Kazimierz Malinowski (muzeolog)


Kazimierz Malinowski, który przyszedł na świat 28 stycznia 1907 roku w Poznaniu, a zmarł 5 listopada 1977 roku, był nie tylko wybitnym profesorem nauk humanistycznych, ale i znaczącym muzeologiem. W swojej karierze był dyrektorem Muzeum Narodowego w Poznaniu w dwóch okresach: od 1948 do 1956 roku oraz od 1966 do 1977 roku.

Jego praca w muzeum miała kluczowe znaczenie dla rozwoju instytucji oraz dla popularyzacji sztuki i kultury w regionie. W szczególności jego kierownictwo w Muzeum Narodowym w Poznaniu przyczyniło się do wzmocnienia jego pozycji na mapie kulturalnej Polski.

Życiorys

Kazimierz Malinowski przyszedł na świat w rodzinie kupca Mieczysława oraz Weroniki z Matelskich. Ukończył Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, gdzie w 1925 roku zdał maturę. Następnie podjął studia z zakresu historii sztuki na Uniwersytecie Poznańskim, a w 1933 roku uzyskał stopień doktora filozofii.

W latach 1934–1935 odbył wizytę w Paryżu i Wiedniu, gdzie zdobywał wiedzę oraz praktyczne doświadczenie w muzeologii. Po powrocie do Polski rozpoczął pracę w Muzeum Narodowym w Warszawie. Niestety z powodu pogarszającego się stanu zdrowia, musiał przenieść się do Zakopanego, gdzie spędził czas II wojny światowej.

Po wojnie Malinowski powrócił do Warszawy. W czerwcu 1945 roku objął stanowisko wicedyrektora Muzeum Narodowego oraz kustosza i kierownika działu oświatowego. W 1947 roku zdecydował się na przeprowadzkę do Poznania, gdzie objął funkcję naczelnika Wydziału Kultury i Sztuki w Urzędzie Wojewódzkim. W roku akademickim 1947/48 pracował jako adiunkt w Zakładzie Historii Sztuki Uniwersytetu Przyrodniczego.

Od 1948 do 1956 pełnił funkcję dyrektora Muzeum Wielkopolskiego. W 1950 roku został powołany przez ministra kultury do zadań związanych z upaństwowieniem muzeów, w tym samorządowych i społecznych. Dwa lata później, a więc w 1952 roku, doprowadził do przekształcenia Muzeum Wielkopolskiego w Muzeum Narodowe w Poznaniu.

W 1954 roku objął stanowisko dyrektora Centralnego Zarządu Muzeów i Ochrony Zabytków. Jako członek polskiej delegacji w Hadze, uczestniczył w opracowywaniu konwencji haskiej w 1954 roku oraz współpracował nad tekstem ustawy o ochronie dóbr kultury i muzeach, która została uchwalona w 1962 roku.

W 1961 roku rozpoczął współpracę z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie objął kierownictwo Katedry Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa na Wydziale Sztuk Pięknych. W 1971 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym i pełnił rolę dziekana Wydziału Sztuk Pięknych w latach 1962–1969. Był również redaktorem serii „Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo” w Zeszytach Naukowych UMK.

Powrócił na stanowisko dyrektora Muzeum Narodowego w Poznaniu w 1966 roku, gdzie zainicjował wydawanie specjalistycznego rocznika „Muzealnictwo”, a także powiększył zbiory w Muzeum Instrumentów Muzycznych. Ponadto przeprowadził remont i adaptację pałacu w Śmiełowie, aby przekształcić go w Muzeum im. Adama Mickiewicza, a także uczestniczył w adaptacji zamku w Gołuchowie.

Malinowski był mężem Leokadii (Lody) z Bajonów, która żyła w latach 1907–1991. Para nie doczekała się potomstwa. Kazimierz Malinowski zmarł 5 listopada 1977 roku w Poznaniu, a jego ostatnia siedziba znalazła się na cmentarzu komunalnym Junikowo (pole 5 m. 1), gdzie został pochowany 9 listopada 1977 roku.

Ordery i odznaczenia

W historii Kazimierza Malinowskiego oraz jego wkładu w rozwój muzeologii nie można zignorować licznych odznaczeń, które zostały mu nadane za jego znaczącą działalność.

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1964),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 lipca 1955),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1952),
  • Złoty Krzyż Zasługi (29 października 1947),
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej (28 lutego 1955),
  • Złota Odznaka „Za Opiekę nad Zabytkami”,
  • Odznaka Honorowa Miasta Poznania,
  • Krzyż Komandorski Orderu Korony Włoch (Włochy, 1946).

Te wyróżnienia świadczą o jego oddaniu dla kultury oraz historii, pozostawiając trwały ślad w polskiej muzeologii.

Nagrody

Kazimierz Malinowski, jako wybitny muzeolog, został uhonorowany wieloma nagrodami za swoje osiągnięcia i wkład w rozwój muzealnictwa. Poniżej przedstawiamy kilka jego najważniejszych wyróżnień:

  • nagroda państwowa II stopnia (zespołowa) za zasługi naukowe w dziedzinie muzealnictwa w minionym dziesięcioleciu, 1955,
  • nagroda miasta Poznania i województwa poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury, 1971.

Przypisy

  1. a b HenrykH. Kondziela HenrykH., Malinowski Kazimierz, [w:] AntoniA. Gąsiorowski, JerzyJ. Topolski (red.), Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa Poznań: Państ. Wydaw. Naukowe, Polskie Towarzystwo Historyczne, Oddział w Poznaniu, 1981, [dostęp 02.02.2024 r.]
  2. Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22.07.1955 r. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 12.06.2024 r.]
  3. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  4. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 - Uchwała Rady Państwa z dnia 28.02.1955 r. nr 0/350 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  5. M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  6. M.P. z 1947 r. nr 149, poz. 894 „za zasługi położone w zabezpieczeniu arcydzieł kultury polskiej”.
  7. Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 27.07.2023 r.]
  8. Nekrologi [dostęp 27.07.2023 r.]
  9. Wyszukiwarka cmentarna, błędnie podana data urodzin w 1911.

Oceń: Kazimierz Malinowski (muzeolog)

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:22