Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu, znany również jako ZDM, jest ważną instytucją w strukturze lokalnej administracji. Działa jako miejska jednostka budżetowa, co oznacza, że jest finansowany ze środków publicznych. Za pośrednictwem tego zarządu, Prezydent Miasta Poznania realizuje istotne zadania związane z zarządzaniem drogami na obszarze miasta.
Jednostka ta została powołana do życia 1 grudnia 1962 roku, na podstawie uchwały Prezydium Rady Narodowej Miasta Poznania. To historyczne wydarzenie zapoczątkowało działalność ZDM, który od tego czasu systematycznie rozwija swoje kompetencje i wpływ na infrastrukturę drogową w Poznaniu.
Siedziba Zarządu mieści się w Poznaniu, przy ulicy Wilczak 17. To właśnie tam podejmowane są kluczowe decyzje dotyczące zarządzania i utrzymania dróg, co ma bezpośredni wpływ na jakość transportu i bezpieczeństwo mieszkańców.
Historia ZDM
16 listopada 1962 roku uchwała Prezydium Rady Narodowej Miasta Poznania (nr 41/405/62) stanowiła fundament powstania Zarządu Dróg i Mostów w Poznaniu. Ta nowa jednostka administracyjna miała na celu zastąpienie Miejskiej Służby Drogowej oraz Oddziału Znaków Drogowych i Sygnalizacji, który działał w ramach poprzedniej struktury. W pierwszych latach istnienia, nadzor nad ZDM sprawowało zarówno Prezydium Rady Narodowej, jak i Zjednoczenie Przedsiębiorstw Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Miasta Poznania. Najwyższy nadzór sprawował Minister Gospodarki Komunalnej.
W wyniku uchwały nr 42/441/64 z dnia 18 grudnia 1964 roku, Rada Narodowa Poznania rozszerzyła działalność ZDiM, dodając do jego kompetencji zarządzanie miejską zielenią. W związku z tym zmieniła się także nazwa jednostki, która przez dekadę funkcjonowała jako Zarząd Dróg, Mostów i Zieleni w Poznaniu. W lipcu 1974 roku usunięto „Zieleń” z tytułu jednostki.
Na końcu lat 80. XX wieku ZDiM przeszedł transformację w Wojewódzką Dyrekcję Dróg Miejskich w Poznaniu, zgodnie z uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 28 lutego 1989 roku. Nowa struktura miała na celu połączenie istniejących jednostek na terenie województwa poznańskiego w jeden organ. Ustawy i rozporządzenia, takie jak art. 22 ustawy o drogach publicznych oraz rozporządzenie Ministra Komunikacji z 1986 roku, stanowiły podstawę tego przekształcenia.
W skład WDDM weszły Zarząd Dróg i Mostów w Poznaniu, Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych w Gnieźnie oraz inne zakłady drogowe z regionu. Przekształcenie to wiązało się z poszerzeniem kompetencji tego organu, który od tej pory miał odpowiedzialność za budowę, modernizację, utrzymanie oraz ochronę dróg miejskich na terenie całego województwa. Nadzór został przeniesiony na szczebel wojewódzki, w tym główną rolę przy nim odgrywał Wojewoda Poznański, który decydował o zakresie działań WDDM.
19 kwietnia 1994 roku zarządzanie drogami w Poznaniu powróciło do władz miejskich. Uchwała Rady Miejskiej Poznania zmieniła nazwę WDDM na Zarząd Dróg Miejskich, jednocześnie ustalając zakres zadań obejmujący zarządzanie drogami w obrębie miasta Poznań, z wyłączeniem dróg podlegających centralnym jednostkom administracji. Zmiana ta była efektem porozumienia między Prezydentem Miasta Poznania a Wojewodą Poznańskim, które dotyczyło przejęcia obowiązków administracji rządowej przez miasto.
W wyniku tego przekształcenia, miasto stało się odpowiedzialne za drogi w swoim terenie, a ZDM zyskał dodatkowe kompetencje, w tym Oddział Zarządu Inżynierii Ruchu. Ostateczne zatwierdzenie statutu ZDM spoczywało na Zarządzie Miasta Poznania. 17 grudnia 1996 roku rozszerzono zakres działań ZDM o zarządzanie ruchem drogowym z myślą o zapewnieniu bezpieczeństwa na drogach.
W drugiej dekadzie XXI wieku nastąpiły istotne zmiany związane z inwestycjami drogowymi oraz zarządzaniem ruchem w Poznaniu. W 2014 roku powstała spółka Poznańskie Inwestycje Miejskie, której zadaniem była realizacja dużych miejskich projektów, wcześniej należących do jednostek pomocniczych oraz wydziałów Urzędu Miasta. Dotyczyło to także inwestycji drogowych — każda budowa, przebudowa czy remont o wartości przekraczającej 1 milion złotych był przekazywany do PIM, który pełnił rolę inwestora zastępczego.
Drugą istotną zmianą było utworzenie biura Miejskiego Inżyniera Ruchu, które do końca 2014 roku działało w ramach ZDM, a od 1 stycznia 2015 roku funkcjonuje jako samodzielny organ odpowiedzialny za zarządzanie ruchem drogowym w mieście. MIR jest jednostką specjalistyczną działającą w ramach Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta UMP.
Siedziby ZDM
W latach od 1974 do 2016 siedziba Zarządu Dróg Miejskich mieściła się w budynku zlokalizowanym przy ulicy Wilczak 16. W listopadzie 2016 roku nastąpiła znacząca zmiana, kiedy to ZDM przeniósł się na drugą stronę ulicy, do biurowca Zielony Szeląg, znajdującego się pod numerem 17.
Warto również zauważyć, że przy ulicy Pułaskiego 9 mieści się Wydział Parkowania ZDM. Natomiast przy ulicy Góreckiej 15 działa Centrum Operacyjne Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego oraz Centrum Operacyjne ITS.
Działalność ZDM
Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu pełni kluczową rolę w zarządzaniu komunikacją drogową w mieście, w ramach jednostki budżetowej Miasta Poznania. To Prezydent Miasta podejmuje decyzje dotyczące zarządzania drogami na obszarze Poznania. ZDM administruje 2061 ulicami, których łączna długość wynosi 1073 km (dane na styczeń 2022 roku). W zakresie działań ZGM znajduje się również 149 obiektów inżynierskich, takich jak mosty i tunel, a także 46 268 lamp ulicznych i około 120 000 drzew w pasach drogowych.
Zakres zadań ZDM obejmuje m.in.:
- planowanie oraz realizację inwestycji związanych z budową, przebudową i modernizacją dróg i mostów,
- remonty oraz bieżące utrzymanie dróg, w tym naprawy nawierzchni oraz zimowe utrzymanie,
- budowę i modernizację infrastruktury drogowej,
- wdrażanie projektów z zakresu organizacji ruchu oraz rozwiązań poprawiających bezpieczeństwo,
- utrzymanie zieleni ulicznej, w tym sadzenie i pielęgnację roślin w pasach drogowych.
Budowa, przebudowa i rozbudowa dróg
Zarząd prowadzi różnorodne inwestycje, które znacznie wpływają na rozwój miejskiego układu drogowego. Warto zwrócić uwagę na realizowane projekty, takie jak budowa ul. Prymasa Augusta Hlonda (2010), przebudowę ul. Bukowskiej (2011) czy kompleksową modernizację węzła drogowego Antoninek (2012). Do ważnych wydarzeń, które wpłynęły na te inwestycje, należą Mistrzostwa Europy w piłce nożnej z 2012 roku, gdzie Poznań był jednym z gospodarzy turnieju.
Początek XXI wieku przyniósł także wiele prac związanych z modernizacją mostów. W 2005 roku została przeprowadzona renowacja mostu Przemysła I w ciągu ul. Hetmańskiej, a w roku 2004 zakończono budowę nowego mostu św. Rocha. Stare przęsło mostu św. Rocha zostało zdemontowane i wykorzystane do rekonstrukcji mostu Cybińskiego, znanego dzisiaj jako most bp. Jordana.
Remonty i utrzymanie dróg
W obrębie remontów ZDM zajmuje się zarówno naprawą nawierzchni, jak i utrzymywaniem porządku na ulicach. W latach 2020–2022 zrealizowano szereg remontów, między innymi ul. Dąbrowskiego i ul. Warszawska w Antoninku.
Zarządzanie drogami
Zarząd dba o dokumentację oraz wydawanie decyzji administracyjnych związanych z zarządzaniem drogami. Obejmuje to zezwolenia na zajęcie pasa drogowego w celu przeprowadzenia robót, a także zgody na umieszczanie na drogach różnych urządzeń czy prowadzenie działalności gospodarczej, np. ogrodów gastronomicznych.
Bezpieczeństwo i organizacja ruchu
Bezpieczeństwo ruchu drogowego w Poznaniu jest jednym z kluczowych obszarów działalności ZDM. Realizuje on projekty zatwierdzone przez Miejskiego Inżyniera Ruchu oraz zarządza oznakowaniem dróg. Z ważniejszych zadań, które zostały wykonane w ostatnich latach, należy wymienić wprowadzenie strefy ograniczonej prędkości „Tempo 30” w centrum miasta (2015–2017) oraz poszerzenie Strefy Płatnego Parkowania o obszary Łazarza i Wildy w 2021 roku.
Parkowanie
Strefa Płatnego Parkowania jest zarządzana przez ZDM, jej początki sięgają 1993 roku. Obszar ten był systematycznie poszerzany, co miało na celu zminimalizowanie problemu parkowania w centralnej części miasta, w tym Jeżycach oraz okolicach Międzynarodowych Targów Poznańskich.
Ruch rowerowy
Rozwój infrastruktury rowerowej w Poznaniu to kolejne ważne zadanie ZDM. Zarząd stara się budować zarówno strategiczne drogi rowerowe, jak i te lokalne, które ułatwią poruszanie się rowerem po mieście, jak np. drogi wzdłuż ul. Grunwaldzkiej.
Zieleń uliczna
W zakresie zarządzania terenami zielonymi ZDM działa od 1964 roku. Zakres ten obejmuje obecnie głównie zieleni wzdłuż dróg, której pielęgnacja i sadzenie są jednymi z najważniejszych zadań. W 2021 roku powstała broszura informacyjna dotycząca utrzymania zieleni w Poznaniu.
Estetyka przestrzeni
Estetyka publicznych przestrzeni w Poznaniu jest uregulowana w dokumentach takich jak Katalog mebli miejskich. Pełnomocnik Prezydenta Poznania ds. Estetyki Miasta jest odpowiedzialny za nadzorowanie estetyki, parkowanie i zieleń, co zapewnia spójność wizualną efektów pracy ZDM.
Przypisy
- Kolejny etap budowy drogi rowerowej wzdłuż ul. Dolna Wilda – zmiany w organizacji ruchu | Poznańskie Inwestycje Miejskie [online], poznan.pl [dostęp 26.04.2024 r.]
- Remont nawierzchni ul. Dąbrowskiego – Zmiany w organizacji ruchu – Transport | Poznan.pl [online], www.poznan.pl [dostęp 14.07.2022 r.]
- KatarzynaK. Żurowska, W Poznaniu mają powstać kolejne Strefy Płatnego Parkowania [online], epoznan.pl [dostęp 14.07.2022 r.]
- Bezpieczna droga do szkoły [online], www.poznan.pl [dostęp 14.07.2022 r.]
- Dzielnice Wilda i Łazarz w strefie płatnego parkowania – Komentarz eksperta dr inż. Jeremi Rychlewski | Instytut Poznański [online] [dostęp 14.07.2022 r.]
- Poznań też podnosi opłaty parkingowe. Już od 1 kwietnia [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 14.07.2022 r.]
- Parkowanie w Poznaniu – POZnan.travel [online], poznan.travel [dostęp 14.07.2022 r.]
- Strefa Płatnego Parkowania na Wildzie i Łazarzu – ruszają prace [online], www.poznan.pl [dostęp 14.07.2022 r.]
- Redakcja, Będą kolejne drogi rowerowe w Poznaniu [online], epoznan.pl [dostęp 14.07.2022 r.]
- Redakcja, Zastępcą dyrektora ZDM-u został... plastyk miejski. Na drogach ma być ładniej [online], epoznan.pl [dostęp 14.07.2022 r.]
- Uchwała LI/340/II/96 Rady Miasta Poznania z dn. 17.12.1996 r.
- Uchwała nr LXII/959/VI/2014 z dnia 28.01.2014 r. – bip.poznan.pl [online], bip.poznan.pl [dostęp 14.07.2022 r.]
- Uchwała nr LXXIII/1154/VI/2014 z dnia 30.09.2014 r. – bip.poznan.pl [online], bip.poznan.pl [dostęp 14.07.2022 r.]
- Status Zarządu Dróg Miejskich w Poznaniu, zał. Nr 2 do uchwały nr C III/603/94 Rady Miejskiej Poznania z dn. 19.04.1994 r.
- a b Uchwała nr V/30/89 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dn. 28.02.1989 r. w sprawie utworzenia Wojewódzkiej Dyrekcji Dróg Miejskich w Poznaniu.
- Uchwała nr 42/441/64 Prezydium Rady Narodowej m. Poznania z dn. 18.12.1964 r. w sprawie zmiany aktu o utworzeniu Zarządu Dróg i Mostów w Poznaniu.
- Uchwała nr 41/405/62 Prezydium Rady Narodowej m. Poznania z dn. 16.11.1962 r. w sprawie utworzenia Zarządu Dróg i Mostów w Poznaniu.
Pozostałe obiekty w kategorii "Instytucje i organizacje rządowe":
Budynek Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu | Centralny Zintegrowany Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu | Gmach prokuratur w Poznaniu | Gmach sądu przy Alejach Marcinkowskiego w Poznaniu | Komisariat Policji Poznań Stare Miasto | Ratusz w Poznaniu | Wielkopolskie Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii | Wielkopolskie Centrum Onkologii | Gmach Urzędu Pocztowego Poznań 2 | Szpital przy ul. Grunwaldzkiej w Poznaniu | Sąd Apelacyjny w Poznaniu | Gmach sądu przy ul. Młyńskiej w Poznaniu | Budynek magistratu przy ul. Paderewskiego 10 w Poznaniu | Centrum Inicjatyw Senioralnych | Hufiec ZHP Poznań-Rejon | III Poznański Hufiec Harcerzy | Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. J. Strusia w Poznaniu | Uniwersytecki Szpital Kliniczny w PoznaniuOceń: Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu