Ryszard Grobelny, urodzony 17 kwietnia 1963 roku w Poznaniu, jest znanym polskim politykiem oraz ekonomistą. Jego kariera obejmuje również działalność na rzecz samorządu. W latach 1998–2014 pełnił zaszczytną funkcję prezydenta Poznania, gdzie miał znaczący wpływ na rozwój miasta i jego politykę.
Życiorys
Ryszard Grobelny, absolwent prestiżowegoVIII Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, złożył fundamenty swojej kariery edukacyjnej na solidnych podstawach. W 1987 roku zdobył dyplom z zakresu planowania i finansów gospodarki narodowej na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. Jego praca magisterska, która została obroniona z wyróżnieniem, dotyczyła tematu Samodzielność rad narodowych stopnia podstawowego w planowaniu terytorialnym i zawierała analizę przepisów prawa wraz z praktycznym zastosowaniem w wybranych miastach i gminach województwa poznańskiego.
Po ukończeniu studiów Ryszard podjął pracę naukową na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, gdzie przez dłuższy okres pełnił rolę opiekuna Akademickiego Koła Naukowego Gospodarki Przestrzennej. Wśród wpływowych postaci, które kształtowały jego podejście do nauki, wymienia profesorów Lucynę Wojtasiewicz oraz Jerzego Paryska.
W 1989 roku, w trudnym dla kraju okresie, Ryszard stał się członkiem NSZZ „Solidarność”. Następnie, w 1990 roku, zdobył mandat radnego poznańskiej rady miasta. Jego działalność w tej roli trwała przez trzy kadencje, do 2002 roku. Już w 1991 roku przyczynił się do utworzenia struktury Kongresu Liberalno-Demokratycznego w Poznaniu, aby cztery lata później dołączyć do Unii Wolności, z którą niepowodzeniem starał się o miejsce w parlamencie.
W 1992 roku Grobelny wszedł w skład zarządu miasta, a od połowy lat 90. aż do 2016 roku pełnił funkcję członka rady nadzorczej Międzynarodowych Targów Poznańskich. W 1994 roku, już jako radny z listy centrowego ugrupowania Samorządna Wielkopolska, przyłączył się do Unii Wolności, na której liście kandydował również w 1998 roku. 14 grudnia 1998 roku został wybrany na urząd prezydenta Poznania.
W 2002 roku, po wprowadzeniu wyborów bezpośrednich na stanowisko prezydenta, Ryszard startował jako kandydat Platformy Obywatelskiej, odnosząc sukces w drugiej turze z wynikiem 65,81% głosów, pokonując Wojciecha Szczęśnego Kaczmarka. Po objęciu prezydentury pełnił funkcję prezesa Związku Miast Polskich, z sukcesją po Piotrze Uszoku w 2003 roku, kontynuując tę funkcję do 2015 roku. Jego decyzja z 2005 roku, dotycząca zakazu organizacji Marszu Równości w Poznaniu, spotkała się z krytyką, co doprowadziło do uchwały Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, stwierdzającego jej niezgodność z obowiązującym prawem.
W 2006 roku, jako niezależny kandydat, ubiegał się o trzecią kadencję na prezydenta Poznania, wygrywając w drugiej turze z kandydatką Platformy Obywatelskiej Marią Pasło-Wiśniewską, uzyskując 58,83% głosów. W marcu 2010 roku Grobelny przystąpił do Platformy Obywatelskiej, jednak po pół roku zawiesił swoje członkostwo, nie uzyskawszy rekomendacji w wyborach na prezydenta miasta. 5 grudnia tego samego roku został ponownie wybrany na ten urząd.
W 2014 roku zainicjował działalność Komitetu Wyborczego Właściciela Ryszarda Grobelnego Teraz Wielkopolska, który zdobył dwa mandaty w sejmiku wielkopolskim (jeden z nich przypadł jemu samemu). Ponownie wystartował na prezydenta Poznania, osiągając sukces w drugiej turze, jednak w wyborach 30 listopada 2014 roku przegrał z Jackiem Jaśkowiakiem z Platformy Obywatelskiej, uzyskując 40,9% głosów ważnych. W 2018 roku starał się o mandat radnego Poznania z listy KWW Jarosława Pucka Dobro Miasta, jednak nie zdobył mandatu.
Postępowania sądowe
Ryszard Grobelny został oskarżony o niegospodarność podczas procesu tworzenia spółki „Kupiec Poznański”, w której miasto Poznań posiadało udziały. Wydarzenia te miały miejsce w drugiej połowie lat 90. XX wieku, a Poznań rzekomo miał stracić na tym przedsięwzięciu kilkanaście milionów złotych. Jednakże, w listopadzie 2006 roku, Sąd Okręgowy w Poznaniu wydał wyrok uniewinniający, uznając, że oskarżenie nie miało podstaw.
Drugi proces karny przeciwko Ryszardowi Grobelnemu rozpoczął się również w listopadzie 2006 roku, przed Sądem Okręgowym w Poznaniu. W tej sprawie prokuratura postawiła mu zarzuty związane z rzekomym narażeniem miasta na straty przekraczające siedem milionów złotych, co miało związek z tzw. sprawą Kulczykparku. 5 marca 2008 roku prezydent Poznania został uznany za winnego i otrzymał karę pozbawienia wolności, która była warunkowo zawieszona.
27 listopada 2008 roku Sąd Apelacyjny w Poznaniu, po uwzględnieniu apelacji złożonej przez oskarżonego, uchylił poprzedni wyrok oraz postanowił przekazać sprawę do ponownego rozpoznania w sądzie pierwszej instancji. W rezultacie tego ponownego procesu, Sąd Okręgowy w Poznaniu ogłosił uniewinnienie Ryszarda Grobelnego, co zakończyło tę sprawę.
Odznaczenia i wyróżnienia
Ryszard Grobelny otrzymał szereg prestiżowych orderów i odznaczeń państwowych, które świadczą o jego zaangażowaniu oraz osiągnięciach w życiu publicznym.
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2010),
- Złoty Krzyż Zasługi (2005),
- Odznaka honorowa „Za zasługi dla województwa wielkopolskiego” (2009),
- Złota Odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” (2010),
- Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego (2015),
- Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (2012),
- Kawaler Orderu Oranje-Nassau (2014).
Wśród nagród i wyróżnień, które uzyskał, należy wymienić:
- Różę Franciszki Cegielskiej za osiągnięcia w budowie samorządu terytorialnego (2010),
- Tytuł „Najlepszy prezydent miasta” w ramach konkursu organizowanego przez „Dziennik Gazetę Prawną” (2013).
Życie prywatne
Ryszard Grobelny jest synem Władysława oraz Krystyny. Zawarł związek małżeński z dziennikarką Ewą Siwicką.
Para doczekała się dwojga dzieci: córki Karoliny oraz syna Pawła.
W swoim wolnym czasie chętnie uprawia biegi i ma na swoim koncie występy w maratonach. Swoją przygodę z maratonami rozpoczął 5 października 2003 roku, biorąc udział w IV Maratonie Poznańskim.
Przypisy
- Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 06.04.2022 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 06.04.2022 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 06.04.2022 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 06.04.2022 r.]
- Serwis PKW – Wybory 2002. [dostęp 06.04.2022 r.]
- Michał Kopiński: Grobelny uniewinniony. wyborcza.pl, 13.11.2006 r. [dostęp 07.03.2010 r.]
- Prezydent Poznania skazany za sprzedaż ziemi Kulczykom. wp.pl, 05.03.2008 r. [dostęp 07.03.2010 r.]
- Prezydent Ryszard Grobelny zostanie na stanowisku. epoznan.pl, 27.11.2008 r. [dostęp 07.03.2010 r.]
- Ryszard Grobelny usunięty z rady nadzorczej MTP. epoznan.pl, 10.06.2016 r. [dostęp 11.06.2016 r.]
- 39 samorządowców z województwa wielkopolskiego wyróżnionych przez ministra administracji i cyfryzacji Odznaką Honorową za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego. mac.gov.pl, 14.11.2015 r. [dostęp 15.11.2015 r.]
- Ryszard Grobelny został rycerzem?. epoznan.pl, 27.06.2014 r. [dostęp 28.06.2014 r.]
- Prezydent Ryszard Grobelny z tytułem „Najlepszy prezydent miasta”. poznan.pl, 17.01.2013 r. [dostęp 17.01.2013 r.]
- Ryszard Grobelny; Michał Kopiński: Maraton. Ryszard Grobelny w rozmowie z Michałem Kopińskim. Poznań: Rebis, 2014 r.
- Postanowienie nr 6/OP/2010 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dziennik Urzędowy MSWiA, 24.08.2010 r. [dostęp 21.01.2020 r.]
- Prezydent Poznania Ryszard Grobelny wstępuje do Platformy Obywatelskiej. money.pl, 07.03.2010 r. [dostęp 17.05.2020 r.]
- Poznań: Ryszard Grobelny zawiesił członkostwo w PO. gloswielkopolski.pl, 17.09.2010 r. [dostęp 30.09.2010 r.]
- Kulczykpark: Ryszard Grobelny uniewinniony. epoznan.pl, 29.06.2012 r. [dostęp 29.06.2012 r.]
- Święto Miasta – imieniny patronów Poznania Piotra i Pawła. poznan.pl, 29.06.2009 r. [dostęp 15.04.2012 r.]
- Lista uhonorowanych Różą Franciszki Cegielskiej. „Samorząd Miejski”. Nr 3 (163), s. V, marzec 2010 r.
- Przemysław Ciesiółka, Małgorzata Donderowicz, Maciej Główczyński, Adam Wronkowski. Działalność Akademickiego Koła Naukowego Gospodarki Przestrzennej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. „Biuletyn KPZK PAN”. Nr 266, s. 179–195, 2017 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Jan Ciesielski | Tadeusz Szułdrzyński | Alfred Wawrzyniak | Aleksander Gawronik | Halina Wittig | Małgorzata Stryjska | Wojciech Kolańczyk | Zdzisław Rozwalak | Zdzisław Miedziarek | Włodzimierz Łęcki | Marian Seyda | Mieczysław Marchlewski | Przemysław Piasta | Jacek Tomczak (polityk) | Maria Milczarek | Bożysław Kurowski | Tadeusz Dziuba | Zygmunt Seyda | Iwo Byczewski | Wiesława ZiółkowskaOceń: Ryszard Grobelny