Kapliczki przydrożne na Głównej w Poznaniu

---

Geneza i historia

Główna to stara wieś, znajdująca się na północny wschód od Poznania, której historia z pewnością zasługuje na uwagę. Nazwa osady wywodzi się od rzeki Główna, która jest prawym dopływem Warty.

Na przełomie XIX i XX wieku rozpoczął się proces przemiany tej wsi w osadę przemysłową. W czasach kulturkampfu, kiedy to wszystko, co katolickie było utożsamiane z polskością, postawiono dwie kapliczki, które do dziś zachowały się. Obydwie te kapliczki były miejscem, gdzie mieszkańcy gromadzili się, aby nie tylko modlić się, ale również śpiewać religijne oraz patriotyczne pieśni.

Kiedy w 1925 roku Główna została włączona w granice Poznania, stała się miejscowością o charakterze miasteczka, który przetrwał do dzisiaj. Centralna arteria wsi, która od tego czasu nosi nazwę ulicy Głównej, pozostaje ważnym elementem lokalnej społeczności. W późniejszych latach, po roku 1945, powstały kolejne dwie kapliczki, kontynuujące tradycję tego miejsca.

Kapliczka Maryi Panny

Na ul. Głównej 32, w obrębie jednostki pomocniczej „Osiedle Główna” w Poznaniu, znajduje się interesująca kapliczka przydrożna poświęcona Najświętszej Maryi Pannie. Została ona wzniesiona w 1876 roku przez Marcina Witkowskiego, który pochodził z Zawad, na terenach wtedy użytkowanych jako pola uprawne, na styku wsi Główna i Zawady.

W górnej części kapliczki, w głęboko zamkniętej półkoliście wnęce, znajdowała się pierwotnie rzeźba Matki Boskiej. Niestety, w 1940 roku została ona zniszczona przez Niemców i później zastąpiona ceramiczną figurą. Środkowa część obiektu posiada trzy wnęki zamknięte półkoliście, zdekorowane różnymi detalami.

Na dolnej części kapliczki umieszczono tablicę z inskrypcją: „Fundator/ Marcin Witkowski/ 1876”. Związek rodzinny fundatora z innymi znanymi postaciami z tamtych czasów nie może umknąć uwadze – jego matka, Krystyna Józefa Witkowska z domu Marcinkowska, była kuzynką Karola Marcinkowskiego. Co więcej, syn Marcina, Jan Nepomucen Witkowski, pełnił funkcję sołtysa w Głównej.

Cała konstrukcja kapliczki ma formę czworobocznego słupa, zbudowanego z czerwonej cegły i przykrytego czterospadowym daszkiem z blachy. Obiekt znajduje się na terenie parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej, co dodaje wartości historycznej i kulturowej temu miejscu.

Warto również dodać, że kapliczka lokalizowana jest na mapach pod współrzędnymi: 52°25′12,7″N 16°58′08,4″E/52,420194 16,969000.

Kapliczka Matki Bożej Niepokalanie Poczętej

Kapliczka Matki Bożej Niepokalanie Poczętej ma swoje miejsce przy ul. Głównej 64, na terenie jednostki pomocniczej miasta Poznania, znanej jako „Osiedle Główna”. Obiekt ten przylega bezpośrednio do ściany kamienicy, która jest oznaczona numerem 64.

Fundatorką tego przydrożnego wizerunku była Pietronela Czarnecka, która sprawiła go w 1881 roku. Informacja ta przedstawiona jest na tablicy umieszczonej w dolnej części kapliczki: „Fundatorka/ Pietronela Czarnecka/ 1881”. Warto zauważyć, że pozycja kapliczki sugeruje, iż została ona wzniesiona przed okolicznym budynkiem.

Wysoka gzyms dzieli kapliczkę na dwie części. W górnej części znajduje się głęboka wnęka, oszklona i zamknięta półkoliście, gdzie pierwotnie znajdowało się przedstawienie Męki Pańskiej, a obecnie można zobaczyć figurę Matki Bożej Niepokalanie Poczętej.

Dolna część kapliczki obejmuje płytkie wnęki, które również zakończone są w formie łuku. Pod wnęką frontową umieszczono tablicę fundacyjną. Całość jest skonstruowana jako czworoboczny murowany słup z cegły, który następnie został otynkowany i przykryty uskokowym blaszanym dwuspadowym daszkiem.

W 1910 roku do kapliczki dobudowano ogrodzenie z ozdobnych metalowych prętów, co podkreśla jej znaczenie w przestrzeni parafialnej. Obiekt ten należy do parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej.

Kapliczka jest także lokalizowana na mapach pod współrzędnymi: 52°25′18,5″N 16°58′25,2″E/52,421806 16,973667.

Kapliczka Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej

Znajdująca się przy ulicy Wrzesińskiej 8, ta kapliczka jest częścią jednostki pomocniczej miasta Poznań, określanej jako Osiedle Warszawskie-Pomet-Maltańskie. Powstała z myślą o gipsowej figurze Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia, która umiejscowiona była w miejscu zbudowanym na prywatnej działce Magdaleny i Tadeusza Majchrzaków. Historia jej powstania sięga roku 1947, kiedy właściciele, kierując się naciskiem ze strony znajomego murarza, postanowili wzniesić ten obiekt w ramach podziękowania za cudowną ucieczkę z grozy II Wojny Światowej.

Co ciekawe, pierwotny plan na budowę kapliczki istniał już przed wybuchem wojny w 1939 roku, ponieważ to ojciec Tadeusza Majchrzaka był wcześniej właścicielem tej działki. Kapliczka przyjmuje formę czworobocznego, murowanego słupa wykonanego z cegły, jest otynkowana, a jej dach pokryty blachą ma cztery spady, które wieńczy krzyż.

W dolnej części kapliczki znajduje się duży krzyż nałożony na tynk. Niestety, obecnie kapliczka pozbawiona jest zarówno figury, jak i krzyża znajdującego się na dachu. Miejsce, w którym jest usytuowana, jest zaniedbane i sprawia wrażenie opuszczonego, a tereny wokół zarośnięte są wysokimi chaszczami. Obiekt ten znajduje się na terenie parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej.

Dokładna lokalizacja kapliczki to: 52°25′11,0″N 16°58′43,2″E, co można zamieścić w nawigacji w celu jej odnalezienia.

Kapliczka Matki Bożej z Dzieciątkiem

Kapliczka Matki Bożej z Dzieciątkiem zlokalizowana jest przy ul. Mariackiej 15, w obrębie jednostki pomocniczej Poznania znanej jako „Osiedle Główna”. Mieści się na terenie kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej, a dokładniej w jego południowo-zachodniej części. Kapliczka, postawiona po 1945 roku, nie pełni jednak funkcji typowej dla kapliczek przydrożnych.

Ten szczególny obiekt architektoniczny charakteryzuje się wnęką o głębokim, półkoliście zamkniętym kształcie, w której umieszczono figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus trzymanym na ręku. Ciekawym elementem jest dolna część figury, która wtopiona jest w masywny trzon kapliczki. Całość wykonana jest z cegły i pokryta tynkiem, a górna część kapliczki jest wieńczona dwuspadowym daszkiem, który w centralnej części posiada ścięcie, co dodaje jej unikalnego charakteru.

Kapliczka usytuowana jest na obszarze parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej, co czyni ją nie tylko budynkiem sakralnym, ale i ważnym punktem na mapie religijnej tej okolicy.

---

Oceń: Kapliczki przydrożne na Głównej w Poznaniu

---