Marek Górny

---

Życiorys

Marek Górny urodził się w 1957 roku w Poznaniu. Już na początku swojej edukacji rozpoczął naukę w Warszawie, jednak bardzo szybko zdecydował się na przeniesienie do Wrocławia. Wrocław stał się miejscem, gdzie kontynuował swoje kształcenie, uczęszczając do klasy o profilu sportowym w V Liceum Ogólnokształcącym, które ukończył w 1976 roku.

Po zdaniu matury, Górny podjął studia w Instytucie HistorycznymUniwersytetu Wrocławskiego, które zakończył w 1980 roku, zdobywając tytuł magistra. W latach 1981–1989 pracował w Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, gdzie rozpoczął pracę w Katedrze Socjologii, a później przeszedł do Katedry Historii Gospodarczej.

W roku 1982 uzyskał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie historii na podstawie pracy zatytułowanej „Ludność Tarnowskich Gór w latach 1801–1870”, napisaną pod czujnym okiem prof. Zbigniewa Kwaśnego. Od października 1989 do marca 1990 roku odbył stypendium w Instytucie Historii Europejskiej w Moguncji, co znacząco wzbogaciło jego doświadczenia naukowe.

W 1990 roku wrócił na Uniwersytet Wrocławski, gdzie objął stanowisko adiunkta. W cztery lata później uzyskał tytuł doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii, specjalizując się w historii społeczno-gospodarczej. Jego praca habilitacyjna podzielona była na dwa tomy: „Przezwiska i nazwiska chłopów pałuckich w XVII wieku. Pochodzenie i budowa” oraz „Rodzina chłopska w świetle swoich antroponimów. Studia nad kulturą nazewniczą wsi pałuckiej w XVII wieku”.

Wkrótce po tym awansował na stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 2000 roku został kierownikiem Zakładu Historii Gospodarczej, Demografii i Statystyki. Od 2007 roku zarządza Zakładem Antropologii Historycznej, który tożsam z jego imieniem oraz dorobkiem naukowym.

Marek Górny redaguje kilka serii wydawniczych oraz czasopism, takich jak: „Badania z Dziejów Społecznych i Gospodarczych” (od 2001 roku), „Źródła Dziejowe” (od 2002 roku), „Genealogia. Studia i Materiały Historyczne” (od 1991 roku), „Biblioteka Genealogiczna” (od 1998 roku), oraz „Przeszłość Demograficzna Polski” (od 2000 roku).

W latach 1998–2003 pełnił funkcję wicedyrektora ds. naukowych w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego a w kadencji 1999–2003 był senatorem tegoż uniwersytetu. Od 1982 roku należy do Sekcji Demografii Historycznej Komitetu Nauk Demograficznych Polskiej Akademii Nauk. Również od 2000 roku stoi na czele Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego, które dostarcza cennych źródeł wiedzy dla przyszłych pokoleń badaczy.

Dorobek naukowy

Naukowe pasje Marka Górnego skoncentrowane są na szerokim zakresie tematów związanych z historią społeczno-gospodarczą. Jego dorobek obejmuje wiele znaczących publikacji, a wśród nich można wymienić następujące opracowania:

• Badania dotyczące mieszkańców górnośląskiej parafii Radzionków z lat 1851–1870, zamieszczone w „Studiach Śląskich” 39, 1981, s. 275–305,
• Analiza ruchu naturalnego ludności Tarnowskich Gór w latach 1801–1870, przedstawiona w „Studiach i Materiałach z Dziejów Śląska” 13, 1983, s. 8–86,
• Czas chrztu dzieci chłopskich w parafii Szaradowo w drugiej połowie XVIII wieku, opublikowany w „Studiach Gnesnensia” 8, 1984–1985, s. 253–259,
• Badania dotyczące ruchliwości społecznej mieszkańców parafii Radzionków w latach 1851–1870, które znajdą Państwo w „Przeszłości Demograficznej Polski” 16, 1985, s. 153–161,
• Analiza stanu i struktury ludności Tarnowskich Gór w latach 1801–1872, opublikowana w „Studiach i Materiałach z Dziejów Śląska” 15, 1986, s. 281–330,
• Zmiany demograficzne rodzin wiejskich na Śląsku w latach 1801–1870, w książce pod redakcją Andrzeja M. Wyrwy zatytułowanej „Rozwój gospodarczy i społeczny środkowej Europy w ujęciu regionalnym w XIX i XX w.”, wydanie z Wrocławia 1988, s. 181–189,
• Praca dotycząca przezwisk i nazwisk chłopów pałuckich z XVII wieku, dotycząca ich pochodzenia i budowy, Wrocław 1990,
• Opracowanie pt. „Rodzina chłopska i jej gospodarstwo w Wielkopolsce w drugiej połowie XVIII wieku”, które znajduje się w publikacji „Les modeles familiaux en Europe aux XVIe–XVIIIe siecles”, pod redakcją Cezarego Kukli, Białystok 1992, s. 49–56,
• Badania na temat rodziny chłopskiej w kontekście ich antroponimów, które zostały przedstawione w Wrocławiu 1993 (= „Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia” 112),
• Wybór imion chrzestnych dla dzieci szlacheckich w powiecie kcyńskim w XVII wieku, umieszczony w „Genealogii. Studiach i Materiałach Historycznych” 7, 1996, s. 53–67,
• Zawarcie małżeństw na wsi pałuckiej w XVIII wieku: parafia szaradowska, zawarte w „Genealogii. Studiach i Materiałach Historycznych” 7, 1996, s. 69–96,
• Analiza przynależności rodowej Mikołaja Janowskiego (zm. 1487/89), kasztelana śremskiego, przedstawiona w „Genealogii. Studiach i Materiałach Historycznych” 16, 2004, s. 81–92,
• Prowadzenie badań nad rodem Pałuków i ich związkiem z klasztorem cystersów w Łeknie, które zostały opisane w publikacji „Cystersi łekneńscy w krajobrazie kulturowym ziem polskich w 850-lecie fundacji opactwa cysterskiego w Łeknie 1153–2003”, pod redakcją Andrzeja M. Wyrwy, Łekno-Wągrowiec-Poznań 2004, s. 83-88,
• Badania nad życiem rodzinnym zamieszczone w książce „Szlachetne dziedzictwo czy przeklęty spadek. Tradycje sarmackie w sztuce i kulturze”, pod redakcją Joanny Dziubkowej, Poznań 2005, s. 13–19.

Edycje źródeł historycznych

• Wydanie „Status animarum parafii Szaradowo” z 1766 r. w „Przeszłości Demograficznej Polski” 16, 1985, s. 163–174,
• „Status animarum parafii Spławie” z 1776 r., umieszczony w „Studiach i Materiałach do Dziejów Wielkopolski i Pomorza” 17, 1989, z. 1, s. 169–185,
• „Status animarum parafii Spławie” z 1777 r., w „Studiach i Materiałach do Dziejów Wielkopolski i Pomorza” 18, 1990, z. 1, s. 153–177,
• Analiza „Taksa opłat pogrzebowych dla dekanatu krobskiego” z 1799 r., w „Studiach Gnesnensia” 9, 1990, s. 219–225,
• „Status animarum parafii Juncewo” z 1666 r. dostępny w „Przeszłości Demograficznej Polski” 18, 1991, s. 165–203,
• Publikacja „Słowa niektóre dla jednostajnego pisania metryk” ks. S. Żarnowieckiego z 1795 r. w „Przeszłości Demograficznej Polski” 18, 1991, s. 229–238,
• List pochodzenia Dawida Urquharda z 1663 roku, który jest źródłem do dziejów osadnictwa szkockiego w Polsce, wydany w „Genealogii. Studiach i Materiałach Historycznych” 1, 1991, s. 81–84,
• List pochodzenia Marcina Franciszka Smoguleckiego, podczaszego brzeskokujawskiego, z 1671 roku, opublikowany w „Genealogii. Studiach i Materiałach Historycznych” 4, 1994, s. 101–104,
• Analiza mieszkańców parafii pępowskiej z 1777 roku oraz księgi status animarum, Wrocław 1994,
• Spis ludności parafii sławieńskiej z 1796 roku, zawarty w „Genealogii. Studiach i Materiałach Historycznych” 9, 1997, s. 115–170.

Edycje prac innych historyków

• Władysław Semkowicz, „Rycerstwo śląskie do końca XIV wieku. Uwagi o polskich rodach rodzimych”, wydał…, „Genealogia. Studia i Materiały Historyczne” 2, 1992, s. 9–25,
• Kazimierz Jasiński, „Rodowód Piastów mazowieckich”, wydał…, Poznań-Wrocław 1998, ss. 248 (= „Biblioteka Genealogiczna” 1),
• Kazimierz Jasiński, „Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich”, wydał…, Poznań-Wrocław 2001, ss. 264 (= „Biblioteka Genealogiczna” 3),
• Witold Kula, „Demografia Królestwa Polskiego w latach 1836–1846”, wydał…, Poznań-Wrocław 2002, ss. 176 (= „Badania z Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 61).

Wypromowani doktorzy

• Jacek Kowalkowski, 2000, „Badania genealogiczne Wojciecha Kętrzyńskiego 1838–1918”,
• Ewa Kulik, 2003, „Wodziccy od końca XVIII do początku XIX wieku. Rodzina, majątki, życie publiczne”,
• Mikołaj Szołtysek, 2003, „Ludność parafii bujakowskiej w XVIII i XIX wieku. Między “unikalnym” systemem formowania się gospodarstw a swoistością pogranicza”,
• Małgorzata Pach, 2004, „Linia młodsza Małachowskich herbu Nałęcz w XVIII wieku. Sprawy rodzinne, gospodarcze, społeczne”,
• Paweł Klint, 2005, „Szlachecki obrót ziemią w powiecie kcyńskim w latach 1626–1655”,
• Konrad Rzemieniecki, 2006, „Ludność rzymskokatolickich parafii monasterzyskiej i petlikowskiej w XVIII wieku (archidiecezja lwowska)”,
• Wojciech Schäffer, 2007, „Parafia tyska i jej ludność w latach 1677–1800”,
• Anna Miesiąc, 2008, „Ludność katolicka Ząbkowic Śląskich w latach 1801–1870”,
• Jerzy Komorowski, 2009, „Skibniewscy i Dębiccy od końca wieku XIX do roku 1939. Studium pokoleniowe rodzin ziemiańskich”,
• Magdalena Zimerman, 2010, „Lubomirscy w XVIII wieku. Sprawy rodzinne, społeczne i gospodarcze”,
• Monika Tondytko, 2010, „Chłopi w powiecie kaliskim w latach 1775–1794. Sprawy gospodarcze, społeczne i kryminalne”,
• Anna Czop-Tomczak, 2012, „Mieszkańcy Gniezna w latach 1720–1770 na podstawie akt miejskich”,
• Małgorzata Beślerzewska, 2012, „Między handlem a pieniądzem. Analiza cen w Krakowie, Warszawie i Gdańsku w latach 1501-1792”,
• Tomasz M. Jankowski, 2014, „Ludność żydowska Piotrkowa Trybunalskiego, 1808–1870. Opublikowane jako Demography of a Shtetl. The Case of Piotrków Trybunalski.”

---

Oceń: Marek Górny

---