Hieronim Hurnik

---

Życiorys

W 1937 roku Hieronim Hurnik ukończył maturę w klasie o profilu humanistycznym w państwowym gimnazjum i liceum Ignacego Jana Paderewskiego (zwanym popularnie „Paderkiem”). Następnie podjął studia na kierunku matematyka na Uniwersytecie Poznańskim. W trakcie swojego okresu studiów, w 1938 roku, otrzymał zatrudnienie w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. Niestety, jego kształcenie zostało przerwane przez II wojnę światową, podczas której przymusowo wywieziono go do regionu Królewca i Tylży. Hurnik tam spędził czas na niewolniczej pracy w gospodarstwie rolnym w Prusach Wschodnich.

Po zakończeniu wojny i powrocie do Poznania w 1945 roku, Hieronim Hurnik, zachęcony przez profesora Józefa Witkowskiego, ówczesnego kierownika obserwatorium, wznowił studia na Uniwersytecie Poznańskim, jednocześnie zaangażowany w pracę w Obserwatorium Astronomicznym UP. Jego pierwszym zadaniem było skatalogowanie biblioteki, a następnie przystąpił do pozycyjnych obserwacji fotograficznych, redukcji wyników zakryć gwiazd przez Księżyc, oraz pełnienia funkcji związanych z czasem i sekretariatem. W 1948 roku obronił pracę magisterską o tytule „Badanie obiektywu Steinheil nr 43262”. Po tym osiągnięciu otrzymał etat starszego asystenta, co wiązało go na stałe z Obserwatorium Astronomicznym.

W zespole doktora Fryderyka Koebcke Hurnik specjalizował się w konstrukcji zegarów kwarcowych. W 1958 roku uzyskał tytuł doktora na podstawie pracy „Rozkład periheliów i biegunów orbit komet nieperiodycznych w przestrzeni”, a w 1964 roku, w wyniku rozprawy „Zagadnienie ruchu Słońca względem statystycznej chmury komet”, uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego. W 1973 roku został mianowany profesorem zwyczajnym nauk fizycznych.

W latach 1965–1972 pełnił także obowiązki prodziekana ds. studiów zaocznych na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Hieronim Hurnik był jednym z głównych współtwórców stacji obserwacyjnej w Borowcu pod Kórnikiem, która współcześnie działa jako Obserwatorium Astrogeodynamiczne PAN. Kierował Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Adama Mickiewicza w latach 1967–1990, do momentu przejścia na emeryturę. W tym czasie wypromował 17 doktorów astronomii, w tym Edwina Wnuka (1978), Iwonę Wytrzyszczak (1986), Tadeusza Jopka (1986) oraz Piotra Dybczyńskiego (1991).

Mimo przejścia w stan spoczynku, Hurnik pozostał aktywny naukowo aż do końca swojego życia. Był członkiem prestiżowych organizacji, takich jak Międzynarodowa Unia Astronomiczna, Polskie Towarzystwo Astronomiczne oraz Członkiem Honorowym Polskiego Towarzystwa Meteorytowego. Jego ostatnie dni zakończyły się na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu, gdzie został pochowany (pole 4-4-4-113).

Publikacje

Hieronim Hurnik jest autorem wielu istotnych publikacji, które przyczyniły się do rozwoju badań astronomicznych. Poniżej przedstawiamy wybrane tytuły jego prac:

• Zagadnienie ruchu słońca względem statystycznej chmury komet, 1964,
• Nowe możliwości w badaniach kosmicznych, 1979,
• Kometa Halleya, PWN, Warszawa 1985,
• Meteoroidy, Meteory, Meteoryty, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1992, ISBN 83-232-0262-1,
• Instrumenty obserwacyjne astrometrii. Od gnomonu do CCD i interferometru optycznego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2000, ISBN 83-232-1011-X,
• Planeta Mars, Robert Szaj, Fundacja Nicolaus Copernicus, 2018 (pośmiertnie), ISBN 978-83-941728-5-5.

---

Oceń: Hieronim Hurnik

---