Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Poznaniu

---

Historia

Mieszkańcy Wildy, która niegdyś była wsią, a od 1900 roku stała się częścią Poznania, byli częścią parafii pw. Bożego Ciała, mieszczącej się przy ul. Krakowskiej. W tym czasie ówczesny proboszcz, ks. Leon Rankowski, podjął działania zmierzające do ustanowienia nowej, odrębnej parafii dla tej nowej dzielnicy w 1913 roku. Decyzja ta była podyktowana między innymi tym, że w latach 1904–1907 w Wildzie zbudowano ewangelicko-augsburski kościół św. Mateusza, który obecnie jest rzymskokatolickim kościołem pw. Matki Boskiej Królowej, usytuowanym przy Bismarckplatz (dziś Rynek Wildecki).

Ostateczna zgoda na wzniesienie nowej świątyni została wydana w 1916 roku, podczas 950. rocznicy chrztu Polski. Pierwszy projekt architektoniczny opracował Roger Sławski, jednak z powodu I wojny światowej oraz kryzysu po wojnie budowa nie doszła do skutku. Temat budowy kościoła powrócił w 1922 roku, gdy kard. Edmund Dalbor przybył do Poznania z księżmi ze Zgromadzenia Zmartwychwstańców. W efekcie w 1923 roku powstała nowa parafia, której prowadzenie powierzone zostało zmartwychwstańcom.

Budowa nowej świątyni miała miejsce w latach 1923–1926, zgodnie z projektem Aleksandra Kapuścińskiego, jako wyraz wdzięczności poznaniaków za odzyskanie niepodległości w 1918 roku. Mimo iż jej konsekracja odbyła się dopiero w 1949 roku, to otwarcie świątyni po II wojnie światowej nastąpiło wcześniej, w dniu 29 kwietnia 1945 roku, a uroczystą mszę celebrował biskup Walenty Dymek. Jednak tragicznym wydarzeniem, które miało miejsce 3 sierpnia 1986 roku, była próba ataku nożem na księdza odprawiającego nabożeństwo przez osobę psychicznie niezrównoważoną.

W okresie od 1958 do 2008 roku w budynku przylegającym do kościoła od strony ul. Zmartwychwstańców funkcjonowało Niższe Seminarium Duchowne Księży Zmartwychwstańców, które od roku 1993 uzyskało status niepublicznego liceum ogólnokształcącego.

Opis

Kościół Zmartwychwstania Pańskiego to imponująca halowa świątynia, charakteryzująca się jednonawową konstrukcją na planie prostokąta. W jego architekturze wyróżnia się przylegające prezbiterium, które nawiązuje do stylu neoklasycznego z elementami neorenesansowymi oraz neobarokowymi. Wnętrze kościoła przykryte jest płaskim, kasetonowym stropem, co nadaje mu elegancki i przestronny wygląd.

Do świątyni prowadzi okazały portyk, którego elementy są utrzymane w porządku jońskim. Na trzech stojących tam kolumnach umieszczono tympanon z kartuszem, na którym zobaczyć można herb zgromadzenia zmartwychwstańców.

Na południe od głównej bryły kościoła znajduje się kampanila zaprojektowana przez architekta Tadeusza Hornunga, wznosząca się na wysokość 43 metrów, której budowa miała miejsce w 1937 roku. W drugiej połowie lat 30. XX wieku do budynku dodano cztery figury polskich świętych, w tym Andrzeja Boboli, św. Kazimierza, Stanisława ze Szczepanowa oraz Jana Kantego wykonane przez Jana Żoka. Na tyłach kościoła znajduje się także malownicza grota z wizerunkiem Matki Boskiej z Lourdes.

Wnętrze kościoła jest utrzymane w stylu neoklasycznym, a w prezbiterium, które przykryte jest sklepieniem kolebkowym, umieszczona została stiukowa figura Chrystusa z 1923 roku, sprowadzona z Włoch i polichromowana w latach 60. XX wieku. Kasetonowy strop pokrywa nawę, a na ścianach znajdują się imponujące półkolumny także w stylu jońskim.

W prezbiterium znajdują się ołtarze boczne z 1924 roku, w których umieszczono figury sprowadzone z Włoch. W lewym ołtarzu można zobaczyć Matkę Boską Niepokalanie Poczętą, natomiast w prawym św. Józefa. Kolejne dwa ołtarze boczne pochodzą z 1947 roku, a w lewym znajdziemy polichromowaną rzeźbę św. Teresy z Lisieux, podczas gdy w prawym umieszczono figurę św. Antoniego.

Znaczącym elementem wyposażenia wnętrza kościoła jest drewniana ambona z 1923 roku, którą ufundował Michał Bajerlein. Na ambonie wykonano rzeźby przedstawiające czterech ewangelistów, św. Pawła oraz Chrystusa Dobrego Pasterza. Baldachim znajdujący się nad amboną wieńczy figura Michała Archanioła, stanowiąca kopię figury przeniesionej z Bramy Dębińskiej na budynek szkoły przy Słowackiego. Pełnowymiarowa kopia znajduje się także na ścianie kamienicy przy Różanej 13.

Konfesjonały w kościele pochodzą z lat 1946–1948, natomiast empora z organami została zainstalowana w latach 30. XX wieku.

Tablice pamiątkowe

W kruchcie tego pięknego kościoła można znaleźć cztery znaczące tablice, które memorializują ważne osoby i wydarzenia związane z historią tej świątyni. Pierwsza z nich, ufundowana w 1974 roku, upamiętnia Władysława Zapłatę (1874–1948), generała zgromadzenia oraz pierwszego proboszcza tej lokalnej parafii. Pod nią, znajduje się druga tablica, która została ufundowana przez Pawła Lachmanna, niegdyś ministranta, wraz z żoną Marią.

Kolejna tablica, poświęcona ojcu Ireneuszowi Hanzewniakowi (1934–2012), lokalnemu proboszczowi w latach 1988–2000 oraz renowatorowi tej wyjątkowej świątyni i klasztoru, została odsłonięta w 2012 roku. Inną z tablic, która zasługuje na uwagę, jest ta z 1980 roku, upamiętniająca stulecie obecności zmartwychwstańców na ziemiach polskich.

Na kampanili kościoła umieszczona jest tablica upamiętniająca datę jej budowy z roku 1937. Obok wieży kościoła znajduje się także Dąb Pamięci, posadzony w 2010 roku, poświęcony kapitanowi Władysławowi Rudnickiemu (urodzonemu 10 lutego 1900 roku w Pabianicach, zamordowanemu w Charkowie w 1940 roku).

Dodatkowo, w sąsiedztwie kościoła znajduje się grota maryjna oraz figura św. Franciszka, które dopełniają niezwykłą atmosferę tego miejsca.

---

Oceń: Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Poznaniu

---