Roman Lasocki herbu Dołęga, znany również pod pseudonimami "Prezes" oraz "Uprawa", to postać niezwykle istotna w historii polskiego ziemiaństwa. Urodził się 3 maja 1893 roku w Poznaniu, a swoje życie zakończył 21 lipca 1964 roku w Warszawie. Był on nie tylko polskim ziemianinem, ale również sekretarzem generalnym Rady Naczelnej Organizacji Ziemiańskich oraz kierownikiem konspiracyjnej organizacji ziemian o nazwie "Uprawa".
Lasocki ukończył Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, co dało mu solidne podstawy do prowadzenia działalności gospodarczej w rolnictwie. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego, co świadczy o jego patriotyzmie i zaangażowaniu w obronę kraju. W okresie międzywojennym skutecznie zarządzał uprzemysłowionym majątkiem ziemskim w Dzierzbi, położonym w województwie białostockim.
Jego aktywność nie ograniczała się jedynie do gospodarstwa; angażował się również w życie społeczne ziemian. Od 1921 roku pełnił funkcję prezesa Związku Ziemian w Łomżyńskiem oraz sekretarza generalnego Rady Naczelnej Organizacji Ziemiańskich w Warszawie. Niestety, w 1939 roku musiał opuścić swój majątek w Dzierzbi z powodu zajęcia tych terenów przez ZSRR. Po przeniesieniu się do Warszawy, gdzie zamieszkał na stałe, objął dyrektorską rolę w Towarzystwie Kredytowym Ziemskim.
W 1940 roku, Lasocki objął kierownictwo konspiracyjne organizacji "Uprawa", stworzonym przez Karola Hilarego Tarnowskiego oraz Leona Krzeczunowicza. Jako lider, do wybuchu powstania warszawskiego, był odpowiedzialny za wiele kluczowych zadań, w tym budowanie logistycznego wsparcia dla Armii Krajowej oraz pomoc osobom dotkniętym wojną.
W trakcie powstania warszawskiego zaciągnął się jako sanitariusz do oddziału "Bakcyl", utworzonego przez Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej. Po upadku powstania opuścił Warszawę wraz z cywilną ludnością, co świadczy o jego oddaniu i empatii w tych dramatycznych czasach. Po wojnie, pracował w Państwowym Przedsiębiorstwie Robót Komunalnych, a w obawie przed aresztowaniem przez Urząd Bezpieczeństwa, zniszczył archiwum organizacji "Uprawa". Lasocki nie ujawniał zaangażowania w akcje konspiracyjne przed władzami komunistycznymi, mimo że jego majątek został zrabowany przez Sowieci, a dwór i inne budynki gospodarcze spalone.
Jego trudna historia oraz działalność są przykładem skomplikowanych losów polskiego ziemiaństwa w czasach niepodległościowych i wojennych, stanowiąc wymowny symbol poświęcenia i waleczności.
Życie prywatne
Roman Lasocki przyszedł na świat w majątku ziemiańskim, jako syn Stanisława oraz Anny, z domu Kurnatowskich, którzy nosili herb Łodzia. Jego życie osobiste było związane z Anną Marią Kisielnicką, którą poślubił w 1921 roku. Jej ród, pochodzący z Korzenistego, był znany z aktywności zarówno w zakresie działalności społecznej, jak i patriotycznej.
Lasocki i Kisielnicka doczekali się trojga dzieci: Zygmunta, który zdobył uznanie jako profesor chemii, a także Krzysztofa i Teresy. Ta rodzinna historia obrazuje bogate życie kulturowe oraz społeczny dorobek, który pozostawili po sobie.
Przypisy
- Roman «Uprawa» Lasocki z Lasocina h. Dołęga [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 26.10.2023 r.] .
- Powstańcze Biogramy - Roman Lasocki [online], www.1944.pl [dostęp 26.10.2023 r.] .
- Roman Lasocki [online], Encyklopedia Medyków Powstania Warszawskiego [dostęp 26.10.2023 r.] .
- Europa w Rodzinie - Akcja Uprawa / Tarcza / Opieka - Biografie [online], ziemianie.pamiec.pl [dostęp 26.10.2023 r.] .
- MichałM. Żółtowski MichałM., Leon Krzeczunowicz. „Uprawa” – „Tarcza”, Warszawa 2005, s. 76–77, ISBN 83-923215-0-2 .
- Anna Kurnatowska z Kurnatowic h. Łodzia [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 26.10.2023 r.] .
Pozostali ludzie w kategorii "Szlachta i monarchia":
Ryksa Elżbieta | Joanna Grudzińska | Tytus Działyński | Antoni Józef Walenty Topolski | Katarzyna Leszczyńska (królowa) | Maksymilian Ogrodowicz | Przemysł II | Jadwiga Jagiellonka (1513–1573)Oceń: Roman Lasocki (ziemianin)