Polski Teatr Tańca

---

Historia

Polski Teatr Tańca zainaugurował swoją działalność premierą, która miała miejsce 20 stycznia 1974 roku. W tym czasie zaprezentowano autorskie dzieło Conrada Drzewieckiego, zatytułowane Epitafium dla Don Juana, do którego muzykę przygotował Eugeniusz Rudnik. Scenografię tego spektaklu opracował Władysław Wigura.

Teatr zyskał wsparcie ze strony władz Poznania, pomimo początkowego braku entuzjazmu ze strony Ministerstwa Kultury i Sztuki. Kluczową rolę w przeforsowaniu projektu odegrał Wincenty Kraśko, ówczesny sekretarz Komitetu Centralnego PZPR, który miał silne związki z Poznaniem. Zgodnie z przyjętym statutem, od 1973 roku Polski Teatr Tańca zaangażował się w działalność na rzecz promocji sztuki tańca, a także popularyzacji kultury baletowej, zarówno w kraju, jak i poza jego granicami.

Na mocy uchwały Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, w dniu 29 stycznia 2018 roku, Teatr zmienił nazwę na Polski Teatr Tańca – Balet Poznański. Do roku 2022 zrealizował ponad 200 premier, a jego spektakle gościły na pięciu kontynentach. Teatr został uhonorowany licznymi nagrodami, w tym fringe First Special Award na Międzynarodowym Festiwalu w Edynburgu w 1992 roku za przedstawienie „Samotność fauna” w choreografii Ewy Wycichowskiej.

Lata 1988–2016

W latach 1988–2016 dyrektorem naczelnym oraz artystycznym Polskiego Teatru Tańca była Ewa Wycichowska, uznawana za jedną z najwybitniejszych primabalerin Teatru Wielkiego w Łodzi, a także choreografa i pedagoga. Na scenie teatru występowali tacy twórcy jak Birgit Cullberg, Mats Ek, Dominique Bagouet, Karine Saporta oraz Ohad Naharin. Nie zabrakło także przestrzeni dla uznanych choreografów, takich jak Istvan Juhos Putto, Thierry Verger, Jacek Przybyłowicz i Paulina Wycichowska. W teatrze mieli również szansę zaprezentować się laureaci międzynarodowych konkursów choreograficznych, tacy jak Yossi Berg z Izraela czy Virpi Pahkinen ze Szwecji, a także tancerze Polskiego Teatru Tańca z grupy „Atelier”, która powstała w ramach „sceny poszukiwań i debiutów” w Teatrze.

Rozszerzając swoją działalność, Polski Teatr Tańca zainicjował w latach 1994–2016 Międzynarodowe Warsztaty Tańca Współczesnego oraz Międzynarodowy Festiwal Teatrów Tańca, który od 2004 roku odbywał się także pod nazwą Dancing Poznań.

Od 2016 roku

Od 1 września 2016 roku dyrektorką teatru została Iwona Pasińska, choreograf, dramaturg ruchu oraz dr teatrologii, która przez wiele lat była pierwszą solistką Polskiego Teatru Tańca. W latach 2016–2020 kierunek repertuarowy instytucji wyznaczało dążenie do otwarcia na różnorodność form artystycznych, co przejawiało się w intensywnych współpracach z dramaturgami i reżyserami teatralnymi. W latach 2021–2025 ideą teatru tańca, proponowaną przez Pasińską, jest stwarzanie przestrzeni, w której różne formy artystyczne mogą się przenikać oraz badanie granic pomiędzy naturą a kulturą. Każdy rok ma określony idiom, który stanowi inspirację dla współpracujących twórców. Od momentu objęcia przez Pasińską stanowiska dyrektora do roku 2022, teatr przygotował 19 premier.

Premiery

• 2017: „Żniwa” (reż. I. Gorzkowski, chor. I. Pasińska, premiera: 21.01.2017),
• „Dziady_kopia.doc” (reż. i chor. Tomasz Bazan, premiera: 25.05.2017),
• „Niech żywi grzebią umarłych” (reż. Aleksandra Dziurosz i Tomasz Szczepanek, premiera: 26.05.2017),
• „Gorycz” (reż. i chor. Kaya Kołodziejczyk, premiera: 27.05.2017),
• „Wesele. Poprawiny” (reż. Marcin Liber, premiera: 13.10.2017),
• 2018: „Polka” (reż. I. Gorzkowski, chor. I. Pasińska, premiera: 03.02.2018),
• „No more tears” (reż. Iwo Vedral, chor. Krystyna Szydłowska, premiera: 16.06.2018),
• „Wszyscy jesteśmy bogami” (reż. Tomasz Rodowicz, premiera: 12.09.2018),
• „Solidaritot” (premiera niemiecka: 12.12.2018 w Theater im Pumpenhaus w Münster, premiera polska: 18.12.2018 w Teatrze Studio w Warszawie, premiera poznańska: 20.12.1918 w CK „Zamek”),
• 2019: „Obiecana Ziemia Obiecana” (reż. Katarzyna Raduszyńska, chor. A. Bieńkowski, premiera: 29.04.2019),
• „Śledztwo” (reż. Mikołaj Mikołajczyk, premiera: 22.06.2019),
• „45” (chor. Jacek Przybyłowicz, premiera: 29.06.2019),
• „Fabula rasa” (reż. i chor. Maciej Kuźmiński, premiera: 20.11.2019),
• 2020: „Trucizna” (reż. i chor. Marta Ziółek, premiera: 25.02.2020),
• „Kurka Wodna albo urojenie” (reż. Igor Gorzkowski, chor. Iwona Pasińska, premiera online: 28.12.2020, premiera na żywo: 29.05.2021),
• 2021: „Walka o ogień i wzrost gospodarczy” (reż. Szymon Kaczmarek, chor. Mikołaj Karczewski, premiera online: 26.02.2021),
• „Romeos&Julias unplagued. Traumstadt” (chor. Yoshiko Waki, dramaturgia Rolf Baumgart / kolektyw bodytalk, premiera: 20 i 21.06.2021),
• 2022: „KoczkodanSE” – spektakl dla dzieci w wieku 6-11 lat (reż. i chor. Iwona Pasińska, premiera: 01.06.2022),
• „InstynkTY” – spektakl dla dzieci do lat 3 (reż. Alicja Morawska – Rubczak, chor. Monika Kiwak, premiera: 13.12.2022).

Polski Teatr Tańca regularnie uczestniczy w wydarzeniach artystycznych w Polsce. Brał udział m.in. w programie Scena Tańca Studio w Warszawie (2017, 2018, 2020) czy X Dniach Sztuki Tańca organizowanych przez Teatr Wielki – Operę Narodową oraz Polski Balet Narodowy.

31 marca 2020 oraz 28 kwietnia 2020 roku na antenie TVP Kultura miały miejsce telewizyjne premiery dwóch spektakli Polskiego Teatru Tańca – „45” w choreografii Jacka Przybyłowicza, zrealizowanego w kontekście jubileuszu Teatru, oraz „Żniw” w reżyserii Igora Gorzkowskiego i choreografii Iwony Pasińskiej.

Teatr organizuje również dwa festiwale: Międzynarodowy Festiwal Teatrów Tańca „Granice natury – granice kultury”, który rozpoczął swoją działalność w kwietniu 2021 roku, a także Międzynarodowy Festiwal „1 strona – 1 spojrzenie – 180 sekund”, który ma miejsce od grudnia 2019 roku.

Polski Teatr Tańca na świecie

Polski Teatr Tańca (PTT) jest znany z prezentacji swoich spektakli na międzynarodowych scenach. W 2017 roku odbył najostrzejsze tournée w historii grupy, podczas którego wystąpił w Azji, obejmując sześć przedstawień w prestiżowych teatrach, takich jak Harbin Opera House, Tianjin Opera House oraz Poly Theatre w Shenzhen.

Teatr odniósł sukces, reprezentując Polskę podczas takich wydarzeń jak China Shanghai International Arts Festival w 2018 roku oraz 15. Belgrad Dance Festival tego samego roku. W 2019 roku jego występy miały miejsce w różnych miejscach w Europie, w tym w Thalia Hall – The State Philharmonics Sibiu, Cēsis Concert Hall oraz w Trinity Laban i Conservatoire of Music and Dance w Londynie.

W ramach współpracy z bodytalk, Polski Teatr Tańca prezentował swoje dzieła w Niemczech, w miastach takich jak Berlin, Lipsk, Mannheim i Düsseldorf. Premiery wspólnych spektakli odbyły się w Teatrze Pumpenhaus w Münster.

Projekty europejskie

Współpraca z międzynarodowymi teatrami i instytucjami artystycznymi jest dla PTT bardzo istotna. Projekt CLASH!, w który zaangażowane były zespoły takie jak Balletto di Roma (Włochy), 420PEOPLE (Czechy), Derida Dance Center (Bułgaria) oraz Companhia de Dança de Almada (Portugalia), został współfinansowany przez unijny program Kreatywna Europa. W grudniu 2020 roku zorganizowano Międzynarodowy Festiwal CLASH!, który odbył się w formie online, eksplorując hybrydowe modele taneczne, łączące klasykę z nowoczesnością.

Kolejnym znaczącym projektem był UP2DANCE, mający na celu rozwój profili zawodowych związanych z tańcem współczesnym w ramach programu Erasmus+. W latach 2019-2021 projekt ten skierowany był na uporządkowanie wiedzy, kompetencji i umiejętności w odniesieniu do różnych zawodów tanecznych oraz edukacji w tym zakresie na poziomie europejskim.

Projekt ten zrealizowano dzięki wsparciu sześciu europejskich partnerów, w tym Balletto di Roma (Włochy), Derida Dance Center (Bułgaria), Magenta Consultoria (Hiszpania), Polski Teatr Tańca (Polska), ICK (Niderlandy) oraz Companhia de Dança de Almada (Portugalia).

Choreograficzne projekty filmowe

Od 2017 roku polski teatr tańca wzbogaca swój repertuar o krótkie, innowacyjne projekty choreograficzne, które są dziełem utalentowanej Iwony Pasińskiej. Realizacje te stanowią fascynujące połączenie tańca z filmem, co przyciąga szerokie grono miłośników sztuki.

• Inicjacja (2017),
• Brzemię (2018),
• Toporzeł (2019),
• Ta Mara (2020) – film powstały we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza oraz przy wsparciu Instytutu Polskiego w Düsseldorfie,
• Zielnik (2021) – również w koprodukcji z Instytutem Adama Mickiewicza,
• Bestia (2022).

Nagrody i wyróżnienia

Polski Teatr Tańca wyróżnia się na scenie artystycznej, co potwierdzają liczne nagrody i zaszczyty, które zdobył na przestrzeni lat. Przez ostatnie lata, od 2017 roku, jego spektakle, a także różnorodne choreograficzne projekty filmowe oraz publikacje, zyskały uznanie na międzynarodowej arenie.

Spektakle to jeden z kluczowych elementów działalności teatru. Oto kilka z nich:

• „Solidaritot”, która powstała w koprodukcji z bodytalk (premiera: 12.12.2018), została nagrodzona tytułem „spektaklu roku” przez niemiecki magazyn „tanz – Zeitschrift für Ballett, Tanz und Performance” w 2019 roku,
• „Niech żywi grzebią umarłych”, w reżyserii Aleksandry Dziurosz i Tomasza Szczepanka (premiera: 26 maja 2017), została uhonorowana Nagrodą Reporterów na XXV Jubileuszowym Festiwalu „Zderzenie Teatrów” w 2019 roku,
• Spektakl „Kurka Wodna albo urojenie” zdobył trzy nagrody podczas 46. edycji Opolskich Konfrontacji Teatralnych w 2021 roku. Igor Gorzkowski otrzymał nagrodę za reżyserię, a Iwona Pasińska za choreografię,
• Koprodukcja z niemieckim kolektywem bodytalk „Romeos&Julias unplagued. Traumstadt” zdobyła Nagrodę Złotego Yoricka, przyznaną podczas 26. Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku w 2022 roku.

W zakres działalności Polskiego Teatru Tańca wchodzą również projekty filmowe, które zdobyły znaczące osiągnięcia:

• Film „Inicjacja” (2017) zdobył szereg nagród, w tym I nagrodę – Best of Fest na Arts Triangle – Dance Film Festival 2018 w Dallas oraz wiele innych na międzynarodowych festiwalach tanecznych,
• „Brzemię” (2018) otrzymało drugą nagrodę na RIFF: R.E.D. INTERNATIONAL FILM FESTIVAL w Norwegii oraz nagrody podczas różnych festiwali w USA,
• „Toporzeł” (2019) zdobył wyróżnienia na międzynarodowym poziomie, w tym nagrodę dla najlepszego filmu krótkometrażowego na Utah Dance Film Festival 2021 w USA,
• „Ta Mara” (2020) została wyróżniona podczas Inspired Dance Film Festival 2021 w Australii oraz miała swoją premierę na EXPO 2020 w Dubaju,
• „Zielnik” (2021) zdobył liczne nagrody, w tym Nagrodę Publiczności na Międzynarodowym Festiwalu Choreograficznym w Francji oraz inne prestiżowe wyróżnienia w USA i Indonezji.

Wspaniałe publikacje to kolejny dowód uznania dla Polskiego Teatru Tańca:

• Monografia jubileuszowa pt. „1973-2018 PTT” została nagrodzona Srebrnym Medalem w European Design Awards w 2019 roku oraz wyróżniona w ogólnopolskim Konkursie Najpiękniejsze Książki Roku 2018,
• Album „Historie naturalne” (2020) zdobył Złoty Medal w kategorii katalogów artystycznych w European Design Awards w 2021 roku oraz Bronzi Medal w Best Book Design from all over the World, organizowanym przez fundację Stiftung Buchkunst w Niemczech.

Dodatkowo, Polski Teatr Tańca otrzymał Nagrodę Orła Wprost za efektywne wykorzystanie funduszy europejskich oraz innowacyjne podejście w swojej działalności w 2022 roku.

Nowa własna siedziba

Polski Teatr Tańca od momentu swojego powstania funkcjonował jako instytucja bez własnej przestrzeni. W trakcie swojej działalności przedstawiał różnorodne spektakle na różnych scenach zarówno w kraju, jak i za granicą, wynajmując lokale od poznańskiej Szkoły Baletowej. Przy znaczącej współpracy, 18 września 2017 roku marszałek województwa wielkopolskiego, Marek Woźniak, oraz Iwona Pasińska, dyrektor Polskiego Teatru Tańca, zawarli umowę o realizacji innowacyjnego projektu pn. „Adaptacja budynków położonych w Poznaniu przy ul. Taczaka (w tym renowacja kamienicy) na cele kulturalne Polskiego Teatru Tańca wraz z wyposażeniem” przy wsparciu unijnych funduszy z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2014+.

Oficjalna inauguracja nowej siedziby Polskiego Teatru Tańca miała miejsce online, 29 kwietnia 2021 roku, z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca, co stanowiło ważny moment w historii tej instytucji.

---

Oceń: Polski Teatr Tańca

---