Adam Ballenstedt to postać o znaczącym wkładzie w historię polskiej architektury i życia społecznego. Urodził się 1 października 1880 roku w Poznaniu, co oznacza, że swoje życie związane z artystyczną i architektoniczną działalnością rozpoczął w jednym z ważniejszych ośrodków kulturowych ówczesnej Polski.
Jako architekt i działacz społeczny, Ballenstedt pozostawił po sobie trwały ślad, zarówno w sferze materialnej, jak i w społecznej. Jego prace oraz inicjatywy przyczyniły się do rozwoju nie tylko architektury, ale także życia społecznego w Krakowie, gdzie zmarł 9 czerwca 1942 roku.
Życiorys
Adam Ballenstedt przyszedł na świat w Poznaniu, w rodzinie Bolesława i Anieli z Ławickich. Jego ojciec był budowniczym, co zapewne miało wpływ na wybór zawodu przez syna. Adam miał również brata Lucjana.
Po zakończeniu gimnazjum w Poznaniu, rozpoczął naukę architektury na Wyższej Szkole Technicznej w Charlottenburgu, a następnie kontynuował studia w Karlsruhe, gdzie w 1905 roku uzyskał dyplom. Od 1901 do 1908 roku pracował jako projektant pod okiem profesora Billiga w Karlsruhe. Następnie przeniósł swoje zainteresowania zawodowe do Mannheim, gdzie założył prywatną praktykę architektoniczną.
W 1918 roku Adam powrócił do Poznania, by kontynuować swoją karierę. W dniu 7 czerwca 1910 roku poślubił Marię Wiewiórkowską, a ich syn Janusz poszedł w jego ślady jako architekt, jak również stał się publicystą i teoretykiem architektury.
Ballenstedt pełnił ważną rolę w lokalnym środowisku architektonicznym, zostając pierwszym sekretarzem Koła Architektów przy Stowarzyszeniu Techników w Poznaniu. W 1921 roku objął stanowisko prezesa stowarzyszenia Techników Polskich w Poznaniu. Był również aktywny w narodowym ruchu robotniczym. Od 1921 roku był członkiem NPR, a w latach 1923-1925 piastował urząd prezesa Zarządu Wojewódzkiego NPR na Wielkopolskę. Został wybrany do Rady Naczelnej w 1923 roku.
W trakcie dramatycznych wydarzeń przewrotu majowego w 1926 roku, Adam zdecydował się na wsparcie Piłsudskiego, dołączając do grupy, która utworzyła prorządowy odłam NPR-Lewica. Z ramienia NPR zasiadał w radzie miejskiej Poznania w latach 1921-1928 oraz 1932-1936. Dodatkowo, od 1922 roku był członkiem Rady Starostwa Krajowego.
Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie. W 1940 roku został aresztowany i przesiedlony do Krakowa, gdzie zmarł 9 czerwca 1942 roku. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim.
Realizacje
Adam Ballenstedt to architekt, który wniósł znaczący wkład w rozwój wielu ważnych budowli w Polsce. Oto kilka jego kluczowych realizacji:
- budynek Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie,
- projekt Bazyliki św. Wincentego a Paulo w Bydgoszczy (1924),
- pomnik 15. Pułku Ułanów Poznańskich (cokół, 1927),
- projekt parku na Malcie w Poznaniu z Kopcem Wolności (częściowo zniszczony w 1940),
- przebudowa Pasażu Apollo w Poznaniu, w tym kompleksu kin Apollo i Metropolis,
- gimnazjum z internatem sióstr Urszulanek (al. Niepodległości) w Poznaniu,
- gmach Wyższej Szkoły Handlowej w Poznaniu,
- projekt obiektu przemysłowego firmy szwajcarskiej „Magi” (późniejsze Amino) przy ul. Głównej w Poznaniu,
- willa Arthura Bredschneidera w Poznaniu,
- budynek administracyjny Żeglugi Polskiej w Gdyni,
- kaplica przy Zakładzie św. Łazarza w Poznaniu,
- zespół budynków Poznańskiej Kolei Elektrycznej między ul. Słowackiego, Reja i Kochanowskiego: Dom Tramwajarza i kamienica przy ul. Reja,
- kościoły w Jankowie Przygodzkim i Puszczykowie,
- Kościół św. Antoniego z Padwy w Chorzowie (1930–1934).
Przypisy
- AleksanderA. Przybylski, Abisynia. Osiedle na poznańskim Grunwaldzie, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2017, s. 101, ISBN 978-83-7768-173-2.
- AnnaA. Syska, TomaszT. Kiełkowski, Styl gotycki wyklucza się. Międzywojenna architektura w województwie śląskim, Katowice, s. 61, ISBN 978-83-85871-69-9, [dostęp 19.07.2019 r.]
- http://bip.poznan.pl/bip/attachments.html?id=114337&co=show&parent=25152&instance=1018
- http://bip.poznan.pl/bip/attachments.html?id=50684&co=show&parent=23224&instance=1097
- M.P. z 1939 r. nr 160, poz. 383 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- Marek Rezler: Sylwetki zasłużonych poznaniaków. Biogramy historyczne. W: Wielka Księga Miasta Poznania. Wyd. 1. Poznań: Dom Wydawniczy „Koziołki Poznańskie”, 1994, s. 729. ISBN 83-901625-0-4.
- a b c StanisławS. Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 21.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Hanna Pohoska | Tomasz Latos | Konrad Pokora | Przemysław Morysiak | Przemysław Sytek | Zdzisław Tuszyński | Paweł Bartnik | Bożena Szydłowska | Sergiusz Trzeciak | Wacław Gańcza | Paweł Bartoszek | Marek Król | Barbara Krzemień | Konrad Napierała | Czesław Bugzel | Ewa Szałańska | Bartosz Zawieja | Jan Kościelniak | Jan Kaczmarek (samorządowiec) | Michał StuligroszOceń: Adam Ballenstedt