Alfons Klafkowski to postać, która na stałe wpisała się w historię Polski jako wybitny prawnik i polityk. Urodził się 2 sierpnia 1912 roku w Poznaniu, gdzie również zmarł 10 lipca 1992 roku.
W swojej kariery politycznej Klafkowski zasiadał jako poseł na Sejm PRL w dwóch kadencjach: VI oraz VIII. Był aktywnym członkiem Rady Państwa w latach 1982–1985, co świadczy o jego wpływowej roli w strukturach władzy tamtego okresu.
Jednak najważniejszym osiągnięciem Klafkowskiego była funkcja prezesa Trybunału Konstytucyjnego, którą sprawował w latach 1985–1989. Jego działalność w tym organie miała kluczowe znaczenie dla kształtowania polskiego systemu prawnego w trudnych czasach transformacji.
Życiorys
Alfons Klafkowski uzyskał wykształcenie na Uniwersytecie Poznańskim w 1935 roku. W 1956 roku zyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1962 roku profesora zwyczajnego w dziedzinie nauk prawnych. Był działaczem bezpartyjnym i związany był ze Stowarzyszeniem „Pax”.
Od 1945 roku był pracownikiem naukowym i dydaktycznym Uniwersytetu Poznańskiego. Pełnił wiele znaczących funkcji, w tym kierownika Katedry Prawa Międzynarodowego Publicznego, która była jego domeną w latach 1950-1968. Dodatkowo, zajmował się sprawami akademickimi jako prodziekan oraz dziekan Wydziału Prawa w latach 1950-1955, a także rektor uczelni od 1956 do 1962 roku. Poza tym, był kierownikiem Instytutu Nauk Prawno-Ustrojowych w latach 1968-1978.
W swojej karierze politycznej, Klafkowski był posłem na Sejm PRL w latach 1972–1976 oraz 1980–1985. Pełnił również ważne funkcje, będąc członkiem Rady Państwa od 1982 do 1985 roku. W 1985 roku został pierwszym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, gdzie pozostawał do 1989 roku. W 1983 roku dołączył do Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego oraz Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.
W dniu 13 kwietnia 1989 roku powołano go na przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej, gdzie pełnił tę funkcję podczas wyborów 4 czerwca. Jako wybitny naukowiec, w 1973 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a w 1991 roku Uniwersytetu Wrocławskiego.
Klafkowski był odznaczony licznymi wyróżnieniami, w tym Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą, a także Kawalerskim i Komandorskim Orderem Odrodzenia Polski. Otrzymał także Medal „Za zasługi dla obronności kraju” oraz Nagrodę Państwową I stopnia w 1976 roku. Współzałożył Instytut Zachodni oraz był członkiem Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.
Jako autor wielu publikacji z zakresu prawa międzynarodowego publicznego, w szczególności zwrócono uwagę na jego książkę „Problematyka indywidualnych odszkodowań wojennych w związku z II wojną światową” opublikowaną w Poznaniu w 1991 roku. Wśród jego doktorantów znajdował się m.in. Jan Kulczyk. Klafkowski zmarł 10 lipca 1992 roku w Poznaniu, gdzie został pochowany na Cmentarzu Junikowskim.
Współpraca ze Służbą Bezpieczeństwa PRL
Archiwa Instytutu Pamięci Narodowej ujawniają interesujące informacje na temat wpływu i działalności niektórych osób w historii Polski. W szczególności dotyczą one osoby, która w okresie 1953–1971 pełniła rolę agenta-informatora, znanego pod tajnym pseudonimem „Alfa”.
Dokumenty wskazują, że ta postać była aktywnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa PRL, co rodzi wiele pytań związanych z jej rolą w tamtym czasie oraz jej wpływem na wydarzenia tamtego okresu.
Według materiałów zgromadzonych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej był w latach 1953–1971 agentem-informatorem (tajnym współpracownikiem) Służby Bezpieczeństwa PRL o pseudonimie „Alfa”.
Upamiętnienie
W roku 2004 światło dzienne ujrzała publikacja autorstwa Tadeusza Gadkowskiego oraz Jerzego Tyranowskiego, która została wydana w serii „Magistri Nostri. Profesorowie Wydziału Prawa Poznańskiego Uniwersytetu”. Książka ta została poświęcona pamięci Alfonsa Klafkowskiego, wybitnego prawnika i internacjonalisty.
W pamięci uczniów i współpracowników Profesor pozostaje i pozostanie jako szczególnie życzliwy opiekun i przełożony, jako wybitny uczony o niezwykle bogatym dorobku naukowym, jako współtwórca poznańskiej szkoły badań niemcoznawczych. W pamięci całego środowiska uniwersyteckiego pozostanie prof. Alfons Klafkowski jako dynamiczny i skuteczny w swoich działaniach rektor i dziekan, który nie unikał odpowiedzialności za swoje często kontrowersyjne decyzje, którym zawsze jednak przyświecało dobro Uniwersytetu; w pamięci potomnych – jako wzór uczonego w służbie narodu i państwa.
Doceniony przez społeczność akademicką, Klafkowski zasługuje na szczególne miejsce w historii polskiego prawa i nauki, jako ktoś, kto aktywnie wspierał rozwój wiedzy oraz dokonywał znaczących kroków w kierunku zrozumienia międzynarodowych relacji prawnych.
Przypisy
- Inwentarz archiwalny. ipn.gov.pl. [dostęp 24.06.2020 r.]
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego. [dostęp 06.02.2018 r.]
- Doktorzy honoris causa UMK. umk.pl. [dostęp 26.08.2016 r.]
- Cmentarz Komunalny nr 2 Junikowo. [dostęp 04.06.2016 r.]
- „Trybuna Robotnicza”, nr 109 (12 961), 10.05.1983 r., s. 6.
- Sebastian Szczęsny, Dwie litery do kariery, old.perspektywy.pl.
- Alfons Klafkowski – prawnik internacjonalista [online] [dostęp 04.06.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Franciszek Sterczewski | Wacław Kulczyński | Marcin Libicki | Władysław Reichelt | Marian Mendelak | Karol Libelt | Zenon Wechmann | Seweryn Pieniężny (ojciec) | Urszula Małolepsza | Seweryn Mielżyński | Jan Cieśliński (architekt) | Witold Hedinger | Karolina Fabiś-Szulc | Stanisław Jóźwiak (poseł) | Jerzy Bytnerowicz | Jerzy Kułtuniak | Bogdan Zastawny | Andrzej Mikosz | Marian Foerster | Czesław KończalOceń: Alfons Klafkowski