Wacław Gańcza

---

Działalność społeczna, zawodowa i artystyczna

Wacław Gańcza od najmłodszych lat wykazywał dużą aktywność w dziedzinie sztuki, zaczynając od prób aktorskich na teatralnych deskach. Był autorem wielu sztuk, a także współzałożycielem Towarzystwa Akcyjnego „Teatr Pomorski”, które powstało 8 sierpnia 1921 roku w Grudziądzu. Pełnił również funkcję prezesa Komitetu Odbudowy Teatru w tym mieście, co pokazuje jego znaczenie dla lokalnego życia kulturalnego.

W dniu 11 czerwca 1924 roku założył grudziądzkie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki, którego również był prezesem. W swoich działaniach Gańcza angażował się w adaptację powieści na potrzeby sztuk teatralnych oraz widowisk plenerowych, wśród których znajdują się dzieła takie jak Chata za wsiąJózefa Ignacego Kraszewskiego oraz Quo vadis autorstwa Henryka Sienkiewicza. Dodatkowo, w marcu 1928 roku dołączył do komitetu organizacyjnego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i Sztuk Pięknych w Grudziądzu, co świadczy o jego zaangażowaniu w rozwój lokalnej kultury.

Gańcza był także aktywnym kupcem drogernym. Rozpoczął swoją karierę w Biskupcu, a później przeniósł swoją działalność do Grudziądza. Oprócz tego prowadził skład towarów żelaznych, sprzętów kuchennych, broni oraz amunicji w Łasku. Był członkiem grudziądzkiego Koła Drobnego Kupiectwa oraz Towarzystwa Kupców Samodzielnych. Dodatkowo, sprawował różne funkcje w Radzie Nadzorczej Spółdzielni Budowlanej „Bazar” w Grudziądzu, gdzie zasiadał w radzie od 1926 roku, a od 1932 roku pełnił funkcję prezesa aż do 22 lipca 1935 roku.

W świecie mediów Gańcza znajdował się na stanowisku redaktora w „Dniu Bydgoskim”, a następnie w „Dniu Pomorskim”, gdzie zajmował się tematyką regionu grudziądzkiego. Jego zaangażowanie w lokalną społeczność objawiało się również poprzez aktywne uczestnictwo w ruchu kurkowym. Od 1922 roku był wiceprezesem grudziądzkiego Bractwa Strzeleckiego, a od 1924 roku prezesem pomorskiego oddziału tej organizacji.

Warto również zaznaczyć, że Wacław Gańcza pełnił funkję sekretarza Rady Dzielnicy Pomorskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” od 26 lutego 1921 roku. Był aktywnym członkiem grudziądzkiego Chrześcijańskiego Uniwersytetu Robotniczego, gdzie od 1932 roku zajmował stanowisko skarbnika.

Aktywność polityczna

W latach 30. XX wieku Wacław Gańcza aktywnie zaangażował się w sferę polityczną, stając się zwolennikiem idei piłsudczykowskiej. W tym okresie zasiadał w Benedyktowskiej Wspólnocie Wyborczej Rzeczypospolitej, pełniąc istotne funkcje, w tym kierownictwo sekretariatu Bloku w Grudziądzu.

Gańcza był zwolennikiem koncepcji, że Polska powinna dążyć do posiadania kolonii oraz zwiększenia swojej morskiej obecności. Jego poglądy na ten temat znalazły odzwierciedlenie w powieści dla młodzieży pt. „Baczność! Polska idzie!: powieść morska”, która swoją premierę miała w 1932 roku. Przed oficjalnym wydaniem, fragmenty tej powieści ukazywały się w miesięczniku „Od naszego morza”.

W jednej z recenzji tego dzieła podkreślono: „Tendencja powieści jest przejrzysta; autor dąży do wpojenia czytelnikom miłości ku morzu polskiemu, a całość tchnie wielkim patriotyzmem i miłością Boga i Ojczyzny”. Uznano, że powieść ta z pewnością przyniesie młodym czytelnikom wiele korzyści, wzbudzając ich zainteresowanie polskim morzem.

Życie prywatne

Wacław Gańcza przyszedł na świat w Poznaniu, w rodzinie Izydora (1852-?) oraz Józefy Gałdyńskiej (1857-1941). Jego wczesne życie związane było z Biskupcem (Bischofswerder), lecz później osiedlił się w Grudziądzu, gdzie mieszkał pod kilkoma adresami, w tym przy ul. Chopina 10. Warto zaznaczyć, że posiadał również nieruchomość przy tej samej ulicy pod numerem 12, którą wynajmował lokatorom. W dalszym etapie życia zamieszkiwał również w Grudziądzu na ul. Św. Wojciecha 10.

W życiu rodzinnym Wacław Gańcza poślubił Zofię Szpingier, której datę urodzin szacuje się na około 1881 rok. Para doczekała się dwóch synów:

• Edmund Stefan, ur. 4 października 1908 w Biskupcu – zm. 28 stycznia 1966 w Koszalinie – farmaceuta, który pełnił funkcję dyrektora Wojewódzkiego Zarządu Aptek w Koszalinie,
• Tadeusz Bogdan, ur. 22 kwietnia 1910 w Biskupcu – zm. 1 lutego 1944 w Cieszynie – również farmaceuta, który pracował w Poznaniu i Cieszynie.

Wacław Gańcza spoczywa w Bydgoszczy, na cmentarzu Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa.

---

Oceń: Wacław Gańcza

---