Teodor Anioła, znany również pod pseudonimem Diabeł, to postać, która na zawsze zapisała się w historii polskiego sportu. Urodził się 4 listopada 1925 roku w Poznaniu, gdzie rozpoczął swoją sportową karierę. Niestety, 10 lipca 1993 roku, życie tego znakomitego piłkarza zakończyło się w Strykowie.
Teodor Anioła był nie tylko utalentowanym zawodnikiem, ale również dumnym reprezentantem Polski. W trakcie swojej kariery sportowej występował w barwach Lecha Poznań, klubu, który ma ogromne znaczenie w historii polskiego futbolu. Jego osiągnięcia oraz wkład w rozwój piłki nożnej w Polsce są nie do przecenienia.
Życiorys
Teodor Anioła przyszedł na świat 4 listopada 1925 roku w Poznaniu. Był czwartym dzieckiem w rodzinie konduktora Maksymiliana (1889–1971) oraz Jadwigi z domu Łakoma (1891–1969). Jego życiową partnerką była Helena Anioła (1927–1999), a także był bratem Jana Anioły, który również odnosił sukcesy jako piłkarz (1928–2016).
Kariera klubowa
Na boisku pojawiał się w ataku jako prawy łącznik. Przez niemal całą swoją karierę był związany z poznańskim Lechem w latach 1945–1961. Swój debiut w niebiesko-białych barwach zaliczył 1 lipca 1945 roku, grając mecz przeciwko Polonii Jarocin, w którym zdobył trzy bramki przy wyniku 11:1. W latach 1949–1950 Anioła występował w parze z napastnikami Edmundem Białasem i Henrykiem Czapczykiem, tworząc słynny Tercet ABC.
Jego imponująca skuteczność na boisku przyniosła mu liczne zaszczyty, w tym przydomek Diabeł. Zdobył trzy tytuły króla strzelców polskiej ekstraklasy w latach 1949, 1950 oraz 1951, za każdym razem zdobywając po 20 bramek. W roku 1959 przez krótki czas grał w Warty, po czym powrócił do Lecha i przyczynił się do ponownego awansu tej drużyny do ekstraklasy w roku 1960.
Jego pożegnalny mecz miał miejsce 14 maja 1961 roku w Poznaniu przeciwko Cracovii, finishing animated je remisem 1:1. W barwach Lecha zaprezentował się w pięciu meczach w ramach Pucharu Polski, zdobywając trzy bramki między 1950 a 1956 rokiem. Wcześniej brał udział w rozgrywkach o wejście do ligi, gdzie oddał 15 meczów oraz zdobył 29 bramek. Na poziomie drugiej ligi rozegrał 45 meczów, uzyskując 26 bramek (1958–1960). Na poziomie klasy A w Poznańskim OZPN rozegrał 31 meczów, zdobywając 40 goli (1945/46), a w sezonie 1946/47 wystąpił w 7 meczach, notując 9 goli.
Kariera reprezentacyjna
Aż siedem razy reprezentował barwy narodowe, zdobywając dwie bramki w latach 1950–1954. Odgrywał również rolę w kadrze narodowej „B”, gdzie zagrał w 7 meczach i zdobył 4 gole. Anioła był również wielokrotnym reprezentantem Poznania, a w latach 1946–1949 wystąpił w 17 meczach w ramach Pucharu Kałuży, zdobywając dla Poznania 13 goli. W roku 1958 ponownie wziął udział w Pucharze Kałuży, grając w dwóch meczach i notując 4 gole.
Działalność po 1961
Po zakończeniu kariery sportowej Anioła spróbował swoich sił jako trener, w tym prowadząc drużynę rezerw Lecha. Równocześnie pracował na kolei jako urzędnik. W plebiscycie Gazety Poznańskiej w 1985 roku został uznany sportowcem 40-lecia Wielkopolski, wyprzedzając m.in. Wojciecha Fibaka.
Zmarł 10 lipca 1993 roku w wieku 67 lat w Strykowie, znajdującym się w pobliżu Poznania. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu (pole 4-A-14). Dla wielu był jednym z najpopularniejszych zawodników Lecha – w 1994 roku kibice uznali go za gracza 75-lecia.
Ordery i odznaczenia
Teodor Anioła, znany w polskim sporcie, został uhonorowany licznymi odznaczeniami za swoje osiągnięcia. Poniżej przedstawiamy najważniejsze wyróżnienia, które otrzymał w trakcie swojej kariery:
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu” (1961),
- złota odznaka KKS Lech (pośmiertnie, 2007).
Upamiętnienie
Od roku 1994 co roku organizowany jest Memoriał Teodora Anioły, który łączy miłośników piłki nożnej w hołdzie dla zasłużonego sportowca.
Na mocy uchwały Nr LIII/947/VII/2017 z dnia 5 września 2017 Rada Miasta Poznania zdecydowała o nadaniu nazwy Tercetu ABC skwerowi usytuowanemu przy ulicach Bułgarskiej oraz Rumuńskiej w Poznaniu.
Przypisy
- Uchwała nr LIII/947/VII/2017 z dnia 05.09.2017 r. [dostęp 14.02.2022 r.]
- XXI Memoriał Teodora Anioły w piłce nożnej [dostęp 01.11.2019 r.]
- Złote odznaki dla lechitów [online], www.lechpoznan.pl, 17.03.2007 r. [dostęp 14.02.2022 r.] (ang.).
- Teodor Anioła wrócił do Lecha, „Gazeta Zielonogórska”, 03.11.1959 r. [dostęp 15.04.2021 r.]
- Zamiast zwolnienia - 6-miesięczna dyskwalifikacja, „Gazeta Zielonogórska”, 19.02.1959 r. [dostęp 31.03.2021 r.]
- Jan Anioła nie żyje. 90minut.pl. [dostęp 07.10.2016 r.]
- Teodor Anioła i rodzeństwo – spis ludność – Akta Miasta Poznania [dostęp 21.06.2015 r.]
- Teodor Anioła i rodzeństwo – spis ludność – Akta Miasta Poznania [dostęp 19.06.2015 r.]
- Rodzice i rodzeństwo – spis ludność – Akta Miasta Poznania [dostęp 19.06.2015 r.]
- a b c Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 14.02.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Olga Brózda | Artur Śledzik | Zbigniew Kasprzak (hokeista) | Łukasz Wichniarz | Aleksandra Hornik | Urszula Łukomska | Edmund Szyc | Sebastian Mielcarek | Andrzej Kasprzycki | Jerzy Czajka | Marian Kozłowski (kajakarz) | Tomasz Calligaro | Irena Krogulska | Janusz Jarzembowski | Tomasz Radzinski | Andrzej Grześkowiak | Tadeusz Fajfer | Rafał Choynowski | Martyna Opoń | Jan MurzynowskiOceń: Teodor Anioła