Zbigniew Andrzej Osiński – postać niezwykle znacząca w polskim teatrze. Urodził się 11 maja 1939 roku w Poznaniu, a zmarł 1 stycznia 2018 roku w Warszawie. Był nie tylko teatrologiem, ale także historykiem teatru oraz profesorem emerytowanym na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Osiński miał również zaszczyt pełnić rolę profesora Wydziału Wiedzy o Teatrze Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Jego wkład w rozwój polskiego teatru jest niezaprzeczalny.
W latach 1973–1977 pełnił funkcję kierownika literackiego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, co znacząco wpłynęło na jego karierę zawodową. Osiński był także projektodawcą oraz pierwszym dyrektorem Ośrodka Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych we Wrocławiu, który został powołany w 1990 roku.
Od 1991 do 2004 roku, Zbigniew Osiński pełnił rolę dyrektora artystycznego i naukowego tego ośrodka, który w 2007 roku został przemianowany na Instytut im. Jerzego Grotowskiego, a od 2005 roku działa pod nowym kierownictwem.
Życiorys
Zbigniew Osiński ukończył w 1962 roku studia polonistyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a w 1966 roku uzyskał doktorat, kontynuując swoją pracę naukową na wspomnianym uniwersytecie. W 1970 roku przeniósł się do stolicy, Warszawy.
Jako autor zajmujący się historią teatru oraz ideami teatralnymi, Osiński był wydawcą pism takich postaci jak Mieczysław Limanowski, Juliusz Osterwa, będący jednym z założycieli Reduty – pierwszego polskiego teatru laboratorium, czy Wacław Radulski oraz Konrad Swinarski.
Jego dorobek badawczy jest szczególnie znany z prac dotyczących twórczości Jerzego Grotowskiego. Publikacje, które powstały w tej dziedzinie, zostały przetłumaczone na dwadzieścia języków, co świadczy o ich międzynarodowym zasięgu. Wraz z Januszem Deglerem z Uniwersytetu Wrocławskiego, Osiński opracował pierwszy w Polsce zbiór tekstów Grotowskiego, zatytułowany „Teksty z lat 1965–1969”. W latach późniejszych prowadził szereg seminariów i konwersatoriów dla studentów Uniwersytetu Warszawskiego, które dotyczyły wybitnej twórczości Grotowskiego.
Kolejnym ważnym obszarem jego badań była Reduta. Zbigniew Osiński opracował korespondencję założycieli tego teatru, która była poprzedzona szczegółowym wstępem, a także zajął się pismami teatralnymi Mieczysława Limanowskiego, który był nie tylko współtwórcą teatru, ale także geologiem oraz badaczem sycylijskiego regionu Monti Peloritani. W 2003 roku ukazała się obszerna publikacja Osińskiego pt. „Pamięć Reduty. Osterwa, Limanowski, Grotowski”.
W ostatnich latach swojego życia, Osiński prowadził badawcze seminarium, które dotyczyło recepcji teatrów orientalnych w Polsce. W seminarium uczestniczyli czołowi polscy orientaliści, tacy jak Maria Krzysztof Byrski czy Jadwiga Rodowicz.
Był synem Kazimierza i Kazimiery. Zmarł i został pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera D6-1-42).
Główne prace
Zbigniew Osiński to wybitny teatrolog, którego prace znacząco przyczyniły się do rozwoju polskiego teatru współczesnego. Jego obszerna bibliografia obejmuje wiele istotnych publikacji, które analizują i dokumentują kluczowe zjawiska teatralne. Oto niektóre z jego najważniejszych dzieł:
- Teatr Dionizosa. Romantyzm w polskim teatrze współczesnym, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1972,
- Grotowski i jego Laboratorium, PIW, Warszawa 1980,
- Grotowski wytycza trasy, Wydawnictwo Pusty Obłok, Warszawa 1993,
- Teatr „13 Rzędów” i Teatr Laboratorium „13 Rzędów”, 1997,
- Jerzy Grotowski. Źródła, inspiracje, konteksty, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 1998,
- Pamięć Reduty. Osterwa, Limanowski, Grotowski, słowo/ obraz terytoria, Gdańsk 2003,
- Nazywał nas bratnim teatrem. Przyjaźń artystyczna Ireny i Tadeusza Byrskich z Jerzym Grotowskim, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2005.
Te publikacje odzwierciedlają nie tylko jego głęboką wiedzę na temat teatru, ale także pasję do badań nad jego historią i ewolucją.
Przypisy
- a b REJESTR SPADKOWY PL: wynik wyszukiwania [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 01.03.2022 r.]
- Wyszukiwarka cmentarna [online], Warszawskie cmentarze [dostęp 01.03.2022 r.]
- a b c Warszawa. Nie żyje prof. Zbigniew Osiński. e-teatr.pl. [dostęp 02.01.2018 r.]
- Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006 r.
- Przegląd artystyczno- literacki, t. 10, WIT-GRAF, 2001 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Piotr Żukowski | Wojciech Burszta | Jerzy Baksalary | Jacek Zygmunt Rożynek | Hanna Waligóra | Monika Baer | Zygmunt Antoni Piotrowski | Ilona Czamańska | Piotr Niewiedział | Zbigniew Zielonka | Tadeusz Caliński | Anna Kołodziejczak | Stanisław Karpiński (biotechnolog) | Zbigniew Jasiewicz | Jerzy Fryderyk Wojciechowski | Jarosław Lisakowski | Richard Kandt | Stanisław Szufla | Augustyn Bistrzycki | Grzegorz PełczyńskiOceń: Zbigniew Osiński (teatrolog)