Tomasz Schramm

---

Życiorys

Syn Ryszarda Wiktora Schramma, znany ze swoich osiągnięć w dziedzinie historii, ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Już od 1976 roku jest związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie z czasem osiągnął status profesora zwyczajnego. W trakcie swojej kariery naukowej był uczniem wybitnego profesora Janusza Pajewskiego.

Uzyskał tytuł magistra w 1971 roku, a następnie stopień doktora w 1977 roku. W 1988 roku, na podstawie swojego dorobku naukowego oraz rozprawy „Francuskie misje wojskowe w państwach Europy Środkowej 1919–1938”, otrzymał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych. W dniu 4 listopada 1999 roku został uhonorowany tytułem profesora nauk humanistycznych.

W latach 1990–1996 pełnił rolę prodziekana Wydziału Historycznego UAM, a od 1984 do 1987 oraz od 1996 do 2008 roku sprawował funkcję wicedyrektora Instytutu Historii tej uczelni. Dodatkowo, w 1993 roku został członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, a także Commission d’Histoire des Relations Internationales. Został wiceprzewodniczącym Association Internationale d’Histoire Contemporaine de’l Europe w roku 2000 oraz pełnił rolę członka prezydium Polskiego Towarzystwa Historycznego w 2004 roku. W 2008 roku zasiadł na czołowej pozycji w uniwersyteckiej komisji dyscyplinarnej dla nauczycieli akademickich.

Był również senatorem UAM i przewodniczącym senackiej komisji rozwoju w latach 2005–2008. W roku 2020 został wybrany na członka Komitetu Nauk Historycznych PAN na kadencję 2020–2023. Oprócz tego, powołano go do trzyosobowej komisji historycznej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, która badała stopień inwigilacji społeczności akademickiej przez Służbę Bezpieczeństwa.

W latach 80. aktywnie wspierał ruch solidarnościowy, co wiązało się z inwigilacją z jego strony. W 1990 roku pełnił rolę sekretarza uniwersyteckiego Komitetu Obywatelskiego. W 2005 roku ujawnił informacje dotyczące odnalezienia meldunków tajnego współpracownika Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie Leński, który okazał się Dariuszem Matelskim, po odtajnieniu dokonanym na jego prośbę przez Instytut Pamięci Narodowej.

W 1997 roku stał się pierwszym Polakiem, który zdobył Górę Newtona na Spitsbergenie, razem z Wojciechem Jazdonem, Wojciechem Moskalem i Andrzejem Śmiałym. W 1999 roku, już z Andrzejem Śmiałym, przeszedł do historii jako pierwszy Polak, który zdobył górę Monte San Valentín w chilijskiej części Patagonii. Również w 1999 roku, razem z Andrzejem Śmiałym, zostali nominowani do nagrody Kolosy za przejście, jako pierwsi Polacy, przez Lądolód Patagoński Południowy z laguny San Rafael do jeziora Fiero w Ameryce Południowej.

W 2006 roku został konsulem honorowym Republiki Francuskiej, a w 2009 roku objął stanowisko wiceprezesa polskiego oddziału The Explorers Club. Tytuł honorowego profesora Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie otrzymał w 2010 roku, a w 2016 roku Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach nadał mu tytuł doctora honoris causa.

Wybrane publikacje

Oto wybrane prace Tomasza Schramma, które stanowią ważny wkład w historię oraz rozważania dotyczące Europy i Polski w XX wieku:

• Monografie – Historycy francuscy o genezie Wielkiej Wojny, Poznań 1984,
• Francuskie misje wojskowe w państwach Europy Środkowej: 1919–1939, Poznań 1987, ISBN 83-232-0033-5,
• Wygrać Polskę: 1914–1918, Warszawa 1989, ISBN 83-03-02730-1,
• Historia powszechna – wiek XX, Poznań 1998, ISBN 83-86138-51-3,
• Tożsamość Europy a chrześcijaństwo, Poznań 2005, ISBN 83-7015-820-X.

W zakresie redakcji naukowej, do jego istotnych osiągnięć należą:

• L’Europe au XXe siècle. Eléments pour un bilan, Poznań 2000,
• Problemy narodowościowe Europy Środkowo-Wschodniej w XIX i XX w., Poznań 2002,
• Poczet rektorów Almae Matris Posnaniensis, Poznań 2004,
• 1956. European and Global Perspective, Leipzig 2006,
• Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 1956–2006, Poznań 2006,
• Janusz Pajewski – człowiek i uczony, Poznań 2007,
• Formation et décomposition des États en Europe au 20e siècle. Formation and Disintegration of European States in the 20th Century, Bruksela 2012.

Odznaczenia i wyróżnienia

Tomasz Schramm został odznaczony licznymi wyróżnieniami, które potwierdzają jego znaczący wkład w różne dziedziny życia społecznego i kulturalnego. Do najważniejszych odznaczeń należą:

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, który został mu nadany przez prezydenta Andrzeja Dudę w 2019 roku,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany z rąk prezydenta Bronisława Komorowskiego w 2011 roku,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej, przyznany w 2005 roku,
• Kawaler Orderu Narodowego Zasługi, uhonorowany we Francji w 2016 roku,
• Kawaler Orderu Palm Akademickich, również przyznany we Francji, w 2001 roku,
• Złoty medal Polskiego Towarzystwa Historycznego, który otrzymał w 2024 roku.

Te odznaczenia stanowią wyraz uznania dla jego działalności oraz pasji, które przyczyniają się do promowania kultury i edukacji w Polsce oraz za granicą.

---

Oceń: Tomasz Schramm

---