Tadeusz Marek Krygowski, który przyszedł na świat 27 kwietnia 1937 roku w Poznaniu, to wybitny polski chemik, znany przede wszystkim ze swojej specjalizacji w dziedzinie krystalografii.
Jako profesor nauk chemicznych, Krygowski ma znaczący wkład w rozwój tej dyscypliny, która bada struktury krystaliczne oraz właściwości materiałów na poziomie atomowym.
Życiorys
Tadeusz Krygowski był wybitnym chemikiem, którego ojcem był Bogumił Krygowski (1905–1977), znany geolog, geograf oraz geomorfolog oraz profesor na Uniwersytecie Poznańskim. W 1955 roku Tadeusz ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, a następnie rozpoczął studia chemiczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, które zakończył w 1961 roku. Stopień doktora nauk chemicznych uzyskał w 1969 roku, a jego promotorem był Wiktor Kemula. Następnie, w 1973 roku, zdobył stopień doktora habilitowanego na Uniwersytecie Warszawskim.
W 1983 roku Tadeusz Krygowski otrzymał tytuł profesorski w obszarze nauk chemicznych, a od 1978 roku zarządzał pracownią krystalochemii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1981–1982 pełnił rolę prodziekana Wydziału Chemii UW ds. studenckich, a od 1991 roku zajmował pozycję profesora zwyczajnego.
W swojej karierze prowadził badania w dziedzinie fizykochemii organicznej, koncentrując się na wpływie efektu podstawnikowego oraz rozpuszczalnikowego na właściwości fizykochemiczne różnych układów chemicznych. Krygowski badał także charakter aromatycznych układów π-elektronowych oraz oddziaływań międzycząsteczkowych i wewnątrzcząsteczkowych, które mają znaczący wpływ na strukturę cząsteczek. Skutki strukturalne wiązań wodorowych i litowych były kolejnym obszarem jego zainteresowań badawczych.
Tadeusz Krygowski był także aktywnym członkiem społeczności naukowej, należąc do grona członków zwyczajnych Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Akademickiego Klubu Obywatelskiego im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Poznaniu.
Odznaczenia i wyróżnienia
W ciągu swojej kariery Tadeusz Krygowski otrzymał liczne odznaczenia oraz wyróżnienia, które ukazują jego znaczący wkład w rozwój nauki i edukacji. Poniżej przedstawiamy kluczowe nagrody przyznane mu w różnych latach:
- 2001 – Medal Jana Zawidzkiego,
- 2005 – członkostwo honorowe Polskiego Towarzystwa Chemicznego,
- 2008 – Medal Jędrzeja Śniadeckiego,
- 2010 – Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej,
- 2012 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (za wybitne osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej i działalności dydaktycznej, za zasługi na rzecz rozwoju nauki),
- 2012 – doktorat honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego,
- 2023 – złoty medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”.
Wybrane publikacje
Oto zestawienie wybranych publikacji Tadeusza Krygowskiego, które podkreślają jego wkład w dziedzinie chemii oraz edukacji. Publikacje we.Fragmenty książek i podręczników tworzą różnorodny zbiór materiałów, które są cenione zarówno w środowisku akademickim, jak i w szkole średniej.
Do najważniejszych dzieł należą:
- Przejawy zmian strukturalnych we właściwościach fizykochemicznych cząsteczek związków π-elektronowych (1974),
- Ilościowe kryteria aromatyczności (1978, wspólnie z Jerzym Kruszewskim),
- Chemia wokół nas. Podręcznik dla uczniów klas VII i VIII (1994, ISBN 83-85751-09-2),
- Chemia. Encyklopedia szkolna (2001, przewodniczący komitetu redakcyjnego, ISBN 83-02-08102-7),
- Chemia (2004, redakcja, ISBN 83-02-08884-6).
Warto również wspomnieć o jego tłumaczeniach, które przyczyniły się do upowszechnienia wiedzy chemicznej:
- J.D. Lee, Zwięzła chemia nieorganiczna (1969, wspólnie z Andrzejem Sadlejem),
- James A. Walker, Margaret M. McLean, Statystyka dla każdego (1994, ISBN 83-02-05181-0).
Każda z tych publikacji odgrywa istotną rolę w edukacji oraz w rozwoju nauki, świadcząc o długotrwałym i znaczącym wkładzie Tadeusza Krygowskiego w dziedzinie chemii.
Przypisy
- Szef MEiN wręczył medale „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”. chem.uw.edu.pl, 30.05.2023 r. [dostęp 01.08.2023 r.]
- Petycja AKO w obronie zwolnionych historyków z IPN. debata.olsztyn.pl, 05.09.2014 r. [dostęp 25.02.2019 r.]
- Laureaci Nagrody FNP. fnp.org.pl. [dostęp 16.09.2013 r.]
- Wybitny chemik doktorem honoris causa UŁ. dzienniklodzki.pl, 28.05.2012 r. [dostęp 18.03.2016 r.]
- M.P. z 2013 r. poz. 307
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Adam Szulc | Marek Olejniczak | Klara Bartkowska | Tomasz Masław Baryczka | Tadeusz Malinowski (archeolog) | Stanisław Soldenhoff | Konrad Sutarski | Szymon Krasicki | Marek Górny | Gustaw Foss | Edmund Grześkowiak | Aurelia Polańska | Stanisław Lamperski | Maria Beisert | Zofia Hilczer-Kurnatowska | Danuta Gościcka | Zbigniew Stein | Michał Hanćkowiak | Michał Kurzyński | Grzegorz ŁysiakOceń: Tadeusz Krygowski