Wiatrak holenderski przy ul. Milczańskiej w Poznaniu

---

Historia

Obiekt znajduje się przy ul. Milczańskiej w Poznaniu, a jego indywidualny projekt i budowa miały miejsce w latach 1910–1912, z myślą o gospodarstwie ogrodniczym, które należało do Franciszka Rybaka. Konstrukcja została stworzona zgodnie z wytycznymi fundatora, a część elementów stalowych zbiornika oraz instalacji hydraulicznej została wykonana lokalnie, w Poznaniu, inne zaś sprowadzono z zagranicy.

Wiatrak pełnił funkcję pozyskiwania i gromadzenia wody, co umożliwiało stałe zaopatrzenie nie tylko domu, ale także sąsiednich pól, sadów i szklarni. Jego działanie opierało się wyłącznie na sile wiatru, która napędzała wielo-płatową turbinę wiatrową, a także system nawadniający. Choć planowano również wykorzystanie tego obiektu do produkcji energii elektrycznej, nigdy nie zrealizowano tego zamysłu.

W ciągu swojego istnienia turbina była świadkiem wielu historcznych wydarzeń. Po latach bezawaryjnego działania, w trakcie powstania wielkopolskiego w 1918 roku, właściciele wykorzystali prześcieradła oraz inlet do uszycia długiej biało-czerwonej flagi, którą zawiesili na obiekcie od góry do dołu.

Druga wojna światowa przyniosła ze sobą wiele niebezpieczeństw. W momencie zakończenia wojny w 1945 roku, niemieccy żołnierze z bronią wyborową znajdowali się w odkrytym stalowym zbiorniku na szczycie obiektu, strzelając do nacierających Rosjan. W odpowiedzi, żołnierze rosyjscy ostrzelali wiatrak z ciężkiej broni, czego skutkiem były widoczne do dziś zniszczenia, w tym przesunięcie cegieł w kierunku wnętrza obiektu oraz ogólnie zniszczenia stalowej wieży.

Oryginalność tego obiektu w skali kraju jest niepodważalna; stanowi unikatowe połączenie wiatraka z wieżą ciśnień oraz oferuje kompletną integrację rozwiązań, takich jak turbina wietrzna, pompa wodna, zbiornik oraz rozprowadzenie wody. W dniu 9 marca 1993 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A-410. Ponadto, w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego wprowadzono obowiązek rewitalizacji tego wiatraka.

Otoczenie

W okolicy wiatraka holenderskiego przy ul. Milczańskiej w Poznaniu można dostrzec wiele interesujących miejsc i zasobów. Rozpatrując kierunki geograficzne, na północ widać trasę tramwajową prowadzącą na Franowo, a także Piaśnicę oraz Malta. W kierunku południowym znajduje się estakada w ciągu ul. B. Krzywoustego oraz urokliwa dolina Obrzycy.

W wschodniej części otoczenia znajdują się pozostałości bocznicy Średzkiej Kolei Powiatowej, a także osiedle Lecha. W przeciwnym kierunku, na zachodzie, można odnotować obecność nowoczesnego Centrum handlowego Posnania oraz Ronda Rataje.

Ostatnie dziesięciolecia, szczególnie przełom XX i XXI wieku, przyniosły intensywną urbanizację, w wyniku której w bliskim sąsiedztwie powstały nowe osiedla z budynkami wielorodzinnymi, takie jak Polanka oraz Zielony Taras.

---

Oceń: Wiatrak holenderski przy ul. Milczańskiej w Poznaniu

---