Poznański Klub Morski

---

Historia

Odzyskanie przez Polskę niepodległości oraz uzyskanie dostępu do morza zapoczątkowało wzrost zainteresowania tematyką morską, co miało odzwierciedlenie w działaniach powołanej Ligi Morskiej. Do kluczowych zadań tej organizacji należało szerzenie wiedzy morskiej w społeczeństwie, w tym tworzenie ogólnodostępnych klubów żeglarskich. W klubach tych miały zostać wykształcone przyszłe kadry marynarzy i specjaliści dla rozwijającej się gospodarki morskiej.

W 1936 roku, pod przewodnictwem Zarządu Okręgowego Ligi Morskiej i Kolonialnej w Poznaniu, powstał klub noszący nazwę „Poznański Klub Morski LMiK”. Darowując symboliczną kwotę, nabyto notarialnie od pani Zofii Białoszyńskiej ponad hektar gruntu na wschodnim brzegu jeziora Kierskiego, gdzie rozpoczęto budowę Ośrodka Żeglarskiego.

Pierwszym komandorem Poznańskiego Klubu Morskiego LMiK został gen. dyw. Franciszek Wład, który kierował Garnizonem Poznań. Działalność klubu rozpoczęła się od organizacji kursów wychowania morskiego, dzięki którym uczestnicy poznawali praktyczne aspekty żeglowania oraz budowy łodzi. Klubowicze aktywnie angażowali się w prace budowlane ośrodka.

W czerwcu 1939 roku, z inicjatywy komandora Franciszka Włada i działaczy Poznańskiego Okręgu LMiK, w tym prof. Stanisława Pawłowskiego, posła II RP Leona Surzyńskiego, notariusza Czesława Chmielewskiego oraz bohatera Powstania Wielkopolskiego kpt. rez. Adama Białoszyńskiego, dokonano uroczystego otwarcia budynku klubowego. Uroczystość poświęcił proboszcz Michał Skórnicki z Kiekrza, a wśród ministrantów znajdował się wówczas ośmioletni Zbigniew Frąszczak, który później został oficerem Marynarki Wojennej oraz wieloletnim kapitanem harcerskiego żaglowca „Zawisza Czarny”.

Jednak wybuch II wojny światowej przerwał tę pomyślnie rozwijającą się działalność klubu. Niemcy zajęli Ośrodek Żeglarski, a budynek klubowy przekształcili w magazyn wojskowy, co groziło jego zniszczeniem.

Po zakończeniu działań wojennych, wiosną 1945 roku, wielu przedwojennych działaczy, w tym członkowie klubu, wznowili działalność pod nazwą Robotniczy Jacht Klub LMiK w ramach odrodzonej Ligi Morskiej. Po wielu staraniach odzyskali część przedwojennej floty, która wymagała pilnych remontów. Prace naprawcze prowadzono głównie w warsztatach Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego oraz w samodzielnie wybudowanym hangarze.

Chociaż finansowanie nie pozwoliło na kontynuację rozbudowy Ośrodka zgodnie z przedwojennymi planami, klub wznowił działalność szkoleniową, organizując obozy skoszarowane, w których w letnich miesiącach przeszkalano średnio 150 kursantów. Wiele z tych osób, które ukończyły kursy, wstąpiło do Państwowej Szkoły Jungów i Marynarki Wojennej, co ilustruje życiowa ścieżka kpt. Zbigniewa Frąszczaka.

W 1948 roku, klub wreszcie zrealizował plan budowy 30-metrowego pomostu żeglarskiego, co z pewnością wpłynęło na zwiększenie aktywności żeglarskiej. Lata pięćdziesiąte przyniosły zmiany w strukturach organizacyjnych sportu. W 1953 roku, Liga Morska została zlikwidowana, a jej działalność włączona w struktury Ligi Przyjaciół Żołnierza, która organizowała stacjonarne kursy dla swoich członków, podnosząc ich umiejętności żeglarskie oraz motorowodne.

Nowi, wyspecjalizowani członkowie klubu byli kierowani do służby wojskowej w Marynarce Wojennej, a po jej zakończeniu wracali do klubu jako doświadczeni specjaliści. Dzięki ich zaangażowaniu, powstały nowe jednostki, które rozwijały flotę klubową, wzbogacając ją o łodzie motorowe zarówno sportowe, jak i turystyczne. Wkrótce klub stał się znany jako miejsce o największej flocie motorowej w Kiekrzu, co zaowocowało powstaniem sekcji motorowodnej, która później stała się zalążkiem Poznańskiego Klubu Motorowodnego LOK.

W 1952 roku, do klubu dotarł statek wycieczkowy m/s „Kościuszko”, mogący pomieścić 110 osób, co czyniło go jedynym takim obiektem w Wielkopolsce. Na Zjeździe Wojewódzkim Ligi Przyjaciół Żołnierza w kwietniu 1957 roku, z inicjatywy wicekomandora PKM LPŻ Teofila Różańskiego, postanowiono o budowie nowego jachtu, który miał stać się narzędziem dla młodzieży z całego województwa, umożliwiając organizację pełnomorskich rejsów szkoleniowych. Po czteroletniej budowie, 22 lipca 1962 roku ochrzczono jacht s/y „Wielkopolska”.

W latach sześćdziesiątych, klub oraz jego członkowie aktywnie przyczyniali się do rozwoju polskiego żeglarstwa lodowego, wprowadzając w kraju klasę DN. W grudniu 1965 roku podczas międzynarodowych regat na zalewie Zegrzyńskim, zawodnik z PKM LOK, Romuald Rowecki nawiązał kontakt z holenderskim żeglarzem Wim van Acker, który przesłał do Polski dokumentację dotyczącą tej klasy. Rowecki, wspólnie z Bolesławem Knasieckim, opracował techniczne rysunki w języku polskim, a z pomocą Teofila Różańskiego przedstawili swój projekt Głównej Komisji Żeglarstwa Lodowego PZŻ, uzyskując wsparcie Tymoteusza Duchowskiego oraz Stanisława Turketti.

W 1969 roku zorganizowano pokazowe regaty bojerowe na Jeziorze Maltańskim w Poznaniu, co było kolejnym krokiem w popularyzacji sportu bojerowego oraz klasy DN. W ostatnich latach Poznański Klub Morski był organizatorem wielu międzynarodowych oraz ogólnopolskich wydarzeń, takich jak:

• regaty Pucharu Polski w klasie Optimist i Laser,
• Akademickie Mistrzostwa Wielkopolski,
• Międzynarodowe Mistrzostwa Polski i Puchar Europy Wschodniej w klasie Słonka,
• Otwarte bojerowe Mistrzostwa Okręgu Wielkopolskiego w klasie DN i Ice-Opti,
• Europa Cup – Mistrzostwa Polski w radiojachtingu w klasie F5-M oraz
• liczne regaty o randze okręgowej.

Baza i Przystań

Baza klubu morski usytuowana jest tuż przy jeziorze Kierskim, na ulicy Nad Jeziorem, gdzie wjazd odbywa się od strony ul. Rekreacyjnej. Jej położenie geograficzne to 52°28′04″N 16°47′31″E.

Klub dysponuje nowoczesną przystanią, wyposażoną w różnorodne udogodnienia, takie jak przyłącza elektryczne, miejsce do organizacji ognisk oraz scenę. Wodowanie łodzi odbywa się sprawnie dzięki dwóm szerokim, betonowym slipom, natomiast sama przystań została zaprojektowana w sposób umożliwiający cumowanie zarówno przy pomoście, jak i kei. Obsługę nabrzeża wspiera elektryczna wyciągarka, które znacznie ułatwia proces obsługi jednostek pływających.

W głównym obiekcie klubu znajdują się kluczowe pomieszczenia, w tym kapitanat, świetlica, w pełni wyposażona kuchnia, toaleta, szatnie, sala do szkoleń oraz pracownia dedykowana sekcji radiojachtingu. Do budynku przylega also hangar żeglarski, który pomieści żaglownie sekcji regatowej oraz scenę do organizacji wydarzeń. W górnej części hangaru zlokalizowana jest sekcja turystyczna, windsurfingowa oraz bojerowa, a także pracownia szkutnicza, toaleta oraz garaż dla sprzętu.

Na terenie klubu znajduje się 25 wydzielonych miejsc parkingowych, a także przestronny, asfaltowy plac, który służy jako dodatkowa przestrzeń parkingowa. Pozostała część terenu to zieleń, na której można spotkać przyczepy kempingowe oraz domki rekreacyjne.

W tym samym miejscu, w ramach Ośrodka Sportów Wodnych LOK, funkcjonuje również Poznański Klub Płetwonurków LOK „Delfin”, co dodaje dodatkowego wymiaru sportowej aktywności w tej okolicy.

Komandorzy

II Rzeczpospolita

W okresie 1939 roku, na czoło organizacji stanął generał brygady Franciszek Wład, pełniąc ważną rolę jako komandor. Jego przywództwo miało wpływ na przyszłość klubu.

Polska Rzeczpospolita Ludowa

W latach 1945 oraz 1946
w klubie nie było wyznaczonego komandora, co było związane z reorganizacją Zarządu Okręgu Ligi Morskiej. Następnie, w kolejnych latach, pojawiali się różni liderzy:

• 1946 – 1948 – A. Sitkowski, pełniący funkcję Starosty powiatowego,
• 1949 – 1950 – J. Włodek, Poseł na sejm,
• 1951 – 1960 – Łucjan Czarnecki,
• 1960 – 1960 – Jerzy Silecki,
• 1960 – 1964 – Łucjan Czarnecki, powracający na to stanowisko,
• 1965 – 1969 – Teofil Różański,
• 1970 – 1971 – Zdzisław Czajka,
• 1972 – 1978 – Rajmund Jakób,
• 1979 – 1980 – Kazimierz Kostrzewski,
• 1980 – 1985 – Zbigniew Ornaf,
• 1986 – 1987 – Romuald Albrecht,
• 1987 – 1988 – Jerzy Marcinowski.

III Rzeczpospolita

W okresie III Rzeczypospolitej, która rozpoczęła się w 1988 roku, organizacja miała na czołowej pozycji:

• 1988 – 2005 – Zbigniew Ornaf,
• 2005 – 2010 – Adam Szyburski,
• 2011 – 2015 – Jarosław Klimczyk,
• 2015 – 2019 – Adam Marcinkowski,
• od 2019 – Ewa Krzywiak.

Działalność

Sekcja regatowa

W ramach sekcji regatowej klubu spotykamy się z intensywnym programem szkoleniowym, który koncentruje się na rozwijaniu umiejętności żeglarskich dzieci i młodzieży. Członkowie sekcji mają dostęp do floty sportowej, w skład której wchodzą różnorodne łodzie, takie jak Optimist, Laser i Europa. Regularnie uczestniczą w regatach o zasięgu okręgowym, krajowym oraz międzynarodowym.

Sekcja turystyczna

W obszarze aktywności rekreacyjnej, klub stawia na popularyzację żeglarstwa. Sekcja turystyczna dysponuje jachtami klasy Omega oraz Orion, a także innymi łodziami kabinowymi. Co więcej, klub posiada wyjątkowy jacht przystosowany do bezpiecznej żeglugi dla dzieci, seniorów oraz osób z niepełnosprawnościami. W corocznym kalendarzu klubu znajdują się szkolenia żeglarskie, kursy oraz egzaminy, które pozwalają na uzyskanie patentu żeglarza jachtowego, a w okresie letnim organizowane są wakacyjne kursy dla dzieci i młodzieży.

Sekcja morska

Morska działalność klubu jest niezwykle różnorodna, a członkowie zaangażowani są w wiele interesujących przedsięwzięć:

• Armatorzy, na czele z Panami Adamem Szyburskim i Leszkiem Słodeckim, organizują rejsy morskie.
• W latach 2006-2010 Pan Leszek Słodecki zorganizował aż 20 rejsów na zachodnim i południowym Bałtyku, w których wzięło udział 91 żeglarzy, pokonując łącznie około 4200 Mm.
• Pan Ryszard Albrecht miał na celu czarterowanie jachtów w Chorwacji i Grecji, organizując 3 rejsy.
• Pan Zbigniew Ornaf był odpowiedzialny za organizację rejsów po Bałtyku, Morzu Północnym i Morzu Śródziemnym, pokonując łącznie 15 000 Mm w 28 rejsach.
• Warto zaznaczyć, że wśród jego dokonań znajdują się rejsy do Skagen, Oslo oraz na wyspę Helgoland.
• W rejsach na żaglowcach, członkowie klubu mieli okazję odwiedzić m.in. Litwę, Szwecję, Danię oraz Arctic Ocean.
• Ciekawe są również rejsy Adama Szyburskiego z synem, podczas których mieli okazję nurkować w wodach Egiptu.

Szkutnictwo

Poznański Klub Morski może poszczycić się nowoczesnym warsztatem szkutniczym, a jego członkowie zaangażowani są w budowę oraz remont jednostek. Dotychczas zrealizowano 35 kompletnych nowych jachtów żaglowych różnych typów. Lech Słodecki wyróżnia się największą liczbą stworzonych jednostek – 10, podczas gdy zmarły Romuald Woźniak zbudował 6. O szczególnych osiągnięciach członków klubu świadczą dokumenty budowlane:

Rok	Nazwa	Typ	Długość	Pow. żagli	Typ budowli	Szkutnik
1931	Włóczęga	Weiland L8	6 m	14 m²	skośnodenna	Ł. Czarnecki i St. Fincel
1931	Rivera	Weiland L8	6 m	14 m²	skośnodenna	Ł. Czarnecki i Cz. Dworek
1934	Czaplinko	Weiland L8	6 m	14 m²	skośnodenna	Ł. Czarnecki, Cz. Dworek, J. Kowalski, B. Jankowski
1937	Bałtyk	kabinowa	7 m	20 m²	skośnodenna	J. Kowalski, B. Jankowski, H. Wilczyński
1938	Orkan	Weiland L8	6 m	14 m²	skośnodenna	B. Jankowski
1948	Szkwał	_	5,5 m	12 m²	zakładkowa	Cz. Dworek
1950	Proa	projekt własny	_	10 m²	_	L. Słodecki
1954	_	_	6 m	7 m²	sklejkowa	A. Krzywiak
1954	Kaktus	_	6 m	10 m²	sklejkowa	R. Rowecki
1954	_	Słonka	4,72 m	10 m²	skośnodenna	Cz. Dworek
1954	_	Słonka	4,72 m	10 m²	skośnodenna	Cz. Dworek
1956	Zjawa	projekt własny	4,8 m	10 m²	skośnodenna	L. Słodecki
1959	_	katamaran	5 m	14 m²	skośnodenna, sklejkowa	R. Albrecht i L. Żeberski
1960	Kubary	Omega (zmodyfikowana)	6,5 m	16 m²	okrągłodenna, poszycie słomkowe	R. Rowecki i A. Groński
1960	_	BM	4,8 m	12 m²	okrągłodenna	A. Dzwikowski i R. Wesołowski
1962	Punt	_	4 m	8 m²	sklejkowa	R. Woźniak
1963	Bachus	Pirat	5,2 m	11 m²	skośnodenna, sklejkowa	R. Woźniak
1964	Tomaga	kabinowa	6,6 m	12 m²	okrągłodenna, diagonalna	L. Słodecki
1964	_	BM	4,8 m	12 m²	okrągłodenna, poszycie słomkowe	R. Woźniak
1969	_	kabinowa, projekt własny	4,8 m	10 m²	sklejkowa	Z. Biedny
1970	_	Enterpris	4,9 m	10 m²	sklejkowa	R. Jakub
1973	_	Pirat (zmodyfikowany)	5,2 m	10 m²	sklejkowa	L. Szymański
1976	Kondor	Mak 707	7,07 m	23 m²	sklejkowa	R. Woźniak
1978	Itd.	Mak 707	7,07 m	23 m²	poszycie laminatowo-sklejkowe	W. Konieczny
1978	Wiktor	kabinowa, projekt własny	6,65 m	18 m²	sklejkowa	Z. Biedny
1978	Wanda	bączek	_	8 m²	laminatowa	L. Słodecki
1979	Gryf	Wigry (zmodyfikowne)	7,3 m	23 m²	poszycie sklejkowe	W. Kostrzewski
1980	Mogambo	kabinowa	5,5 m	14 m²	sklejkowa	L. Słodecki i P. Michalak
1980	_	Wigry	6,6	18 m²	sklejkowa	W. Kostrzewski
1980	_	Pirat	5,2 m	11 m²	sklejkowa	A. Krzywiak
1981	Kondor II	Mak 707	7,07 m	23 m²	laminatowa	R. Woźniak
1984	Tomaga II	projekt własny	9,1 m	35 m²	stalowa, spawana	L. Słodecki
1992	Rufus	Micro	5,5 m	12 m²	sklejkowa	L. Słodecki
1998	Rufus II	Micro	5,5 m	12 m²	laminatowa	T. Słodecki
1999	Maria	Foka	5,5 m	12 m²	laminatowa	W. Woźniak
2002	Tomaga III	projekt własny	10 m	60 m²	laminatowa	L. Słodecki
2014	_	ketboat	_	10 m²	laminatowa	L. Słodecki

---

Oceń: Poznański Klub Morski

---