Tadeusz Henryk Nowak

---

Życiorys

Tadeusz Henryk Nowak przyszedł na świat jako jedno z siedmiorga dzieci Józefa, kasjera pracującego w firmie Siemens, oraz jego żony Katarzyny z domu Dudek. Zaczynając swoją edukację, uczęszczał do Gimnazjum Jana Kantego w Poznaniu, a maturę zdał w Warszawie, kończąc Gimnazjum Wojciecha Górskiego. Po zaliczeniu pierwszych kroków w edukacji, zapisał się na Wyższą Szkołę Dziennikarską w Warszawie, zdobijając wiedzę, lecz niestety nie ukończył swoich studiów, powracając do Poznania.

Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku, Tadeusz związał się z kabaretem Stratosfera, którego działalność odbywała się w obecnym Domu Studenckim Hanka, pod przewodnictwem Tadeusza Hernesa. Nowak zdobył uznanie jako autor satyrycznych tekstów, które jednak były poddawane cięciom przez sanacyjną cenzurę. Po zakończeniu działalności Stratosfery, kontynuował swoje twórcze życie w Klubie Szyderców u boku Artura Marii Swinarskiego, gdzie pisał liczne utwory satyryczne oraz monologi.

W roku 1934 Nowak przeniósł się do Warszawy, gdzie wygrał znaczną sumę pieniędzy na loterii, co umożliwiło mu z żoną wyprawę zagraniczną statkiem Kościuszko z Gdyni, podziwiając jednocześnie zachodnie wybrzeża Afryki. W trakcie tej podróży mieli okazję zwiedzić m.in. Holandię, Belgię, Portugalię, Wyspy Kanaryjskie, Maroko i Maderę. Z tej ciekawej wyprawy powstał cykl felietonów, które ukazały się na łamach Dziennika Poznańskiego; mimo mieszkania w Warszawie Nowak związał się z tą redakcją bliższą współpracą, podejmując równocześnie pracę w Polskiej Agencji Reklamy PAR. Pisał też dla Kuriera Warszawskiego oraz tygodnika Zwierciadło.

W 1937 roku, otrzymując ofertę stałej pracy w Kurierze Poznańskim, Nowak powrócił do Poznania. Pod koniec 1939 roku, uciekając przed hitlerowcami, osiedlił się z żoną w Warszawie, gdzie znalazł zatrudnienie w Fabryce Marmolady w Płudach. Oprócz pracy w fabryce, angażował się także w działalność konspiracyjną, a w trakcie powstania warszawskiego pełnił rolę komendanta obrony przeciwlotniczej. Współpracował ze powstańczą gazetką Brygada Powiśla, a w trakcie jednego z ataków został ranny w głowę, co miało negatywne następstwa dla jego zdrowia przez całe życie.

Po zakończeniu wojny, w 1945 roku, Nowak wrócił do Poznania, gdzie zajął stanowisko skarbnika w oddziale Związku Literatów Polskich. Swoje teksty publikował również w Życiu Literackim, gdzie pełnił rolę jednego z sekretarzy pisma. Następnie związał się z Głosem Wielkopolskim, gdzie pisał recenzje teatralne, muzyczne, a także relacje sportowe, fraszki oraz felietony, w tym stałą rubrykę Dowcipy na dzień dobry. Był także autorem tekstów do powieści rysunkowej Stach z Błękitnej Piątki.

Pomimo dotkliwej rany powstańczej, która nie pozwalała mu na regularną pracę, Nowak współpracował z tygodnikiem Kaktus, gdzie publikował m.in. cykl opowiadań o życiu środowiska artystycznego pod tytułem Żywot panów swawolnych. Jego twórczość obejmowała również poznańską telewizję, a wraz z Jerzym Młodziejowskim i Stanisławem Strugarkiem był współautorem wspomnieniowego programu Kawiarnia pod uśmiechem. W Expressie Poznańskim z zapałem relacjonował życie poznańskiej cyganerii, publikując materiały w rubryce Ludzie moich dni oraz wywiady z takimi osobistościami, jak Władysław Broniewski, Jan Sztaudynger, Zenon Kosidowski, Irena Eichlerówna i Barbara Ludwiżanka.

W latach 1978–1981 kontynuował swoje pisarskie pasje w miesięczniku Nurt, poruszając tematykę nastrojów powojennych kawiarni oraz biografie nieżyjących plastyków poznańskich w cyklu Gdy o zmierzchu z ram wychodzą.

Życie prywatne

W 1934 roku Tadeusz Henryk Nowak poślubił Izabelę Stam, co dla niego było istotnym krokiem w życiu osobistym. Jego dziedzictwo i wspomnienia żyją w sercach bliskich, a on sam spoczywa na cmentarzu junikowskim, gdzie wielu przybywa, by oddać mu hołd.

---

Oceń: Tadeusz Henryk Nowak

---