Krystyna Kersten

---

Życiorys

Krystyna Kersten ukończyła studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego w 1954 roku. Po zakończeniu edukacji rozpoczęła pracę w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk. Jej badania koncentrowały się na historii najnowszej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem lat 1944–1956. Warto również zaznaczyć, że była aktywną członkinią Collegium Invisibile.

W latach 1948-1957 Krystyna Kersten była członkinią Związku Młodzieży Polskiej. Po śmierci Bolesława Bieruta oraz przejęciu władzy przez Władysława Gomułkę, w 1956 roku przystąpiła do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Zaangażowała się w prace Komitetu Zakładowego PZPR w Polskiej Akademii Nauk. W wyniku protestu wystąpiła z partii 22 sierpnia 1968 roku, co miało związek z inwazją wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację.

W 1975 roku podpisała tzw. List siedmiu do Edwarda Gierka, w którym wyrażała krytykę wobec panujących w PRL stosunków wewnętrznych. Od 1977 roku aktywnie wspierała działania opozycyjne, uczestnicząc w organizowanych w prywatnych mieszkaniach wykładach Uniwersytetu Latającego, który w 1978 roku przekształcił się w Towarzystwo Kursów Naukowych. 20 sierpnia 1980 roku była sygnatariuszką apelu 64 intelektualistów, który popierał postulaty strajkujących stoczniowców. Tego samego dnia dołączyła do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów, wzywając władze komunistyczne do podjęcia dialogu z robotnikami strajkującymi.

W okresie września 1980 roku przystąpiła do „Solidarności”. W latach 1980-1981 regularnie publikowała w „Tygodniku Solidarność” teksty dotyczące przejęcia władzy przez komunistów w Polsce oraz zbrodni UBP. Jej badania dotyczyły również kwestii polskich w dyplomacji przed i po jałtańskiej konferencji trzech mocarstw, przesiedleń wojennych i powojennych polskiej ludności, a także działalności polskiego podziemia wojskowego i cywilnego w oporze przeciwko władzy komunistycznej oraz ewolucji postaw inteligencji polskiej w latach powojennych.

Jednym z jej wybitnych dzieł była książka „Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948”, która w 1986 roku została nagrodzona Nagrodą Kulturalną „Solidarności”. W 1990 roku Kersten uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego, a cztery lata później tytuł profesora zwyczajnego. W 1997 roku została autorką ważnego raportu dotyczącego stanu wojennego w Polsce.

Krystyna Kersten spoczęła na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie.

Uczniowie

W gronie uczniów Krystyny Kersten znajdują się Jan Żaryn, Dariusz Libionka oraz Paweł Kowal. Każdy z nich wniósł swój unikalny wkład w dziedzinie, którą zajmuje się Krystyna Kersten, a ich osiągnięcia świadczą o jej wpływie na ich rozwój edukacyjny.

Bibliografia podmiotowa

Krystyna Kersten, uznawana za jedną z kluczowych postaci w polskiej historiografii, ma na swoim koncie bogate portfolio publikacji, które znacząco przyczyniły się do zrozumienia skomplikowanej historii Polski XX wieku. Poniżej przedstawiono niektóre z jej najistotniejszych prac:

• Repatriacja ludności polskiej po II wojnie światowej. Studium historyczne,
• Historia polityczna Polski 1944–1956 (liczne wydania, jedynie w II obiegu Muzeum Wolnego Słowa),
• Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948 (1985),
• Polska – probierz porozumień jałtańskich (1987),
• Jałta w polskiej perspektywie (1989),
• Między wyzwoleniem a zniewoleniem. Polska 1944–1956 (1993),
• Polacy–Żydzi–Komunizm. Anatomia półprawd 1939–1968 (1992),
• Rok pierwszy (1993),
• Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r.,
• Pisma rozproszone (2005),
• wstęp do polskiego wydania Czarnej księgi komunizmu (1999).

---

Oceń: Krystyna Kersten

---