Jerzy Bogajewicz


Jerzy Bogajewicz, urodzony 2 czerwca 1949 roku w Poznaniu, to niezwykle utalentowana postać związana z polskim światem filmu. Jego działalność obejmuje wiele aspektów sztuki filmowej, w tym scenariusze, aktorstwo, reżyserię oraz produkcję, zarówno w kontekście filmowym, jak i reklamowym.

W ciągu swojej kariery Bogajewicz zyskał uznanie jako wszechstronny twórca, który wprowadzał innowacyjne pomysły do polskiego kina.

Życiorys

Jerzy Bogajewicz jest urodzonym artystą, synem uznanego skrzypka Ireneusza Bogajewicza oraz Heleny Bogajewicz. Jego wczesne dzieciństwo miało miejsce w Poznaniu, jednak rodzina wkrótce przeniosła się do Warszawy, gdzie zamieszkała na malowniczej Starówce. Spędził tam swoje młodzieńcze lata, uczęszczając do Szkoły Podstawowej nr 158 i Szkoły Muzycznej na ul. Miodowej. Po ukończeniu szkoły podstawowej, Bogajewicz zdobył wykształcenie w liceum im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Warszawie.

W 1967 roku podjął studia na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Tam miał zaszczyt uczyć się pod okiem wybitnych profesorów, takich jak Aleksander Bardini, Jan Kreczmar, Zbigniew Zapasiewicz, Zygmunt Hübner, Gustaw Holoubek, Andrzej Łapicki i Tadeusz Łomnicki. Już w trakcie studiów, podczas drugiego roku, uczestniczył w warsztatach z Jerzym Grotowskim, co miało niezwykle istotny wpływ na jego przyszłą twórczość.

Na zakończenie drugiego roku studiów, Bogajewicz miał okazję wyreżyserować swój pierwszy spektakl teatralny, „Pelikan” autorstwa Strindberga, występując jednocześnie w jednej z głównych ról. Po ukończeniu studiów zasilił szeregi Teatru Laboratorium Jerzego Grotowskiego, gdzie przez 16 miesięcy przyczyniał się do parateatralnych przygotowań projektu „Święto”, który miał miejsce w Brzezince pod Wrocławiem. W tej inicjatywie wzięli udział nie tylko Bogajewicz, ale i m.in. Ryszard Cieślak, Zygmunt Molik, Teresa Nawrot, Włodzimierz Staniewski oraz Antonii Jahołkowski. Dwa nieudane podejścia na Wydział Reżyserii PWST w Warszawie oraz PWSFTiTv w Łodzi ostatecznie doprowadziły go do decyzji o emigracji na Zachód.

Teatr

Po opuszczeniu kraju w 1975 roku, Bogajewicz odbył wiele podróży po Kanadzie i Stanach Zjednoczonych, korzystając przede wszystkim z autobusu GreyHound oraz autostopu. W trakcie tych wędrówek nawiązywał relacje z dyrektorami teatrów i dziekanami wydziałów aktorskich różnorodnych uniwersytetów, co zaowocowało rozpoczęciem prowadzenia warsztatów aktorskich na Uniwersytecie Bostońskim, Uniwersytecie Stanu Ohio, Toronto York University oraz National Theatre School of Montreal. Prowadzone przez niego warsztaty oparte były na europejskich tradycjach teatralnych, z elementami eksperymentów Grotowskiego oraz dużym naciskiem na prace nad motoryką aktora i głosem.

W 1977 roku Uniwersytet Bostoński zaprosił go do wyreżyserowania dyplomowego przedstawienia „Antygona”. W tym samym roku zrealizował również sztukę „Shadowdance” w Vancouver. Kolejnym jego osiągnięciem było wyreżyserowanie „Króla Edypa” w wersji Seneki w Queen Elisabeth Playhouse w Vancouver, gdzie scenografia obejmowała 15 ton piasku, ognisko oraz jezioro, a spektakl zdobył uznanie krytyków.

W kolejnych latach zrealizował „Bachanckę” w Ohio i Los Angeles oraz „Karierę Artura Ui” również w Los Angeles, gdzie dyrektorem był Martin Landau, John Cassavetes oraz Peter Falk. Za ten spektakl Bogajewicz otrzymał nagrody Los Angeles Drama Critics Circle, Drama Logue Award oraz LA Weekly Award, jednak po tym sukcesie postanowił wycofać się z kariery reżysera teatralnego.

W dalszym ciągu kontynuował pracę z aktorami poprzez założenie instytutu Project Actor, co trwało do 1983 roku. W tym czasie zorganizował innowacyjne warsztaty aktorskie na bezludnej wyspie, angażując wąską grupę wyselekcjonowanych studentów. Wśród uczestników znaleźli się David Nicols, Leslie Glatter, Waldemar Kalinowski, Aprli Webster oraz Sheldon Rosen i Cindie Carr.

Film

Wracając do Polski, Bogajewicz zagrał w dwóch znaczących rolach w filmach „Pies” w reżyserii Janusza Kondratiuka oraz „Pozwólcie nam do woli fruwać nad ogrodem” w reżyserii Stanisława Latałły. Jego debiutancki film „Anna” z 1987 roku, do którego scenariusz napisał wspólnie z Agnieszką Holland, zdobył uznanie. W główną rolę wcieliła się Sally Kirkland, która zdobyła nominację do Oscara, Złoty Glob oraz Nagrodę Stowarzyszenia Krytyków Filmowych Los Angeles.

Pomiędzy sukcesem „Anny”, Bogajewicz został zatrudniony przez Warner Bros. do pracy nad projektem filmowym z Goldie Hawn, który jednak nie doszedł do skutku przez półroczny strajk scenarzystów w Hollywood. W kontynuacji swojej kariery współpracował z takimi gwiazdami jak Demi Moore, Jeff Bridges, Madonna oraz Robert Downey Jr., pracując nad projektami kolejnych filmów i będąc reprezentowanym przez CAA.

W 1993 roku miał premierę jego drugi film „Trzy Serca” z Williamem Baldwinem w roli głównej. Następnie, w 1996 roku, światło dzienne ujrzał film „Osaczony”, gdzie główną rolę zagrał Mickey Rourke. Ostatnią produkcją Bogajewicza był film „Boże skrawki” z 2001 roku, za który otrzymał sześć nominacji do Orła Nagrody Polskiej Akademii Filmowej, w tym za najlepszy film, reżyserię i scenariusz.

Film „Boże skrawki” przyczynił się do zdobycia przez Bogajewicza Nagrody Indywidualnej na Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni za Najlepszy Scenariusz, a także był nominowany do Złotego Lwa w konkursie głównym.

Telewizja

Bogajewicz przyjął ofertę telewizji TVN i w 2001 roku wyreżyserował serial „Kasia i Tomek”, który do 2003 roku doczekał się stu zrealizowanych odcinków. Produkcja zdobyła Telekamerę w 2003 roku w kategorii „Najlepszy serial”. Kolejnym jego projektem telewizyjnym był serial „Camera Café”. W latach 2005–2009 reżyserował popularny serial „Niania”, który trzykrotnie otrzymał Telekamerę w kategorii „Najlepszy serial” (2007, 2008, 2009). Osobiście wystąpił gościnnie w 25. oraz 51. odcinku tego serialu.

W 2010 roku reżyserował serial „Stacja” dla TVN Warszawa, co stanowiło ważny moment, ponieważ był to pierwszy serial improwizowany w historii polskiej telewizji.

Filmografia

Reżyseria

  • Anna (1987),
  • Trzy serca (Three of Hearts, 1993),
  • Osaczony (Exit in red, 1996),
  • Boże skrawki (Edges of the Lord, 2001),
  • Kasia i Tomek (2002-2003),
  • Camera Café (2004),
  • Niania (2005-2009),
  • Stacja (2010),
  • Wszyscy kochają Romana (2011).

Producent filmowy

  • Anna (1987).

Scenariusz

  • Anna (1987),
  • Boże skrawki (Edges of the Lord, 2001),
  • Stacja (2010).

Aktor

  • Pies (1973) jako Jerzy Mazurek,
  • Pozwólcie nam do woli fruwać nad ogrodem (1974) jako Staszek,
  • Polskie drogi (1976),
  • Pora na czarownice (1993) jako przechodzień na dworcu,
  • Kasia i Tomek (2002-2003) jako psycholog,
  • Stacja (2010) jako psycholog.

Nagrody i wyróżnienia

W poniższym zestawieniu przedstawiono nagrody oraz wyróżnienia, jakie otrzymał Jerzy Bogajewicz w obszarze filmu, telewizji oraz teatru.

Nagrody w dziedzinie filmu, telewizji oraz teatru
RokKategoria/NagrodaStatus
2008Telekamery w kategorii: Komediowy serial NianiaOtrzymana nagroda
2007Telekamery w kategorii: serial komediowy NianiaOtrzymana nagroda
2004Telekamery w kategorii: komediowe seriale Kasia i TomekOtrzymana nagroda
2003Telekamery w kategorii: komediowe seriale Kasia i TomekOtrzymana nagroda
2003Statuetka „Melonika” za najlepszy komediowy serial na Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku za Kasia i TomekOtrzymana nagroda
2002Orzeł w kategorii najlepszy scenariusz za Boże skrawkiNominacja
2002Orzeł w kategorii: najlepszy reżyser za Boże skrawkiNominacja
2002Orzeł w kategorii: najlepszy film za Boże skrawkiNominacja
2002Srebrna Statuetka w kategorii najlepszy scenariusz za Boże skrawki na FF-TarnówOtrzymana nagroda
2001Złote Lwy FPFF Gdynia w kategorii Najlepszy scenariusz za Boże skrawkiOtrzymana nagroda
2001Nagroda Festiwalu w Toronto dla największej indywidualności festiwalu za Boże skrawkiOtrzymana nagroda
1988Nagroda „François Truffaut” na Festiwalu Filmowym w Valladolid dla najlepszego debiutu za AnnaOtrzymana nagroda
1980Nagroda Los Angeles Drama Critics Circle za najlepszą reżyserię spektaklu Kariera Artura UiOtrzymana nagroda

Życie prywatne

Jerzy Bogajewicz jest osobą, która nie tylko odnosi sukcesy zawodowe, ale także prowadzi bogate życie osobiste. Wartym uwagi jest jego związek z aktorką Iwoną Wszołkówną.

Para ma dwoje dzieci, co dodaje głębi ich relacji rodzinnej. Ich córka, Gabriela, przyszła na świat w 2007 roku, a syn Antoni, urodził się dwa lata wcześniej, w 2005.

Przypisy

  1. Remembering the life of Ireneusz BOGAJEWICZ 1921 - 2012 [online], montrealgazette.remembering.ca [dostęp 13.05.2022 r.]
  2. ZZ: Iwona Wszołkówna: Mój mąż to mój szef. kobieta.dziennik.pl, 03.02.2008 r. [dostęp 26.12.2013 r.]

Oceń: Jerzy Bogajewicz

Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:19