Kanonia Fundi Godziemba to jedna z najbardziej znaczących kanonii w obrębieOstrowa Tumskiego w Poznaniu. Ten unikalny zabytek architektury związany jest z tradycją poznańskiej kapituły katedralnej, co czyni go nie tylko miejscem o dużym znaczeniu religijnym, ale także historycznym.
Kanonia Fundi Godziemba jest uznawana za jedną z najstarszych oraz najcenniejszych kanonii w regionie, co podkreśla jej wyjątkowy charakter. Położona w strategicznym miejscu, stanowi pierwszą atrakcję przy wjeździe na Ostrów Tumski od strony ul. Panny Marii.
Historia
Historia poznańskiej katedry związana jest z rozwojem architektury otaczających ją zabudowań, które na przestrzeni wieków służyły jako mieszkania dla kapituły. Początkowo dominowały budynki drewniane, później wznoszono obiekty szachulcowe, a z czasem pojawiły się także murowane. Wśród zachowanych budowli kanonijnych, znaczną część stanowią te z XVIII i XIX wieku, które prezentują wartościowe przykłady architektury tego okresu. Największą wartość wśród zachowanych obiektów mają dwie kanonie, z których jedna to fundacja Godziemba – najstarsza z tych, które przetrwały do współczesności. Druga kanonia zlokalizowana jest przy ul. Mieszka I 11. Fundacja Godziemba została utworzona w 1504 roku przez Mikołaja Lubrańskiego, który był bratem biskupa Jana Lubrańskiego. Mikołaj, będący wówczas znaczącym i zasobnym wojewodą kaliskim, podjął decyzję o wzniesieniu tego obiektu, który miał związek z prebendą, utworzoną właśnie przez niego. Prebenda ta została przekazana dziekanowi warszawskiemu, Piotrowi Sosnkowskiemu, stając się ważnym elementem struktur kościelnych tego okresu.
Architektura
„Ceglany budynek wyraża swoją unikalną architekturę jako dwukondygnacyjna konstrukcja, która przyciąga wzrok swoją dwutraktową formą, zbudowaną na podstawie prostokątnego rzutu.
Poza podstawową bryłą, imponująca szachulcowa wystawka dodaje mu charakteru. Ważnym elementem jest to, że część tej budowli opiera się na murze otaczającym Ostrów Tumski, którego głównym inicjatorem powstania był biskup Lubrański.
Wnętrza budynku są ciekawe, bowiem można w nich znaleźć stropy belkowe, które pochodzą z okresu XVIII i XIX wieku, co odzwierciedla historię jego remontów (przyziemie).
Dodatkowo, czterospadowy dach jest wynikiem przebudów z tego samego okresu, który nadaje całości finezji. Warto zauważyć, że autorem XIX-wiecznej przebudowy był Marian Cybulski.
Przypisy
- ICHOT Brama Poznania, Dziedzictwo Ostrowa Tumskiego w Poznaniu podręcznik dla nauczycieli i edukatorów. [dostęp 25.12.2018 r.]
- Szlak Piastowski, Spacer w cieniu katedry.
- Poznan.pl, Zabytkowe kanonie i wikariaty.
- Praca zbiorowa, Poznań – spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2004.
- a b Poznań – przewodnik po zabytkach i historii, Janusz J. Pazder (oprac.), Jerzy J. Borwiński, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2003.
- a b c d Atlas architektury Poznania, Janusz J. Pazder (red.), Tomasz T. Ratajczak, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Poznań, 2008.
- Poznan.pl, Wykaz obiektów na terenie miasta Poznania wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Dom rodzinny Stefana Stuligrosza | Dom Tramwajarza w Poznaniu | Domki budnicze w Poznaniu | Kamienica Bolesława Richelieu w Poznaniu | Kamienica przy ul. Dąbrowskiego 52 w Poznaniu | Kamienica przy ul. Garbary 97/98 w Poznaniu | Zespół domów profesorskich przy ul. Libelta w Poznaniu | Zespół mieszkalny przy ul. Karwowskiego w Poznaniu | Budynek Spar- und Bauverein w Poznaniu | Domy urzędnicze na Łazarzu w Poznaniu | Kamienica przy ulicy Ostrówek 10/11 w Poznaniu | Psałteria w Poznaniu | Kamienica przy ul. Dąbrowskiego 47 w Poznaniu | Kamienica przy ul. Zwierzynieckiej 20 w Poznaniu | Zespół mieszkaniowy przy Placu Bernardyńskim w Poznaniu | Zespół domów urzędniczych przy ulicy Kościuszki w Poznaniu | Resursa kupiecka w Poznaniu | Pawilon Polonji Zagranicą PWK | Kamienica przy ul. Reja 2 w Poznaniu | Kamienice urzędnicze przy ul. Śniadeckich w PoznaniuOceń: Kanonia Fundi Godziemba