman | Leon Murzynowski | Jakub Ignacy Łaszczyński | Andrzej Wituski | Alfred Miodowicz | Zbigniew Kulak | Maria Barbara Ledóchowska | Tadeusz Paczkowski | Jerzy Kaczmarek (szpieg) | Franciszek Morawski (dyplomata) | Marek Ruciński | Karol Rzepecki | Marcin BosackiOceń: Stanisław Sierakowski (poseł)