Jacek Kasprzycki, urodzony 14 października 1950 roku w Poznaniu, to wszechstronny artysta z Polski, który zyskał uznanie w wielu dziedzinach sztuki. Jego twórczość obejmuje nie tylko malarstwo, ale również grafikę, tworzenie sztuki wideo, a także pisanie scenariuszy filmowych.
Kasprzycki jest również reżyserem oraz twórcą filmów, co podkreśla jego zdolności w zakresie sztuki audiowizualnej. Jego dorobek artystyczny stanowi bogaty przekrój różnorodnych form ekspresji artystycznej, które charakteryzują się oryginalnością i głębokim zrozumieniem medium.
Życiorys
Jacek Kasprzycki uzyskał wykształcenie artystyczne w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu w 1974 roku, gdzie zdobył dyplom z grafiki warsztatowej specjalizując się w linorycie pod kierunkiem prof. Zbigniewa Lutomskiego. Następnie, w 1984 roku, ukończył Państwową Wyższą Szkołę Filmową, Telewizyjną i Teatralną im. Leona Schillera w Łodzi, otrzymując dyplom pod opieką doc. Mirosława Kijowicza.
W ciągu swojej kariery artystycznej uczestniczył w licznych efemerycznych akcjach z różnymi grupami artystycznymi. Brał udział w pierwszych Festiwalach Studentów Szkół Artystycznych w Nowej Rudzie w latach 70. oraz angażował się w pokazy, warsztaty i konkursy poświęcone rysunkowi i malarstwu. Po zakończeniu studiów skoncentrował się głównie na malarstwie i grafice, a także realizował filmy w formacie 16 mm, przechodząc następnie do video-artu od lat 80.
Od 1981 roku Jacek Kasprzycki tworzył autorskie filmy kinematograficzne na taśmie 35 mm, z przewagą animacji. W latach 90. zwrócił się ku produkcji filmów zleceniowych, charakteryzujących się tematyką sztuki i artystów. Współpracował również jako publicysta w renomowanych czasopismach kulturalnych, takich jak Artluk, Arteon oraz Czas Kultury.
Karierę filmową rozpoczął w 1976 roku jako scenograf w Telewizyjnej Polskiej Telewizji (Poltel). Później, w latach 1983–1985, sprawował funkcję reżysera, scenarzysty i asystenta reżysera w Studiu Miniatur Filmowych w Warszawie. Następnie pracował w Studiu Filmowym im. K. Irzykowskiego w latach 1985–1987 oraz współpracował z Zespołem Filmowym Dom w latach 1987–1988.
Od 1989 roku do 2002 roku był związany z Telewizyjnym Studio Filmów Animowanych w Poznaniu, gdzie pełnił rolę scenarzysty, scenografa, reżysera, a także był asystentem reżysera, pracując przy filmach takich jak te reżyserowane przez Tamara Sorbian.
W latach 80. aktywnie uczestniczył w niezależnych wydarzeniach kulturowych w Łodzi, współpracując z istotnymi postaciami, takimi jak Zb wszystkiem Trzeciakowskim, Tamarą Sorbian, Józefem Robakowskim, Mariellą Nitosławską oraz Tomaszem Samosionkiem, Piotrem Zarębskim i Tomaszem Snopkiewiczem. W 1998 roku był jednym z współzałożycieli Stowarzyszenia Kulturalnego Artes, a także członkiem Koła Realizatorów Filmów dla Dzieci i Młodzieży Stowarzyszenia Filmowców Polskich w Warszawie.
Kasprzycki nadal tworzy filmy we współpracy z Tamarą Sorbian, która jest reżyserką i scenarzystką filmową, autorką zarówno dokumentów, jak i animacji. Jego dzieła wyróżniają się specyficzną dozą pozornej publicystyki, opartej na sceptycyzmie i ironii w kontekście współczesnej, pozornie demokratycznej kultury, odnoszącej się do mechanizmów „totalitarnych” obecnych w przestrzeni kulturowej.
Filmografia
Film animowany
W dorobku Jacka Kasprzyckiego znalazły się liczne produkcje filmowe, w tym wyróżniające się pozycje z zakresu animacji.
- 1983: Mój dom – zarówno w realizacji, jak i w scenariuszu,
- 1985: Zwykła podróż – w roli reżysera i scenarzysty,
- 1986: Wnętrze – reżyseria oraz scenariusz,
- 1990: Adagio cantabile – zaangażowanie w ramach współpracy realizatorskiej,
- 1990: Rondo Russo z koncertu e-moll na flet i klawesyn – w reżyserii oraz opracowaniu plastycznym,
- 1991: Requiem d-moll. Lacrimosa – odpowiedzialność za opracowanie plastyczne oraz animację (z pominięciem wzmianki w napisach),
- 1992: Dla Elizy – jako realizator,
- 1993: Światło księżyca – praca nad reżyserią, scenariuszem, opracowaniem plastycznym oraz animacją,
- 2005: Andante; Sorbian Tamara, Kasprzycki Jacek – reżyseria i scenariusz inspirowany cyklem „Znaki zodiaku” oraz innymi dziełami Ciurlonisa, wraz ze scenografią, animacją i montażem elektronicznym.
Cykl filmowy animowany
Kasprzycki wykazał się również kreatywnością w ramach serii filmów animowanych.
- 1995: Piet Mondrian w Czternaście bajek z Królestwa Lailonii Leszka Kołakowskiego – miejsce na animację, opracowanie plastyczne, reżyserię oraz scenariusz,
- 1997: Pieter Bruegel st. Upadek Ikara w Impresje – również jako reżyser i scenarzysta, a także odpowiedzialny za opracowanie plastyczne,
- 1998: Wojna z rzeczami w Czternaście bajek z Królestwa Lailonii Leszka Kołakowskiego – animacja, reżyseria i opracowanie plastyczne,
- 2000: Oburzające dropsy w Czternaście bajek z Królestwa Lailonii Leszka Kołakowskiego – koncepcja animacji, współpraca reżyserska oraz opracowanie plastyczne.
Serial animowany
W szerszym kontekście seriali animowanych, Jacek Kasprzycki również pozostawił swój ślad.
- 2002: Złota kaczka w Baśniach i bajkach polskich – jego zaangażowanie obejmowało layout oraz reżyserię.
Filmy dokumentalne o sztuce
Kasprzycki nie ograniczał się jedynie do animacji – jego osiągnięcia w zakresie filmów dokumentalnych o sztuce również zasługują na uwagę.
- 2005–2010: cykl filmów Artyści Poznania i Wielkopolski,
- 2012–2014: filmy o sztuce, które dokumentowały działalność CSW Znaki Czasu w Toruniu, w tym: Teatr Życia, CSW 2012, CSW 2013, Performances in Toruń 2013, Koło Czasu 2012, Koło Czasu 2013 oraz TORMIAR 2014.
Nagrody
Jacek Kasprzycki zdobył liczne wyróżnienia za swoją twórczość filmową, co świadczy o jego sukcesach i uznaniu w branży. Oto lista nagród, które otrzymał w ciągu swojej kariery:
- Nagroda za debiut filmowy przyznana za film Mój dom na Ogólnopolskim Festiwalu „Młodzi i Film” w Koszalinie w 1983 roku,
- Nagroda za scenariusz przyznana za film Mój dom podczas Ogólnopolskiego Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Krakowie w 1984 roku,
- Grand Prix dla filmu Mój dom przyznane przez Jury Ogólnopolskiego Festiwalu Filmów Społeczno-Politycznych w Łodzi w 1984 roku,
- Nagroda „Brązowy Lajkonik”, która została mu przyznana na Ogólnopolskim Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Krakowie w 1986 roku,
- II nagroda Jury Festiwalu Animacji Polskiej za film Zwykła podróż na Animafilmie w Zamościu w 1986 roku,
- Nagroda specjalna za film Piet Mondrian z cyklu Impresje, przyznana przez przewodniczącego Komitetu Kinematografii Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Prezesa Telewizji Polskiej na Jury Ogólnopolskiego Przeglądu Filmów o Sztuce w Zakopanem w 1995 roku.
Udział w wystawach i festiwalach
Jacek Kasprzycki jest artystą, który aktywnie uczestniczył w różnorodnych wystawach i festiwalach, zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami. Wśród jego osiągnięć znajdują się wystawy filmowe odbywające się w takich krajach jak:
- Austrii (2005 Schein, Aktion Museum, Mistelbach),
- Belgia,
- Chorwacja,
- Kanada (1997 15-th International Festival of Film on Art, Montreal),
- Szwecja,
- Francja (1998 The 20-th International Animated Film Festival),
- Stany Zjednoczone (The Polish Animated & Experimental film, Museum of Modern Art, New York 2003).
Od 2003 do 2013 roku, w kolejnym znaczącym etapie swojej kariery, Jacek współpracował przy redagowaniu witryny poświęconej sztuce, znanej jako Artwakat, wspólnie z Andrzejem Wilowskim oraz Henrykiem Lubawym.
Przypisy
- Członkowie Koła Realizatorów Filmów dla Dzieci i Młodzieży Stowarzyszenia Filmowców Polskich w Warszawie
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Conrad Drzewiecki | Jerzy Harald | Zbigniew Raszewski (historyk teatru) | Zbigniew Górny | Jacek Petrycki | Antoni Walerych | Henryk Steffens | Jan Kołodziejski | Konstanty Dinos | Władysław Bracki | Jerzy Zegalski | Wanda Warska | Wojciech Korda | Iwona Hossa | Stefan Stuligrosz | Jerzy Bogajewicz | Władysław Kozłowski (aktor) | Mariusz Sabiniewicz | Janina Maria Howorka-Hrosenchik | Joanna BociągOceń: Jacek Kasprzycki