Bożysław Kurowski

---

Życiorys

Młodość

Bożysław Kurowski przyszedł na świat 3 listopada 1911 roku w Poznaniu, w rodzinie, której głową był inżynier Bolesław, a matką Zofia z Politowiczów. Jako najstarszy z rodzeństwa, miał pięciu młodszych braci i sióstr, w tym Haliny Marty, Ludomiry, Zdzisława oraz Olgierda.

Od 1920 do 1929 roku uczęszczał do Gimnazjum Humanistycznego w Chełmży. Następnie zdobył tytuł magistra praw na Uniwersytecie w Poznaniu, a w roku 1934 uzyskał uprawnienia adwokata. Warto zaznaczyć, że w wieku zaledwie 27 lat został dyrektorem jednego z biur rady adwokackiej w Toruniu, gdzie pracował w latach 1938-1939.

Bożysław mocno angażował się w organizacje młodzieżowe i akademickie, takie jak harcerstwo, Sodalicja Mariańska, Kółko Historyczne oraz Bratnia Pomoc Studencka. Objął również członkostwo w Związku Akademickim Młodzież Wszechpolska.

W dniu 1 stycznia 1936 roku, na mocy uchwały, uzyskał stopień podporucznika rezerwy, zajmując 351. lokatę w korpusie oficerów artylerii. Przydzielono go do 8 pułku artylerii ciężkiej stacjonującego w Toruniu.

Jako oficer 31 pułku artylerii lekkiej wziął udział w kampanii wrześniowej, uczestnicząc w walkach nad Bzurą oraz w obronie Warszawy. Po przegranej wojnie, zdołał uniknąć niewoli, ukrywając się przed wrogiem w Toruniu, gdzie został aresztowany przez Gestapo w październiku 1939 roku.

Kurowski trafił do obozów koncentracyjnych, m.in. Stutthof i Sachsenhausen, gdzie podjął heroiczne działania w konspiracji „Orzeł Biały”, która miała na celu ratowanie ludzkiego życia. Po długich cierpieniach i upokorzeniach, doczekał się wyzwolenia przez wojska amerykańskie 3 maja 1945 roku oraz osiedlił się w Lubece, gdzie zaangażował się w działalność Związku Polaków. Z transportem UNRRA, wyruszył do Szwecji 16 lipca 1945 roku.

Emigracja

W dniu 2 lutego 1946 roku, zawarł związek małżeński z Marią Heleną z Żurowskich, studentką Wyższej Szkoły Handlowej we Lwowie i Warszawie oraz absolwentką szkoły pielęgniarek Fundacji Rockefellera. Maria była również byłą więźniarką Pawiaka, Majdanka i Ravensbrück, co czyniło ich wspólną historię jeszcze bardziej wyjątkową, biorąc pod uwagę ich przeszłość.

Po przybyciu do Szwecji, osiedlili się w Lund, gdzie Bożysław rozpoczął pracę w szpitalu uniwersyteckim. Został asystentem technicznym na oddziale sztucznej nerki, pod nadzorem znanego profesora Nilsa Alwalla.

Wraz z Marią stworzyli dom emigracyjny, który otworzyli dla wszystkich – Polaków oraz Szwedów, a także dla duchownych i świeckich, studentów i naukowców z Polski. Ich dom odwiedzali tacy ludzie jak Zbigniew Cybulski, Jędrzej Giertych, Tadeusz Orłowski, Gerard Labuda oraz m.in. Włodzimierz Wnuk, Adam Strzembosz, Tomasz Strzembosz, Leon Knabit, Ryszard Czarnecki, Stanisław Cejrowski, Wojciech Cejrowski oraz Jan Żaryn.

Ich działalność obejmowała szeroką gamę aktywności społecznej, politycznej, charytatywnej, publicystycznej, kulturalnej oraz związanej z Kościołem katolickim.

Bożysław i Maria doczekali się czwórki dzieci: Anny (1947), Romana (1949), Zofii (1952-2022) oraz Jadwigi (1953).

Działalność społeczno-polityczna

Bożysław Kurowski to postać, która w znaczący sposób wpisała się w historię polskiej społeczności na uchodźstwie. Jego działalność społeczno-polityczna obejmuje szereg istotnych kroków, które miały na celu wsparcie Polaków i prawdę historyczną, a ich bogaty wachlarz świadczy o jego zaangażowaniu.

• W latach 1945–1946 pełnił rolę asystenta Polskiego Instytutu Źródłowego, gdzie współredagował 600 protokołów zeznań byłych więźniów obozów koncentracyjnych, które następnie wykorzystano jako dowody w procesach zbrodniarzy wojennych w Hamburgu i Norymberdze,
• W 1946 roku został współzałożycielem oddziału Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (SPK) w Szwecji,
• Od 1950 do 1956 roku był członkiem Rady Głównej SPK z siedzibą w Londynie,
• W latach 1946–1949 działał jako delegat Ministra Spraw Wewnętrznych R.P. na uchodźstwie w krajach skandynawskich,
• W okresie 1949–1955 wielokrotnie przewodniczył oraz reprezentował polską społeczność w Szwecji na zjazdach organizacji polonijnych takich jak SPK i ZPUW (Związek Polskiego Uchodźstwa Wojennego). Dodatkowo był członkiem Komitetu Politycznego Stronnictwa Narodowego, Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, Instytutu Romana Dmowskiego w Ameryce oraz Instytutu Polsko-Skandynawskiego w Kopenhadze.

Jego zaangażowanie i wpływ na życie polonijne w Skandynawii oraz w Londynie czynią go istotną postacią w historii polskiego uchodźstwa.

Działalność katolicka i charytatywna

Bożysław Kurowski był osobą niezwykle zaangażowaną w działalność katolicką oraz charytatywną, co przejawiało się w jego licznych inicjatywach i projektach.

• w 1947 roku aktywnie uczestniczył w przywróceniu kościoła katolickiego w Lund,
• w latach 1946-1950 pełnił funkcję redaktora dwutygodnika katolicko-społecznego „Znak”, który wspierał zbiórkę na rzecz Pomocy Dziecku Polskiemu w Kraju poprzez Caritas, co spotkało się z uznaniem ze strony bp J.E. Müllera oraz barona G. Armfelta, jak również prasy polskiej na uchodźstwie,
• w 1967 roku był członkiem delegacji na III Światowy Kongres Apostolstwa świeckich,
• w 1980 roku przewodził zbiórce na rzecz Fundacji Jana Pawła II w Rzymie,
• w 1981 roku przewodniczył obradom i był prelegentem na KUL podczas sympozjum Zakładu Duszpasterstwa i Migracji Polonijnej,
• w latach 1983-1991 działał jako redaktor i wydawca biuletynu „Na posterunku”, w którym zamieszczał teksty Jana Pawła II oraz materiały o charakterze patriotyczno-religijnym z prasy polskiej oraz uchodźczej, wzbogacając je o własne przemyślenia,
• w 1992 roku założył oraz objął stanowisko pierwszego prezesa, a następnie honorowego prezesa, Towarzystwa Przyjaciół Fundacji Jana Pawła II w Lund,
• w latach 1992-1993 zakładał towarzystwa i koła fundacji w Sztokholmie, Malmö, Göteborgu oraz Helsingborgu.

Jego działalność miała ogromny wpływ na społeczność katolicką oraz polonijną, świadcząc o jego oddaniu wartościom, które były mu bliskie.

Działalność publicystyczna

Bożysław Kurowski był niekwestionowanym rzecznikiem idei wolności narodów oraz niezłomnym orędownikiem niepodległości Polski. Jego działalność publicystyczna zyskała uznanie głównie jako tłumacza i wieloletniego komentatora spraw polskich, który aktywnie współpracował z prasą skandynawską, zarówno świecką, jak i katolicką. W swoich artykułach i licznych wywiadach, jakie udzielał z okazji różnych uroczystości o charakterze narodowo-społecznym, Kurowski zawierał istotne treści, które były publikowane w codziennej prasie szwedzkiej.

Jego teksty pojawiały się również w katolickich wydaniach takich jak „CREDO” oraz „Katolsk Kyrkotidning”. Jednym z wyróżnień dla Kurowskiego było otrzymanie dyplomu uznania od biskupa Władysława Rubina, które miało miejsce w związku z polemiką na temat ataku na obchody Jubileuszu Tysiąclecia Polski.

Nie ograniczał się jedynie do działalności w prasie szwedzkiej; jego artykuły były również drukowane w polonijnej prasie emigracyjnej oraz w publikacjach w kraju. Dorobek publicystyczny Bożysława Kurowskiego jest imponujący i liczy ponad 100 pozycji. Poniżej przedstawione są niektóre z jego dzieł:

• 1942 – „Litania z Oranienburga” (znana również jako Litania do Matki Boskiej Chełmińskiej) przemycona do Polski, ukazała się w podziemnej prasie Agencji Informacyjnej „Kraj” (nr 13, 19.10.1943). Fragmenty wydano też w języku szwedzkim w katolickim czasopiśmie „Katolsk Kyrkotidning”, nr 9/1985, a w języku polskim i szwedzkim w broszurze wydanej przez Towarzystwo Fundacji Jana Pawła II w Lund w 2005 roku z okazji obchodów 60-lecia zakończenia II Wojny światowej,
• 1954 – „Moja Droga do katolicyzmu”, będąca przekładem książki konwertyty G. Armfelta z języka szwedzkiego,
• 1963 – „Korsvagsandakt”, przekład „Drogi Krzyżowej” autorstwa kardynała Stefana Wyszyńskiego,
• 1990 – „Med Kristus i koncentrationlägret”, Catholica, Vejbystrand, w polskim tłumaczeniu „Z Chrystusem w obozie koncentracyjnym”, zawierająca zebrane przez autora świadectwa z obozów koncentracyjnych.

Odznaczenia i awanse

Bożysław Kurowski zdobył szereg wyróżnień i awansów w swoim życiu zawodowym.

• 1992 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany przez Lecha Wałęsę w dniu 10 czerwca 1992,
• 1998 – Order Świętego Sylwestra, przyznany przez Jana Pawła II w dniu 24 września 1998,
• 2000 – Awans do stopnia kapitana Wojska Polskiego.

---

Oceń: Bożysław Kurowski

---