Ludwik Dybizbański

---

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Ludwik Dybizbański przyszedł na świat 17 sierpnia 1882 roku w Poznaniu. Jego rodzice, Stanisław, zawodowy szewc, oraz Klementyna z Nawrockich, stworzyli dom, w którym młody Ludwik mógł rozwijać swoje zainteresowania artystyczne. Jego kariera rozpoczęła się w 1899 roku w Teatrze Polskim w Poznaniu, gdzie z powodzeniem występował do 1906 roku. W kolejnych latach przeniósł się do Wileńskiego Teatru Bolesława i Nuny Szczurkiewiczów, gdzie grał od 1906 do 1913, a następnie do Teatru Polskiego w Warszawie, gdzie spędził czas od 1913 do 1915.

I wojna światowa

W czasach I wojny światowej Ludwik występował w Teatrze Polskim w Moskwie, gdzie grał od 1915 do 1916 roku. Po tym czasie dołączył do zespołu Wincentego Rapackiego w Kijowie w 1917 roku. Po wojnie, w latach 1918-1919, zorganizował własny zespół objazdowy, który dawał spektakle na Pomorzu i w Wielkopolsce. W tych latach, jako aktor, wykazywał talent w rolach charakterystycznych, zyskując uznanie.

II Rzeczpospolita

Rok 1919 przyniósł mu nową szansę, gdy został kierownikiem objazdowego teatru, który zorganizowało Ministerstwo byłej Dzielnicy Pruskiej. Jego zespół od grudnia 1919 do marca 1920 zaprezentował 34 przedstawienia, a ich repertuar skoncentrowany był na polskiej literaturze, sięgając do dzieł wielkich twórców, takich jak Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki oraz Stanisław Wyspiański. Mimo trudności, zespół przetrwał, prezentując ambitne spektakle, często narażając się na szykany ze strony niemieckich bojowników. Teatr był znany jako Plebiscytowy, a 22 stycznia 1920 uświetnił przyłączenie Bydgoszczy do II Rzeczypospolitej.

W kwietniu 1920 roku zakończył objazdową działalność, przejmując od Niemców Teatr Miejski w Bydgoszczy. Przemianowany na Miejski Teatr Polski, umożliwił Dybizbańskiemu kontynuowanie polskiej tradycji repertuarowej. Był zmuszony dostosować się do oczekiwań publiczności, co wpłynęło na wybór lżejszych utworów, takich jak komedie. Problemy finansowe, oraz brak poparcia ze strony Rady Miejskiej, zmusiły go do rezygnacji ze stanowiska dyrektora teatru.

W latach 1921–1922 Dybizbański objął funkcję kierownika artystycznego Teatru Polskiego w Poznaniu. W 1926 roku powrócił do Bydgoszczy na mocy decyzji Miejskiej Rady, która postanowiła wydzierżawić mu teatr na sezon 1926/1927. Chociaż chciał kontynuować misję narodową, problemy finansowe zmusiły go do wprowadzenia operetki jako stałej pozycji repertuarowej. Udało mu się także zorganizować gościnne występy znanych artistów, takich jak Antoni Fertner, Jadwiga Fontanówna, Jadwiga Smosarska oraz Józef Węgrzyn. Decyzja o przedłużeniu kontraktu z Dybizbańskim na trzech lat w maju 1927 roku była wyrazem uznania dla jego pracy.

Śmierć

Niestety, w trakcie przygotowań do nowego sezonu aktor zachorował. Jego życie zakończyło się 18 lipca 1927 roku w Bydgoszczy, w wieku 44 lat. Pośmiertnie spoczął na cmentarzu Nowofarnym, pozostawiając po sobie trwały ślad w polskim teatrze.

Życie prywatne

21 października 1909 roku w kościele Bernardynów w Wilnie, Ludwik Dybizbański zawarł związek małżeński z Antoniną Józefą Podgórską (1879-1953), znaną aktorką. Ich małżeństwo nie doczekało się potomstwa.

---

Oceń: Ludwik Dybizbański

---