Roman Moraczewski (sędzia)


Roman Leon Moraczewski h. Cholewa, urodzony 2 grudnia 1872 roku w Poznaniu, był wybitnym polskim prawnikiem oraz sędzią, który na trwałe wpisał się w historię polskiego sądownictwa.

Uzyskał tytuł doktora praw, co umożliwiło mu zajęcie ważnych stanowisk w wymiarze sprawiedliwości.

W okresie II Rzeczypospolitej, Moraczewski pełnił funkcję prezesa Najwyższego Trybunału Administracyjnego, co stanowiło potwierdzenie jego autorytetu i wiedzy prawniczej.

Jego działalność oraz osiągnięcia przyczyniły się do kształtowania polskiego systemu prawnego, który funkcjonował w trudnych czasach po odzyskaniu niepodległości.

Roman Moraczewski zmarł w 1956 roku, pozostawiając po sobie znaczący dorobek w dziedzinie prawa.

Życiorys

Roman Moraczewski przyszedł na świat w rodzinie o bogatych tradycjach architektonicznych. Jego ojcem był Maciej Adam Moraczewski, a matką Anna Michalina z Pomorskich, żyjąca w latach 1853–1940. W jego rodzinie wyróżniała się także siostra, Ksawera (1879–1940), oraz druga siostra, Maria. Dodatkowo, miał przyrodnie rodzeństwo, w tym Franciszkę (1867–1945), Anielę (1869–1909) i Jędrzeja.

Ukończył gimnazjum we Lwowie, a następnie zdobył wykształcenie wyższe na Uniwersytecie Jana Kazimierza, gdzie studiował prawo. W okresie zaboru austriackiego, w ramach galicyjskiej autonomii, zaangażował się w c. k. służbę sądowniczą, gdzie uzyskał stanowisko radcy dworu w C. K. Trybunale Administracyjnym, co stanowiło wysoki szczebel kariery w ówczesnej administracji sądowej.

Po 1918 roku, kiedy Polska odzyskała niepodległość, Moraczewski kontynuował działalność w służbie sądowniczej w II Rzeczypospolitej. W roku 1922 stał się częścią grona pierwszych 21 sędziów Najwyższego Trybunału Administracyjnego, a od 1924 roku pełnił obowiązki prezesa NTA w Warszawie. Jego wkład w polski system prawny był na tyle istotny, że w okresie przedwojennym został członkiem Komitetu Redakcyjnego miesięcznika „Orzecznictwo Sądów Polskich”.

31 października 1948 roku oznaczał u niego zakończenie aktywnej kariery, kiedy to, w związku z likwidacją NTA, został przeniesiony w stan spoczynku.

W życiu osobistym, 6 czerwca 1903 roku, poślubił Klementynę z Raczyńskich herbu Nałęcz, która odeszła w 1970 roku. Córka Klementyny, Maria, wyszła za mąż za Mączyńskiego (1905–1946), a druga córka, Zofia, urodziła się w 1906 roku. Rodzina Moraczewskich miała więc swoje miejsce w historii Polski, nie tylko przez osiągnięcia Romana, ale również swoją obecność w życiu społecznym i prawnym kraju.

Ordery i odznaczenia

Roman Moraczewski był zasłużonym sędzią, który otrzymał wiele wyróżnień i odznaczeń w uznaniu za swoje osiągnięcia. Poniżej przedstawiono najważniejsze z nich:

  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 11 listopada 1937,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał 31 grudnia 1923,
  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 9 listopada 1931,
  • Kawaler Orderu Franciszka Józefa, nadany w Austro-Węgrzech w 1912 roku.

Przypisy

  1. Roman (Roman Leon) Moraczewski 1872– – webtrees [online], www.barbarafamily.eu [dostęp 03.04.2024 r.]
  2. Roman Moraczewski [online], lech-land.com [dostęp 02.04.2024 r.]
  3. Obchody 100-lecia sądownictwa administracyjnego w Polsce - Głos Prawa - Przegląd Prawniczy Allerhanda [online], www.glosprawa.pl [dostęp 03.04.2024 r.]
  4. Publikatory orzecznictwa sądowego [online], 127.0.0.1 [dostęp 03.04.2024 r.]
  5. Klementyna Raczyńska h. Nałęcz M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 03.04.2024 r.]
  6. a b Roman Moraczewski h. Cholewa (ID: dw.56269) [online], M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 25.04.2021 r.]
  7. a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 501. [dostęp 08.08.2020 r.]
  8. Najwyższy Trybunał Administracyjny (1922–1939). Rozważania z dziejów sądownictwa administracyjnego w Polsce. nsa.gov.pl. [dostęp 28.03.2015 r.]
  9. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za wybitne zasługi na polu sądownictwa administracyjnego”.
  10. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi na polu sądownictwa administracyjnego”.
  11. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 19.
  12. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 212.

Oceń: Roman Moraczewski (sędzia)

Średnia ocena:4.9 Liczba ocen:18