Kościół Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej w Poznaniu

---

Historia

W 1912 roku, na obszarze wznoszącej się wsi Krzesiny, zrealizowano budowę kościoła dla ewangelickiej społeczności, złożonej z osadników pochodzących z Westfalii. Była to reakcja na działania Komisji Kolonizacyjnej, której celem było przesiedlenie części starych mieszkańców oraz stworzenie nowej struktury osadniczej. Przejęcie terenów pod Krzesiny wiązało się z ich renamingiem na Kreising i zainicjowaniem nowej gminy. Świątynia, posiadająca miejsce dla 180 wiernych, została zaprezentowana na Wystawie Wschodnioniemieckiej w Poznaniu jako modelowy przykład kościoła przystosowanego dla małych wsi osadniczych.

Kościół pełnił funkcję centralnego elementu wzorcowej wioski, która obejmowała również szkołę, radę wiejską i gospodę, wszystkie ulokowane wokół placu centralnego. Budowę rozpoczęto 6 maja 1912 roku na placu udostępnionym przez lokalną szkołę, a jej poświęcenie miało miejsce 30 października tego samego roku.

Po zakończeniu I wojny światowej, sytuacja demograficzna w gminie zmieniła się drastycznie – liczba niemieckich ewangelików znacznie spadła, a pozostało jedynie pięć rodzin. W rezultacie, kościół stał się miejscem spotkań dla protestantów z okolicznych miejscowości, takich jak Chartowa, Kamionek oraz Borówca. Spotkania te, prowadzone przez Heinricha Schpramberga, często miały charakter polityczny. Szef zboru, jak również jego syn, byli częścią V kolumny. W obliczu wybuchu II wojny światowej, kościół służył jako miejsce ukrywania broni.

W nocy z 23 na 24 listopada 1941 roku, przybyli okupanci przeprowadzili w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła tzw. akcję krzesińską, w trakcie której doszło do brutalnych ataków, tortur i upokorzeń Polaków z Krzesin i okolic. Po zakończeniu II wojny światowej, kościół przeszedł w ręce katolików, a od 1 marca 1958 roku, stał się siedzibą samodzielnej parafii, której pierwszym proboszczem był Romuald Żurowski. Wcześniej teren ten podlegał parafii głuszyńskiej.

Mimo licznych starań o wspólne użytkowanie kościoła z ewangelikami, bądź nawet jego odkupienia, działania te w okresie międzywojennym zakończyły się niepowodzeniem. Dostosowywanie wystroju wnętrza świątyni do katolickich standardów odbywało się głównie dzięki wsparciu społecznemu, z takimi akcjami jak przekazanie ołtarza przez Stanisława Majchrzaka – lokalnego mieszkańca, który mocno angażował się w kwestie przekazania kościoła katolikom. W 1958 roku parafię nawiedził arcybiskup Antoni Baraniak, ale oficjalna konsekracja miała miejsce dopiero w 2012 roku, na setną rocznicę posadowienia zbioru w Krzesinach.

Architektura i nawiązania norweskie

Obiekt, o którym mowa, został zaprojektowany w formie słupowo-ramowej konstrukcji, co nadaje mu atrakcyjny wygląd. Zewnętrzna część budynku wyłożona jest cegłą oraz oszalowana, natomiast wnętrze pokryto gładkim tynkiem. Dach, zwieńczony skomplikowaną wieżą, przyciąga wzrok, a cała budowla ma za zadanie harmonijnie współgrać z malowniczym krajobrazem typowym dla niemieckiej wsi, nawiązując jednocześnie do wzorców architektury północnonorweskiej.

Co ciekawe, mamy tu do czynienia z jednym z nielicznych w Polsce przykładów, które bezpośrednio korzystają z norweskich wzorców. Drugim takim obiektem swoją drogą jest Świątynia Wang, także wpisująca się w ten styl. Warto dodać, że w Poznaniu korzystano z nordyckich inspiracji nie tylko w architekturze sakralnej; urzędowe władze pruskie wyraźnie preferowały skandynawskie wzorce, o czym świadczy m.in. pokój nordycki, znajdujący się w poznańskim Zamku Cesarskim.

W roku 2011 świątynia przeszła gruntowną renowację, w trakcie której odkryto fragmenty polichromii, w tym ornamenty o motywach kwiatowych oraz inskrypcje w języku niemieckim w stylu gotyckim. W ramach prac, prezbiterium zyskało nowy kształt, bazujący na zasadach purystycznego światłocienia.

Krzesińska świątynia, jako jedyny drewniany kościół w Poznaniu, stanowi unikatowy element w polskim krajobrazie architektonicznym.

Pomniki

W otoczeniu kościoła znajdują się niezwykłe upamiętnienia, które świadczą o historii i pamięci o ludziach, którzy poświęcili swoje życie. Wśród nich wyróżnia się pomnik 21 ofiar II wojny światowej, który został odsłonięty w 1975 roku. Jest to ważny symbol, który przypomina o tragediach, jakie dotknęły nasz naród w tym okresie.

Kolejnym istotnym elementem w sąsiedztwie świątyni jest głaz pamiątkowy, który został odsłonięty 1 marca 2008 roku. Ten kamień upamiętnia pięćdziesiątą rocznicę powołania parafii i został ufundowany przez jej wiernych. Napis, który widnieje na głazie brzmi: …a ja Tobie Panie wybudowałem dom na mieszkanie miejsce przebywania Twego na wieki (Krn).

---

Oceń: Kościół Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej w Poznaniu

---