Kolonia mieszkaniowa przy ul. Wspólnej w Poznaniu


Przy ulicy Wspólnej w Poznaniu znajduje się interesująca kolonia mieszkaniowa, która doskonale wpisuje się w architekturę tego regionu. Powstała w 1927 roku, zrealizowana według projektu znanego architekta Władysława Czarneckiego, który wzorował się na wiedeńskich Arbeiterhofach. Szczególnie istotnym przykładem, który posłużył jako inspiracja, jest Karl-Marx-Hof, czyli modelowe osiedle robotnicze.

To wyjątkowe miejsce jest szczególnie warte uwagi ze względu na swój bogaty program socjalny, który został zrealizowany dzięki wsparciu miejskich funduszy. Architektura kolonii oddaje ducha epoki i przyczynia się do zrozumienia historycznych przemian społecznych, które miały miejsce w tym czasie.

Geneza i architektura

Osiedle zostało zbudowane w szczególności dla osób, które musiały opuścić swoją dotychczasową siedzibę z Łazarza. Inwestycja ta miała miejsce w kontekście realizacji Powszechnej Wystawy Krajowej, która odbyła się w roku 1929.

Cały kompleks architektoniczny został właściwie zorganizowany wokół jednego masywnego budynku w kształcie prostokąta, który zawiera w sobie ogromny dziedziniec. Jest to konstrukcja składająca się z trzech kondygnacji, która zróżnicowana jest pod względem architektonicznym dzięki zastosowaniu licznych uskoków, mansard oraz loggii. Te elementy wystroju przełamują optycznie ciężką bryłę budowli.

Na osi wschód-zachód umiejscowione są dwie bramy przejazdowe, co pozwala na komfortowy dostęp do wewnętrznego dziedzińca. Warto zaznaczyć, że podwórko znajdujące się wewnątrz budynku ma imponującą powierzchnię 8 400 m², co czyni je prawdopodobnie największym podwórkiem na świecie.

Mieszkania i program socjalny

Mieszkania zlokalizowane w kolonii przy ul. Wspólnej charakteryzowały się niewielkimi powierzchniami, w tym jednostanowiskowymi oraz dwuizbowymi, które były wyposażone w podstawowe zaplecze sanitarne. Co więcej, najmniejsze jednostki były w zasadzie kuchniami, które pełniły funkcję mieszkalną.

Interesującym elementem była koncepcja programu socjalnego, który miał być zrealizowany w tym osiedlu. Plan Czarneckiego zakładał, że na centralnym dziedzińcu powstaną dwa istotne budynki – pralnia samoobsługowa oraz wychowalnia dla dzieci, wzorowane na najlepszych europejskich rozwiązaniach, w tym na projektach z Wiednia. Niestety, ambitne plany nie mogły zostać wcielone w życie, ponieważ uznano je za zbyt radykalne w kontekście polskich realiów czasów. Ostatecznie pralnie zostały zbudowane na strychach, a przestrzeń dziedzińca zaaranżowano na zieleń oraz place zabaw, które oferują ławki dla mieszkańców.

Osiedle przetrwało do dziś w dość niezmienionym stanie, z wyjątkiem kilku niezbyt estetycznych budynków oraz garaży, które pojawiły się po II wojnie światowej na dziedzińcu.

Warto dodać, że inspiracje dla Czarneckiego mogły płynąć z warszawskich osiedli, które powstały w latach 1898-1900 na zlecenie Edwarda Goldberga. Znajdowały się one w lokalizacji Woli i zostały sfinansowane przez słynnego bankiera Hipolita Wawelberga.

Komunikacja

W zakresie komunikacji dostępnej dla mieszkańców kolonii przy ul. Wspólnej w Poznaniu, istnieje kilka dogodnych opcji. Dojazd zapewniają przede wszystkim tramwaje, które kursują w ramach linii 2, 9 oraz 10. Te środki transportu prowadzą w kierunku pętli Dębiec, a ich najbliższym przystankiem jest Wspólna.

Alternatywnie, do kolonii można dotrzeć również dzięki autobusowi kursującemu na linii 171, który zatrzymuje się na przystanku Wspólna n/ż. Takie połączenie sprawia, że mieszkańcy mają łatwy dostęp do centrum oraz innych kluczowych miejsc w Poznaniu.

Przypisy

  1. Poznański Guinness - rozmowa z Marcinem J. Januszkiewiczem i Adamem Pleskaczyńskim. poznan.gazeta.pl. [dostęp 27.02.2014 r.]

Oceń: Kolonia mieszkaniowa przy ul. Wspólnej w Poznaniu

Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:25