Danuta Konwicka


Danuta Konwicka, z rodowym nazwiskiem Lenica, to niezwykle utalentowana postać w polskiej sztuce, urodzona 3 lutego 1930 roku w Poznaniu. Jej twórczość, obejmująca grafikę oraz ilustracje książkowe, wywarła znaczący wpływ na rozwój kultury wizualnej w Polsce.

Jako wnuczka Piotra Kubowicza, który był dziadkiem ze strony matki, oraz córka Alfreda Lenicy, Danuta była częścią znaczącej rodziny artystycznej. Z kolei jej brat, Jan Lenica, również zdobył uznanie w dziedzinie sztuki.

Po ślubie z Tadeuszem Konwickim, który miał miejsce 25 kwietnia 1949 roku, związała się z twórczością i dorobkiem kulturowym swojego męża. Ich córy, Maria i Anna, są częścią rodziny, która kontynuuje dziedzictwo artystyczne.

Danuta Konwicka zmarła 30 sierpnia 1999 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek, który nadal inspiruje współczesnych artystów i miłośników sztuki.

Życiorys

Utalentowana w dziedzinie muzyki, przez długi czas Danuta Konwicka kształciła się w grze na pianinie. Niezwykłą determinację wykazywała nawet w trudnych czasach, gdy jej rodzina Leniców, zmuszona przez wojnę, przebywała w trudnych warunkach z dala od swojego poznańskiego domu. Po ukończeniu matury zrezygnowała jednak z dalszej nauki w konserwatorium. Po zamążpójściu i przeprowadzce do Warszawy, rozpoczęła edukację na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych.

W stolicy podjęła współpracę z różnymi pismami, takimi jak tygodnik „Świerszczyk”, magazyn literacki „Nowa Kultura”, a także satyryczne tytuły, w tym „Szpilki”, „Muchę” oraz „Kocyndra”. Po ukończeniu studiów i obronie dyplomu w zakresie grafiki artystycznej, uzyskanego w pracowni Tadeusza Kulisiewicza w 1952 roku, pozostała wierna ilustrowaniu książek. Mimo że przez długie lata utrzymywała współpracę z niektórymi pismami, w tym z „Świerszczykiem” i „Misiem”, jej główną pasją stała się ilustracja książkowa. W swoim dorobku ma ponad 20 tytułów, głównie dla dzieci i młodzieży, w tym dwa dzieła swojego męża: „Zwierzoczłekoupiora” oraz „Dlaczego kot jest kotem?”. Oprócz tych pozycji, do jej prac należy także „Zwierzenia Mikołaja Restifa Gérarda de Nervala.

Artystka korzystała z licznych technik, w tym szkiców piórem, pasteli, kredek, akwareli, gwaszu, a także elementów wyklejanych. Jej ilustracje dla dzieci zawsze charakteryzowały się liryczną tonacją. Krytycy podkreślają, że jej twórczość była dostosowana do „praw widzenia” dzieci – Konwicka celowo upraszczała formę, nadając jej geometryczny kształt i dekoracyjną stylizację, co sprawiało, że postacie przypominały te z dziecięcych rysunków. Często na jej ilustracjach pojawiały się zwierzęta, szczególnie koty.

Pracownia Danuty Konwickiej mieściła się na Starówce Warszawskiej. Jej sąsiadka żartowała, iż zegar można było nastawiać, gdyż Danuta niezwykle regularnie pojawiała się w niej przed dziewiątą. W jej atelier można było znaleźć mnóstwo książek pomocniczych, w tym albumy ze zdjęciami motyli, ptaków, zwierząt, a także różnorodnych kostiumów oraz architektury.

Rodzina Konwickich utrzymywała bliskie relacje z Janem Lenicą, który mieszkał w Berlinie i Paryżu od wczesnych lat 60. Przyjaźnili się z wieloma znanymi osobistościami, w tym z Gustawem Holoubkiem oraz Dygatami, czyli Stanisławem Dygatem i Kaliną Jędrusik. Ich krąg towarzyski obejmował również Drewnowskich, Kobzdejów oraz Stawińskich. W 1963 roku wspólnie odbyli podróż do Niemiec, Francji (m.in. Nicea), a także Włoch (Rzym, Wenecja), oraz Austrii. Danuta Konwicka często przebywała w Paryżu i przy okazji zaproszeń na liczne wydarzenia kulturalne odwiedzała takie kraje jak Szwajcaria (1965, lata 70.), Szwecja (1991), Węgry (lata 70., I poł. 90.) oraz Sycylia (1981).

Twórczość Danuty Konwickiej była prezentowana na wielu wystawach zbiorowych, w tym na ekspozycji grafiki polskiej w Hamburgu w 1994 roku oraz na indywidualnych, z których ostatnia miała miejsce w 2002 roku w Poznaniu w galerii „Profil” podczas Festiwalu Leniców oraz w Warszawie, w Galerii Licorne Anny Foryckiej na Saskiej Kępie.

Danuta Konwicka spoczywa na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A3-3-16).

Książki zilustrowane – wybór

Wybór książek zilustrowanych, które przyciągają uwagę zarówno młodych, jak i dorosłych czytelników, obejmuje różnorodne tytuły. Oto kilka propozycji, które z pewnością warto poznać:

  • J. Grabowski, Gąska Małgosia, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1959,
  • H. Bechlerowa, Wierzbowa bajeczka, Warszawa, Biuro Wydawnicze „Ruch”, 1964,
  • A. Słucki, Czarne i białe kruki, Warszawa, Biuro Wydawnicze „Ruch”, 1965,
  • A. Słucki, Wiersze dla Ali, Warszawa, Biuro Wydawnicze „Ruch”, 1965,
  • C. Janczarski, Blisko czy daleko, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1955,
  • A. Bahdaj, Pilot i ja, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1967,
  • L. Marjańska, O kowbojach z Kolorado, Warszawa, Biuro Wydawnicze „Ruch”, 1967,
  • T. Konwicki, Zwierzoczłekoupiór, Warszawa, „Czytelnik”, 1969,
  • T. Konwicki, Dlaczego kot jest kotem?, Warszawa, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa-Książka-Ruch”, 1976,
  • M. Kownacka, U Małgorzatki, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1969,
  • J. Hartwig, Zguba Michałka, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1969,
  • G. de Nerval, Zwierzenia Mikołaja Restifa, Warszawa, „Czytelnik”, 1970; rysunki przedrukowane także w piśmie naukowym „Litteraria Copernicana” 2010 nr 2: Dawne literatury romańskie. Świat wartości i antywartości,
  • W. Zakrzewska, Uwaga zaginął chłopiec…, Warszawa, „Pax”, 1971,
  • M. Moreu, Margot et ses amis, Paris, La Farandole; Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1971,
  • K. I. Čukovskij, Wszystko na opak, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1972,
  • A. Stern, Opowiadania starego szpaka, Warszawa, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa-Książka-Ruch”, 1975,
  • O. Preussler, Malutka Czarownica, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1976,
  • R. M. Groński, Dlaczego nagle pada deszcz, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1976,
  • M. Stengert, Zapraszamy do Smoka, Warszawa, „Krajowa Agencja Wydawnicza”, 1977,
  • J. Kulmowa, Mysz jak nie mysz, Warszawa, „Krajowa Agencja Wydawnicza”, 1977,
  • Cz. Janczarski, Złote ziarno według czeskiej bajki ludowej, Warszawa, „Krajowa Agencja Wydawnicza”, 1978,
  • P. Abraham, Kolumb na Haweli, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1980,
  • J. Papuzińska, Rokiś wraca, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1981,
  • E. M. Raud, Półbutek, Chrobotek i Mufek, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1982,
  • E. M. Raud, Przygody Mufka, Chrobotka i Półbutka, Warszawa, „Nasza Księgarnia”, 1985,
  • I. Grek-Pabisowa, Ilustrowany słownik dla dzieci rosyjsko-polski, polsko-rosyjski, Warszawa, „Wiedza Powszechna”, 1982,
  • Z. Jasnota, Mały misjonarz, Warszawa, „Verbinum”, 1988,
  • Z. Jasnota, Misyjne szlaki, Warszawa, „Verbinum”, 1992,
  • J. Borowiczowa, Pamiętnik Pikusia, Warszawa, „Czytelnik”, 1989.

Przypisy

  1. Z wywiadu Beaty Kęczkowskiej z Marią Konwicką Moja mama w koronie – o Danucie Konwickiej, zob. https://web.archive.org/web/20090414173458/http://wyborcza.pl/1,94899,6490718,Moja_mama_w_koronie___o_Danucie_Konwickiej.html.
  2. E. Barciszewska, Żona pisarza, „Gazeta Wrocławska” z 26.03.1999 r.
  3. Festiwal Leniców – informacje o wystawie. [dostęp 11.11.2007 r.]
  4. Zob. artykuł E. Sawickiej na temat tej książki, http://www.rzeczpospolita.pl/dodatki/ksiazki_020601/ksiazki_a_1.html.
  5. W LC opublikowano także wywiad wspomnieniowy z Marią Konwicką „Egipska Jasność”, rozm. P. Kaniecki, o Danucie Konwickiej i rodzinie Leniców.
  6. Książka wznowiona przez wydawnictwo „Dwie Siostry” w serii „Mistrzowie Ilustracji”, zob. http://www.wydawnictwodwiesiostry.pl/tytuly/malutka_czarownica/malutka_czarownica.html.
  7. Monika Janusz-Lorkowska z Malutkiej Czarownicy, źródło: http://www.rp.pl/artykul/290822-Malutka-Czarownica.html.
  8. Zob. portret Danuty Konwickiej w wywiadzie Katarzyny Bielas i Jacka Szczerby z Tadeuszem Konwickim Pamiętam, że było gorąco, „Znak”, Kraków 2001 r.
  9. Zob. m.in. P. Jędrowski, Lenice, „Gazeta Wyborcza” z 26.02.2002 r.; Góra, Skrzypce, kot Iwan i artystyczna kontrabanda, „Gazeta Wyborcza. Poznań” z 02.02.2002 r.; M. Dolińska, Nie oszukuję czytelnika. Wieczór z Tadeuszem Konwickim w ramach Festiwalu Leniców, „Gazeta Wyborcza. Poznań” z 04.02.2002 r.; J. Gęga, Leniciada, „Gazeta Wyborcza. Poznań” z 04.02.2002 r.; oraz https://web.archive.org/web/20060628040732/http://www.mnp.art.pl/2002/lenica/.
  10. M. Kuc, Zaprzyjaźniać kolorami, „Gazeta Wyborcza” z 08.05.2002 r.
  11. Ł. Kamiński, Nie tylko koty. Rozmowa z A. Forycką, „Gazeta Stołeczna” z 06.05.2002 r.
  12. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.

Oceń: Danuta Konwicka

Średnia ocena:4.58 Liczba ocen:18