Krzysztof Wojciechowski (geograf)

---

Życiorys

Krzysztof Wojciechowski, znany geograf, urodził się w pięknym mieście Poznań, gdzie jednak nie spędził zbyt wiele czasu. Jego dzieciństwo oraz okres młodzieńczy to Lublin, gdzie rozpoczął swoją edukację w dziedzinie geografii na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej. Już na etapie studiów, związał się z Zakładem Hydrografii UMCS, gdzie rozpoczął swoją karierę zawodową zanim jeszcze uzyskał dyplom.

W 1957 roku Krzysztof ukończył pracę magisterską, która dotyczyła szczególnie interesującego zagadnienia pt. „Stosunki wodne dorzecza Giełczwi” związanej z rzeką Giełczew. Jego pasja do badań niosła go ku nowym wyzwaniom, w tym do naukowo-żeglarskiej ekspedycji jachtu Śmiały, która miała na celu opłynięcie Ameryki Południowej. Ekspedycję zorganizowało Polskie Towarzystwo Geograficzne, a jej inicjatorem był Bronisław Siadek, związany z redakcją czasopisma Poznaj Świat.

Na czołowej pozycji w tej wyprawie znajdował się Bolesław Kowalski, pełniący rolę kapitana, natomiast kierownictwo naukowe powierzono Tadeuszowi Wilgatowi. Krzysztof, jako zabezpieczony patentem sternika, pełnił funkcję zastępcy kierownika naukowego. W skład zespołu badawczego weszli również Mieczysław Kluge, klimatolog z Instytutu Geografii PAN oraz geolog Ludomir Mączka, który zajmował się rolą II oficera i bosmana. W zespole znaleźli się też Krzysztof Baranowski, dziennikarz związany z Trybuną Ludu, a także Jerzy Knabe, który był nie tylko pierwszym oficerem, ale i głównym mechanikiem wyprawy. Wraz z nimi w podróży uczestniczyli Bronisław Siadek oraz Tadeusz Romer, lekarka wyprawy.

W trakcie swojej morskiej podróży, zespół odwiedził aż 31 portów w pięknych krajach takich jak Argentyna, Chile, Peru, Panama oraz na Bahamach. Program badań obejmował między innymi pobieranie próbek wody w strefie nerytycznej, jak również analizę planktonu morskiego. W zakres pracy badawczej weszły również pomiary bilansu energii promieniowania słonecznego w różnych strefach klimatycznych, a także badania z zakresu medycyny morskiej. Aktywności na lądzie, szczególnie w dziedzinie wulkanologii, geomorfologii, geologii, glacjologii oraz hydrologii, miały miejsce w 16 różnych punktach trasy, takich jak Andy, ewaporaty pustyni Atakama, rafy koralowe i lodowce Patagonii.

Po powrocie z tej niezwykle owocnej ekspedycji, Wojciechowski skoncentrował się na pracy akademickiej, przygotowując i broniąc pracę doktorską na temat „Problemy bilansu wodnego Thornthwaite’a i Mathera w zastosowaniu do Polski”, co miało miejsce w 1965 roku. W roku 1966 objął stanowisko adiunkta. Już w 1978 roku brał udział w wyprawie badawczej do Mongolii. Jego kariera rozwijała się w dynamiczny sposób:

• Ukończył habilitację na podstawie rozprawy „Problemy percepcji i oceny estetycznej krajobrazu” w 1987 roku,
• W 1989 roku otrzymał stanowisko docenta,
• Pełnił funkcję kierownika Roztoczańskiej Stacji Naukowej w Guciowie w latach 1989–1994,
• Na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UMCS objął nowe stanowisko kierownika Zakładu Ochrony Środowiska (1990),
• Przez dwie kadencje zarządzał Instytutem Nauk o Ziemi (od 1991),
• W roku 2000 uzyskał nominację na profesora zwyczajnego.

Obok pracy w UMCS, Krzysztof Wojciechowski był również związany z Akademią Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie w Katedrze Turystyki i Rekreacji, która była częścią Wydziału Wychowania Fizycznego i Sportu w Białej Podlaskiej. Jego działalność naukowa zaprowadziła go do wielu zakątków świata, w tym do Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Francji, Ukrainy, Węgier, Czech oraz Słowacji.

Wojciechowski przeszedł na emeryturę w UMCS w 2006 roku, jednocześnie kontynuując pracę na zamiejscowym wydziale Akademii Wychowania Fizycznego. Jego profesjonalne zaangażowanie objęło również członkostwo w rozmaitych stowarzyszeniach i organizacjach takich jak:

• Polskie Towarzystwo Naukowe,
• Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu,
• Lubelskie Towarzystwo Naukowe,
• Rada Naukowa Roztoczańskiego Parku Narodowego,
• Inne rady naukowe parków krajobrazowych w województwie lubelskim.

Krzysztof Wojciechowski był także członkiem Komitetu Nauk Geograficznych w Wydziale VII Polskiej Akademii Nauk, którego działalność obejmowała Wydział Nauk o Ziemi i Nauk Górniczych.

Tematyka prac naukowych i publikacje

Krzysztof Wojciechowski jest wybitnym specjalistą w dziedzinie geografii, którego prace naukowe koncentrują się głównie na kilku kluczowych obszarach badawczych. Wśród jego głównych tematów można wyróżnić:

• zjawiska obiegu wody w zlewniach, w tym ich związek z cechami fizjograficznymi terenu oraz formami jego zagospodarowania,
• metodykę badań krajobrazu, która rozpatruje zagadnienia związane z geografią humanistyczną.

Wojciechowski ma w dorobku około 100 publikacji naukowych, które znacząco przyczyniły się do rozwoju wiedzy w obszarze geografii. Poza samymi badaniami, pełnił rolę opiekuna prac doktorskich, w tym:

• Edyty Kozieł, która badała społeczne uwarunkowania konfliktów ekologicznych w parkach narodowych Lubelszczyzny (2007),
• Marcina Bochenka, który zajmował się turystyką w edukacji dzieci i młodzieży szkolnej w regionie południowego Podlasia (2006),
• Piotra Tracza, który analizował metody oceny odporności środowiska przyrodniczego na degradację w kontekście lokalnym i regionalnym (2006),
• Radosława Janickiego, który badał intensywność przemian krajobrazu Parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego w kontekście zmniejszonej antropopresji (2005),
• Sebastiana Bernata, który zajmował się przemianami krajobrazu wzdłuż odcinka granicznego doliny Bugu w ostatnim stuleciu (2005).

Klub Rotariański

W 1990 roku Krzysztof Wojciechowski odegrał kluczową rolę jako jeden z 27 współzałożycieli lubelskiego Rotary Club, który został przyłączony do międzynarodowej organizacji Rotary International, istniejącej od 1905 roku. To stowarzyszenie skupia się na zasadzie:

Służba na rzecz innych ponad własną korzyść

ang.: Service Above Self

Rotary International oraz jego kluby angażują się w projekty pomocowe, które wspierają inicjatywy humanitarne, a także promują wysokie standardy etyczne we wszystkich zawodach.

Grzegorz Leopold Seidler, prawnik i profesor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, był pomysłodawcą utworzenia Lubelskiego Klubu Rotariańskiego. Krzysztof Wojciechowski pełnił funkcję pierwszego prezesa w latach 1990/1991 i przez ponad 20 lat utrzymywał bliskie relacje z Seidlerem. Z dumą obchodzono imieniny rotariańskie Pierwszego Prezydenta 23 stycznia 2013 roku.

Mesa Kaprów Polskich

Krzysztof Wojciechowski był ważnym członkiem Polskiego Bractwa Wybrzeża, które jest elitarą organizacją żeglarską i należy do międzynarodowego Hermandad de la Costa. Celem Bractwa jest pielęgnowanie idei braterstwa morskiego oraz zachowanie tradycji, obyczajów i wiedzy związanej z morskim rzemiosłem.

W roku 1966, w czasie postojów jachtu „Śmiały” w Valparaíso i Antofagasta, nasi rodacy zostali oficjalnie zaproszeni do wstąpienia w szeregi Bractwa. Pierwszymi żeglarzami z Polski, którym nadano numery 1–6 w tej elitarnej organizacji, byli: j.k.m. Bolesław Kowalski (1), j.s.m. Jerzy Knabe (2), j.k.m. Krzysztof Baranowski (3), s. Krzysztof Wojciechowski (4), s. Bronisław Siadek (5) oraz j.k.m. Ludomir Mączka (6).

Każdy z Braci nosi swoje numery na czarnych kaperskich flagach oraz kapeluszach. Zasada obowiązująca w Bractwie mówi, że jeśli którekolwiek z jego członków zauważy flagę z numerem pod salingiem jachtu, w każdym zakątku świata, powinien odwiedzić swojego Brata, zapytać o jego potrzeby oraz bezinteresownie mu pomóc, jeśli zajdzie taka konieczność.

Na początku roku 2000 Polskie Bractwo Wybrzeża, znane również jako Mesa Kaprów Polskich, posiadało już około 100 członków, co podkreśla jego znaczenie oraz sukces w zakresie łączenia pasjonatów żeglarstwa z całego kraju.

---

Oceń: Krzysztof Wojciechowski (geograf)

---