Collegium Maius w Poznaniu

---

Historia

Collegium Maius w Poznaniu to obiekt o bogatej historii, który został zbudowany w celu wsparcia działań Komisji Kolonizacyjnej. Ta organizacja została powołana przez Sejm Pruski z inicjatywy Ottona von Bismarcka w 1886 roku. Jej głównym zadaniem było wykupienie ziemi z rąk polskich i przekazanie jej niemieckim osadnikom.

W chwili wybuchu powstania wielkopolskiego, Naczelna Rada Ludowa przeniosła swoją siedzibę do tego budynku. Później kontynuował w nim działalność Urząd Osadniczy, który miał za zadanie likwidację kolonii ustanowionych przez Komisję Kolonizacyjną. Dalsze losy budynku związane były z Uniwersytetem Poznańskim, który przejął go jako Collegium Medicum.

Znaczącym wydarzeniem, które miało miejsce w murach Collegium Maius, był wiec studencki odbywający się 13 maja 1926 roku. Protestowano wtedy przeciwko Józefowi Piłsudskiemu, a manifestacja zakończyła się marszem na Plac Wolności. W efekcie tych wydarzeń postanowiono o utworzeniu Akademickiego Komitetu Obrony, którego działania jednak nie przyniosły zamierzonych efektów i nie uchroniły Poznania przed rządami sanacji.

Podczas drugiej wojny światowej, budynek został przekształcony w siedzibę prezydium policji. W czasie wyzwalania Poznania w styczniu i lutym 1945 roku miały miejsce intensywne walki zarówno w samym budynku, jak i wokół niego. Dzisiaj nadal można dostrzec ślady odłamków, które pozostały w jego wnętrzu. W dniu 2 marca 1940 roku, harcerze Szarych Szeregów, w osobach Zygmunta Ciesielskiego i Bernarda Inka, wraz z Adamem Plucińskim, wywiesili na kopule budynku polską flagę.

W 1950 roku, po reformie szkolnictwa wyższego, Collegium Maius stało się siedzibą Akademii Medycznej w Poznaniu, która obecnie jest znana jako Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Władze tego uniwersytetu mają swoją siedzibę w budynku do dnia dzisiejszego. Mimo to, jego właścicielem pozostał Uniwersytet Poznański, znany obecnie jako Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Od 2008 roku Collegium Maius gospodarzy Wydziałowi Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Po przeniesieniu wydziału na tyły budynku, w jego wnętrzu zrealizowano projekt nowoczesnej biblioteki, będącej wsparciem dla studentów filologii klasycznej, słowiańskiej oraz polskiej. Uroczyste otwarcie tej biblioteki miało miejsce 25 września 2009 roku.

Architektura i wystrój

W głównej osi Collegium Maius można zauważyć półokrągły ryzalit, który wieńczy charakterystyczna kopuła. Obecnie jej wygląd różni się nieznacznie od oryginalnego stanu; jest niższa i bardziej przysadzista niż kiedyś, a także ma zróżnicowane otwory okienne. W przeszłości, na elewacji, znajdowały się szóstki rzeźb, które zdobiły tambur miedzianej kopuły. Były to postacie takie jak cysters, Krzyżak, mieszczański Salzburczyk i Holender, a także chłopi z Westfalii i Szwabii. Rzeźby te, symbolizujące „apostołów niosących niemiecką cywilizację na wschód”, zostały usunięte dopiero w 1945 roku.

Nie można pominąć głównego hallu, który wyróżnia się przeszklonym dachem oraz charakterystycznym wykończeniem z różnobarwnego marmuru. Wokół niego usytuowana jest galeria, tworząc wyjątkową atmosferę. Wewnątrz hallu można zobaczyć popiersie Karola Marcinkowskiego, które stanowi istotny element wystroju tego miejsca.

Na fasadzie budynku znajduje się tablica, która upamiętnia bohaterską akcję poznańskich harcerzy z 1940 roku, którzy wywiesili polską flagę na kopule, gdy budynek był siedzibą policji. Działanie to jest symbolem odwagi oraz patriotyzmu, które do dziś są istotne dla lokalnej społeczności.

---

Oceń: Collegium Maius w Poznaniu

---