Jan Cieśliński (architekt)


Jan Cieśliński to postać, która na stałe wpisała się w karty historii Poznania. Urodził się 18 grudnia 1899 roku w Poznaniu i przez całe swoje życie związany był z tym miastem. Jego działalność jako architekta oraz wykładowcy, a także pełniona funkcja wiceprezydenta Poznania przyczyniły się znacząco do rozwoju lokalnej architektury i urbanistyki.

Był jednym z kluczowych profesorów w PWSSP w Poznaniu, gdzie swoje doświadczenie i wiedzę przekazywał młodym pokoleniom studentów. Cieśliński zmarł 30 października 1967 roku w rodzimym mieście, pozostawiając po sobie trwały ślad w architekturze.

Życiorys

Jan Cieśliński urodził się w rodzinie budowniczego, Józefa, oraz Stanisławy z Tomkowiaków. W Poznaniu zakończył edukację na poziomie gimnazjum, a następnie podjął studia architektoniczne, które ukończył w 1925 roku na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W latach 1926–1932 przebywał w Paryżu, Amsterdamie oraz Włoszech, co wpłynęło na jego późniejszą działalność zawodową.

W 1928 roku rozpoczął pracę w renomowanej pracowni Stefana Cybichowskiego, gdzie opracował projekty kilku budynków szkolnych i użyteczności publicznej. W okresie II wojny światowej pracował jako urzędnik pocztowy, co było trudnym czasy dla wielu architektów.

W 1945 roku, podczas intensywnych walk w Poznaniu, Cieśliński stał się jednym z głównych architektów odbudowy miasta. Był współzałożycielem Poznańskiej Dyrekcji Odbudowy i z ramienia SD objął stanowisko wiceprezydenta Poznania ds. budownictwa. Razem z wiceprezydentem Antonim Drabowiczem przygotował sprawozdanie na temat zniszczeń wojennych miasta, co było kluczowe dla planowania odbudowy.

W 1947 roku zakończył studia na Wydziale Architektury, a rok później zainicjował pracę dydaktyczną na Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, gdzie później pełnił funkcję dziekana Wydziału Architektury Wnętrz. Od 1945 roku był aktywnym członkiem SARP Oddział Poznań, piastując stanowisko prezesa w latach 1959–1965, a od 1965 roku będąc członkiem Rady.

W 1938 roku ożenił się z Izabellą z Wróblewskich, z którą miał córkę, Olgę, po mężu Włodarek. Życie Cieślińskiego zakończyło się w Poznaniu, gdzie został pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu Junikowo (kwatera AZ-P-40).

Najważniejsze realizacje

Jan Cieśliński, jako architekt, zrealizował wiele istotnych projektów, które w znaczący sposób wpłynęły na krajobraz architektoniczny wielkich miast. Poniżej przedstawiamy kilka z jego najważniejszych osiągnięć.

  • Szkoła handlowa przy ul. Śniadeckich w Poznaniu – wespół z S. Cybichowskim,
  • pierwszy budynek Palmiarni Poznańskiej – wespół z S. Cybichowskim,
  • budynek biurowy – Plac Wolności 18 w Poznaniu,
  • osiedle Komandoria – wespół z M. Dworzańskim i T. Podgórskim,
  • osiedle mieszkaniowe w Toruniu – wespół z J. Liśniewiczem,
  • współpraca przy rekonstrukcji Starego Miasta w Poznaniu,
  • plany zabudowy śródmieścia Poznania i Gorzowa Wlkp. – współpraca (1951–1962),
  • bloki mieszkalne przy ul. Rolnej, Marcelińskiej i Głównej w Poznaniu,
  • adaptacja gmachu PWSSP w Poznaniu,
  • wieżowiec przy pl. Waryńskiego w Poznaniu – wespół z Zygmuntem Waschko,
  • wnętrza kin Apollo i Bałtyk w Poznaniu – wespół z J. Machowiakiem,
  • nowoczesna zabudowa bloku śródrynkowego w Poznaniu – wespół z R. Pawulanką i Z. Lutomskim,
  • Hotel Merkury w Poznaniu (zob. też Mercure),
  • wystrój licznych hal targowych na MTP,
  • dom mieszkalny przy ul. Sienkiewicza 21 w Poznaniu,
  • siedziba firmy Kruk przy al. Wielkopolskiej w Poznaniu.

Realizacje te świadczą o wszechstronności i umiejętnościach Cieślińskiego, który wniósł wiele wartości do polskiej architektury współczesnej.

Ordery i odznaczenia

Jan Cieśliński, znany architekt, nie tylko wpłynął na rozwój architektury, ale również został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które świadczą o jego znaczeniu. Poniżej znajduje się lista przyznanych mu wyróżnień:

  • złoty Krzyż Zasługi, przyznany 19 lipca 1946,
  • medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955,
  • złota Odznaka SARP, nadana w 1965 roku,
  • srebrna Odznaka SARP, przyznana w 1961 roku.

Przypisy

  1. a b c d e In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Jan Cieśliński [online], www.archimemory.pl [dostęp 15.11.2023 r.]
  2. Franciszek Ziemski, Udział SD w strukturze samorządu terytorialnego w latach 1944–1950, Zeszyty Historyczno-Polityczne SD, nr 1 (52)/87, s. 104–120.
  3. Bolesław Pleśniarski, W budynku dawnego gminazjum przy ul. Focha, w: red. Tadeusz Świtała, Trud pierwszych dni. Poznań 1945. Wspomnienia Poznaniaków, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1970, s.238.
  4. M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 246 „za zasługi położone w dziedzinie Odbudowy Kraju”.
  5. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  6. a b c Stanisław S. Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1983, s. 112.
  7. Informacje na stronie um.poznan.pl

Oceń: Jan Cieśliński (architekt)

Średnia ocena:4.65 Liczba ocen:15