Stanisław Sławski (1881–1943)

---

Życiorys

Stanisław Sławski przyszedł na świat w rodzinie, gdzie jego ojciec, Stanisław, był prawnikiem, a matka, Konstancja z Ziołeckich, zadbała o odpowiednie wychowanie swoich dzieci. Wyrósł w artystycznej atmosferze, mając naśladowców w rodzinie, w tym brata Rogera (architekta) oraz siostrę Marii Wicherkiewicz (artystkę). Ukończył Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu w 1900 roku, po czym rozpoczął studia prawnicze w renomowanych ośrodkach edukacyjnych, takich jak Heidelberg, Paryż, Monachium oraz Getynga.

Po złożeniu pierwszego egzaminu prawniczego w 1903 roku, jego kariera rozwijała się dynamicznie. Pracę doktorską obronił w roku 1911, a aplikację sądową odbył w Kolonii, gdzie również pogłębiał swoje zrozumienie ekonomii politycznej. W 1906 roku zdał egzamin sędziowski w Berlinie, co otworzyło przed nim drzwi do pracy w sądzie w Bydgoszczy, a później w Poznaniu. W 1914 roku, razem z Władysławem Seydą, uruchomił kancelarię adwokacką, a jego działalność zaczęła nabierać tempa.

Wkrótce włączył się w walki powstania wielkopolskiego, znalezioną w tej epoce, co pozwoliło mu na przyjęcie do sądownictwa wojskowego Sił Zbrojnych Polskich, a 27 maja 1919 roku został przyjęty do wojska jako oficer korpusu sądowego. Stanisław Sławski objął również kluczowe stanowiska, w tym prezydenta Głównego Sądu Wojskowego w Poznaniu. Cały czas oddany swojej misji, otrzymał podziękowanie od generała piechoty Józefa Dowbor-Muśnickiego za efektywność jego pracy w tworzeniu sądownictwa wojskowego.

W kolejnych latach przeszedł do rezerwy, a jego kariera nie zwolniła tempa, zostań kierownikiem sekcji w Departamencie Sprawiedliwości Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej w Poznaniu. W listopadzie 1919 roku został członkiem Komisji Kodyfikacyjnej prawa polskiego. Dodatkowo, prowadził wykłady z prawa karnego i kościelnego na Uniwersytecie Poznańskim. Jego kariera międzynarodowa rozwijała się, gdy w lutym 1920 roku udał się do Gdańska jako delegat resortu sprawiedliwości w Konsulacie Generalnym RP.

W 1922 roku stanął na czołowej pozycji w korpusie oficerów rezerwy sądowych, a jego starania przyczyniły się do wielu ważnych reform prawnych. Stanisław powrócił do Poznania w 1925 roku, prowadząc kancelarię adwokacką z bratem Janem. Jako aktywny członek Ligi Morskiej i Kolonialnej, angażował się także w działalność Banku Związku Spółek Zarobkowych. Zyskał uznanie, pełniąc rolę radcy prawnego Kurii Arcybiskupiej w Poznaniu oraz honorowego konsula Grecji, za co został odznaczony Orderem Feniksa.

W latach 1915–1917 i 1926–1927 był prezesem Klubu Wioślarskiego z roku 1904 w Poznaniu, a jako entuzjasta sportów wodnych zainicjował założenie polskiego Klubu Wioślarskiego w Gdańsku w 1922 roku. Niezwykłą pasją były także jego zbiory książek oraz sztychów, które starał się uporządkować przed wybuchem II wojny światowej. W 1939 roku przekazał część swojego archiwum, w tym cenne dokumenty, do Biblioteki Raczyńskich, starając się uratować je przed zniszczeniem, niestety, zbiory te spłonęły w 1945 roku.

Wiosną 1940 roku, po brutalnym wyrzuceniu rodziny Sławskich z willi, Stanisław osiedlił się w Radomiu, gdzie rozpoczął pracę. Jednak jego życie zakończyło się tragicznie, ponieważ 10 listopada 1942 roku został aresztowany przez Gestapo, trafiając do obozu Auschwitz-Birkenau, gdzie zmarł w marcu 1943 roku.

Małżeństwo i dzieci

Stanisław Sławski założył rodzinę, poślubiając 7 września 1915 roku Izabellę, córkę Jana Motty’ego. Ich życie było związane z Poznaniem, gdzie najpierw mieszkały na ul. Matejki 60, a następnie na Zbąszyńskiej 3 od 1933 roku. Para doczekała się dwóch córek: Marii (1916–1977) oraz Anieli (ur. 1918), która zrealizowała się jako historyk sztuki.

Publikacje

Stanisław Sławski, jako ważna postać w historii Polski, pozostawił po sobie znaczący dorobek literacki i naukowy. Jego prace stanowią istotny wkład w rozwój myśli politycznej i społecznej Polski w XX wieku. Poniżej przedstawione zostały najważniejsze publikacje, które ukazują jego działalność:

• dostęp Polski do morza a interesy Prus Wschodnich (1925, przekłady na języki: niemiecki, angielski, francuski i włoski),
• Gdańsk, Polska a Niemcy (1926).

Ordery i odznaczenia

W dorobku Stanisława Sławskiego możemy znaleźć szereg ważnych odznaczeń i nagród, które potwierdzają jego znaczącą rolę w historii Polski.

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 30 kwietnia 1925,
• Złoty Krzyż Zasługi, nadany 5 lipca 1939,
• Order Feniksa z Grecji.

---

Oceń: Stanisław Sławski (1881–1943)

---