Aleksander Kaszowski to postać, która na stałe wpisała się w historię żeglarstwa w Polsce. Urodził się 26 grudnia 1935 roku w Poznaniu, a zmarł 11 lipca 2017 roku. Był nie tylko kapitanem żeglugi wielkiej, ale także żeglarzem oraz uznawanym autorem książek poświęconych tematyce żeglarskiej.
W swoim dorobku miał wiele osiągnięć, w tym miano dwukrotnego Grotmaszt Bractwa Kaphornowców. Jego życie zaczęło się od rodzinnych tradycji wojskowych – jego ojciec, Stanisław, był oficerem Wojska Polskiego, który poległ w 1939 roku w bitwie nad Bzurą. Te doświadczenia wpłynęły na jego późniejsze życie oraz pasje.
Kaszowski był również wykształcony, ukończył Politechnikę Gdańską na wydziale mechanicznym, gdzie otrzymał tytuł magistra inżyniera mechanika. Od 1964 roku osiedlił się w Bydgoszczy, gdzie związał swoje życie zawodowe z Zakładami Naprawczymi Taboru Kolejowego w Bydgoszczy (obecnie Pesa Bydgoszcz). Pełnił tam funkcje dyrektora oraz prezesa zarządu, prowadząc firmę przez trudny okres transformacji gospodarczej. Po przejściu na emeryturę w 1998 roku, z powodzeniem przekazał przywództwo wybranym przez siebie następcom, co świadczy o jego zdolności do kształtowania przyszłości organizacji.
Życiorys
Podczas II wojny światowej Aleksander Kaszowski zamieszkiwał w Gnieźnie, gdzie miał niezwykłą możliwość zapoznania się z bogactwem literatury marynistycznej. Po zakończeniu wojny rozpoczął studia na Politechnice Gdańskiej, a następnie podjął pracę w ZNTK w Poznaniu.
Jego pasja do żeglarstwa rozpoczęła się w 1948 roku, a od 1969 roku posiadał tytuł jachtowego kapitana żeglugi wielkiej (patent nr 300). Kaszowski był pionierem i kluczową postacią w rozwoju żeglarstwa morskiego w Bydgoszczy. W 1964 roku zainicjował powstanie Sekcji Żeglarstwa Morskiego przy klubie KKS Brda, która obecnie funkcjonuje w ramach klubu Bydgostia.
Wielkie osiągnięcie stanowiła budowa bydgoskiego jachtu oceanicznego Euros, który stał się jednym z najbardziej znanych polskich jachtów. Jego zaangażowanie przyczyniło się również do powstania kolejnych jednostek pływających, takich jak Zentka i Solanus. Ostatni z wymienionych, podobnie jak Euros, zaczął zdobywać znaczące uznanie w historii polskiego żeglarstwa. Wśród jego uczniów znajduje się znany bydgoski kapitan Bronisław Radliński.
W 1968 roku pełnił funkcję I oficera na Eurosie, który pod dowództwem kapitana Wojciecha Orszuloka jako pierwszy na świecie opłynął Islandię. Dwa lata później, w 1970 roku, poprowadził tę jednostkę przez cieśninę Pentland Firth. Ten przejazd odbył się pod żaglami, bez użycia silnika, w czasie prądu syzygijnego, co czyni go pierwszym takim wydarzeniem w dziejach żeglarstwa globalnego.
W 1971 roku Kaszowski dokonał samotnego rejsu na Eurosie bez samosteru i silnika, dwukrotnie pokonując Cieśniny Duńskie. Wyczyn ten do dziś pozostaje unikalny. W 1973 roku poprowadził Eurosa wokół Przylądka Horn. Mimo trudnych warunków, w tym sztormów trwających dwa tygodnie, ta próba została uznana za udaną i była 25. tego typu w historii żeglarstwa światowego. W 1977 roku Kaszowski kierował Euros na Spitsbergen, gdzie jacht był trzecim polskim statkiem w tym arktycznym archipelagu.
Za swoje imponujące osiągnięcia żeglarz otrzymał dwukrotnie medal „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe”, trzykrotnie był nagrodzony tytułem „Rejs Roku” oraz wyjątkowym wyróżnieniem tej nagrody. W ramach swoich dokonań, w ciągu dwóch kadencji, pełnił rolę Grotmasztem Bractwa Kahornowców, którego był jednym z fundatorów.
Wspólnie z Zbigniewem Urbanyi napisał kilka znaczących książek, wśród nich: „Eurosem na Horn”, „Sztormy, lody i powroty” oraz „Polskie jachty na oceanach”. Ponadto sam jest autorem „Kaphornowej Siódemki”, „Kanaki z trzeciej wachty” i „Nawigacji dla żeglarzy”. Te opracowania sprzedały się w łącznym nakładzie ponad 250 000 egzemplarzy. Dwa razy otrzymał nagrodę imienia Leonida Teligi za najlepszy literacki utwór promujący żeglarstwo.
W 1970 roku został uhonorowany tytułem Zasłużonego Działacza Żeglarstwa Polskiego. Oprócz tego otrzymał szereg innych odznaczeń i tytułów, w tym tytuł honorowego członka International Association of Cape Horner, Bydgoskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego oraz RTW Bydgostia Kabel, a także tytuł Honorowego Komandora Sekcji Żeglarskiej RTW Bydgostia.
W 2002 roku, podczas zebrania założycielskiego „Kujawsko-Pomorskiego Kolegium Kapitanów Jachtowych”, uhonorowano go godnością Kapitana Seniora. W 2006 roku Wojewoda Kujawsko-Pomorski przyznał mu Honorową Nagrodę „Za wybitne osiągnięcia żeglarskie na morzu”. Ponadto w 2007 roku zarząd Polskiego Związku Żeglarskiego docenił jego wkład w rozwój żeglarstwa, przyznając mu Medal „Za szczególne zasługi dla żeglarstwa polskiego”. Kaszowski został laureatem Conrady – Indywidualności Morskie w 2011 roku. Dnia 8 marca 2013 roku Walne Zgromadzenie Bractwa Kaphornowców uhonorowało go tytułem Honorowego Członka Bractwa Kaphornowców, a w kwietniu tego samego roku został Honorowym Członkiem Polskiego Związku Żeglarskiego.
Ostatecznie, Aleksander Kaszowski zmarł 11 lipca 2017 roku po długiej chorobie, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii polskiego żeglarstwa.
Odznaczenia
W swoim dorobku zawodowym Aleksander Kaszowski zdobył szereg znaczących odznaczeń, które podkreślają jego wkład w rozwój i służbę publiczną. Jego osiągnięcia w dziedzinie kolejnictwa oraz działalności na rzecz wspólnoty zostały docenione poprzez liczne nagrody.
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1996 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi,
- odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Kolejarz RP”,
- „Medal Prezydenta Miasta”, który otrzymał dwukrotnie,
- wiele innych odznaczeń państwowych i resortowych.
Te wyróżnienia świadczą o jego wyjątkowym zaangażowaniu oraz profesjonalizmie w pracy.
Przypisy
- Aleksander Kaszowski nie żyje. Zmarła legenda żeglarstwa [online], Aleksander Kaszowski nie żyje. Zmarła legenda żeglarstwa, 11.07.2017 r. [dostęp 26.01.2023 r.]
- Zmarł Aleksander Kaszowski, legenda żeglarstwa. Pomorska.pl. [dostęp 11.07.2017 r.]
- Aleksander Kaszowski
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Roman Strzałkowski | Leszek Szuman | Czesław Spychała | Napoleon Kamieński | Antoni Wiśniewski (leśnik) | Jerzy Honowski | Edward Mycielski-Trojanowski | Bolesław Grajeta | Agnieszka Zielińska | Filip Kubski | Edmund Bielawski | Krystyna Klimaszewska | Edmund Maj | Zdzisław Glapiak | Elżbieta Czuma | Marian Jaskuła | Erhard Mutius | Bogdan Szymański | Kamila Szczawińska | Marian Walczak (kolekcjoner)Oceń: Aleksander Kaszowski